Giáo án môn Ngữ văn lớp 7 bài 7

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG KIẾN THỨC

Hoạt động 1:

GV: Gọi HS: Đọc mục 1a để tìm hiểu mạch lạc trong văn bản và trả lời câu hỏi.

Xác định mạch lạc có những tình chất gì theo mục là?

Mạch lạc là:

Trôi trảy thành dòng,thành mạch.

Tuần tự đi qua khắp các phần các đoạn trong văn bản.

Thông suốt liên tục,không đứt đoạn

Thế nào là mạch lạc trong văn bản?

Hoạt động 2:

Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc

Đọc mục 2a SGK trang 31 và trả lời câu hỏi SGK.

a. Một văn bản như truyện “cuộc chia tay của những con búp bê” có thể kể về nhiều sự việc, nói về nhiều nhân vật. Nhưng nội dung kiến thức truyện luôn bám sát đề tài luôn xoay quanh một sự việc chính với nhân vật chính.

Chủ đề liên kết các sự việc trên có thành một thể thống nhất không?

b. “Cuộc chia tay của những con búp bê”thì mạch văn đó chính là cuộc chia tay: hai anh em Thành và Thủy buộc phải chia tay. Nhưng hai con búp bê của các em, tình anh em của các em thì không thể chia tay. Không một bộ phận nào trong thiêng truyện lại không liên quan đến chủ đề đau đớn và tha thiết đó. Mạch lạc và liên kết có sự thống nhất với nhau.

Các đoạn văn ấy có mối liên hệ với nhau như thế nào?

c. Một văn bản có thể mạch lạc thì:các đoạn trong đó liên hệ với nhau về không gian, thời gian, tâm lí, ý nghĩa, miễn là tự nhiên hợp lí.

Thế nào là văn bản có tính mạch lạc?

Tìm hiểu tính mạch lạc trong bài tập?

Hoạt động 3:

Cảm nhận về tính mạch lạc trong “cuộc chia tay của nhựng con búp bê”

I. Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản.

1. Mạch lạc trong văn bản.

Trong văn bản: mạch lạc là sự tiếp nối các câu, các ý theo một trình tự nhất định.

2. Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc.

Một văn bản có tính mạch lạc là:

Các phần các đoạn các câu trong văn bản địều nói về một đề tài, biểu hiện một chủ đề chung xuyên suốt.

Các phần các đoạn các câu trong văn bản được tiếp nối theo một trình tự rõ ràng,hợp lí,trước sau hô ứng nhau nhằm làm cho chủ đề liền mạch và gợi được nhiều hứng thú cho người đọc (người nghe).

II. Luyện tập.

1/32 Tính mạch lạc trong văn bản

b. Văn bản (2)

Ý tứ chủ đạo xuyên suốt toàn đoạn văn của Tô Hoài:sắc vàng trù phú đầm ấm của làng quê vào mùa đông,giữa ngày mùa.Ý tứ ấy dẫn dắt theo dòng chảy hợp lí, phù hợp.

Câu đầu giới thiệu bao quát về sắc vàng trong thời gian (Mùa đông, giữa ngày mùa)và trong không gian (Làng quê). Sau đó tác giả nêu lên biểu hiện của sắc vàng trong không gian và thời gian đó.

Hai câu cuối là nhận xét,cảm xúc về màu vàng.

Mạch văn thông suốt bố cục mạch lạc.

2/34 Ý tứ chủ đạo của câu chuyện xoay quanh cuộc chia tay của hai anh em và hai con búp bê.Việc thuật lại qúa tĩ mỉ nguyên nhân dẫn đến cuộc chia tay của hai ngừơi lớn có thể làm ý chỉ đạo bị phân tán không giữ được sự thống nhất,do đó làm mất sự mạch lạc của câu chuyện.