Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng
Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng
Theo tục lệ xưa, khi đỗ các kỳ thi và trở thành “ông nghè”, người đỗ đạt sẽ được cả “tổng” mang kiệu ra rước khi trở về quê nhà. Đây là hành động thể hiện sự chúc mừng, tôn trọng với những người đỗ đạt cao trong các kỳ thi xưa. Câu tục ngữ được sử dụng để ám chỉ những ngườichưa đỗ đạt, chưa thành công mà đã huênh hoang, tự kiêu, coi thường những người xung quanh.
=> Câu tục ngữ mượn hình ảnh “ông nghè” và “hàng tổng”, câu nói dân gian này cho chúng ta thấy bài học sâu sắc hơn, về việc trong cuộc sống có những người có chức, có quyền hay giàu có hơn người khác, nên sinh ra thói kiêu căng, hách dịch. Những kẻ tự phụ này thích khoe khoang về bản thân, bắt nạt những kẻ yếu thế hơn mình, thậm chí coi thường người có công giúp đỡ mình trong quá khứ.
- Ông nghè là tên gọi xưa dành cho những người họ rộng, đỗ cao trong các cuộc thi ở thời phong kiến như kỳ thi Hương, thi Hội.
- Đỗ: đạt yêu cầu để được tuyển chọn trong cuộc thi cử.
- Tổng: trong cụm “hàng tổng” được lấy từ “Tổng trấn”, là một đơn vị hành chính thời phong kiến, trong đó bao gồm một số xã, nhiều tổng sẽ hợp thành.
- Đe: cho biết trước rằng sẽ làm điều không hay nếu dám trái ý, nhằm làm cho sợ.