Giáo án môn Sinh học lớp 11 bài 26

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung ghi bảng

* Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm về cảm ứng ở động vật

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu SGK trả lời câu hỏi

+ Thế nào là cảm ứng ở động vật? Cho ví dụ

+ Các khâu của cung phản xạ?

HS: Nghiên cứu SGK, thảo luận trả lời câu hỏi.

GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận

* Hoạt động 2: Tìm hiểu cảm ứng ở các nhóm động vật chưa có tổ chức thần kinh

GV: + Tại sao động vật đơn bào chưa có hệ thần kinh? Hình thức trả lời của chúng với kích thích?

HS: Nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi.

GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận

* Hoạt động 3: Tìm hiểu cảm ứng ở các nhóm động vật có tổ chức thần kinh.

GV: + Khi kích thích tại một điểm trên cơ thể thủy tức nó phản ứng lại kích thích như thế nào?

+ Phản ứng của thủy tức có phải là phản xạ không? Tại sao?

HS: Nghiên cứu SGK, thảo luận trả lời câu hỏi.

GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận

GV: + Hệ thần kinh chuỗi hạch có ở những động vật nào?

+ Động vật có hệ thần kinh chuỗi hạch phản ứng lại kích thích của môi trường như thế nào?

+ Tại sao HTK dạng chuỗi hạch có thể trả lời cục bộ khi bị kích thích?

+ Việc hình thành đầu và hạch não có lợi như thế nào đối với sinh vật?

HS: Nghiên cứu SGK, thảo luận trả lời câu hỏi.

GV: Nhận xét, bổ sung → kết luận

I. KHÁI NIỆM VỀ CẢM ỨNG ĐỘNG VẬT

- Cảm ứng ở động vật là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng với kích thích từ môi trường sống, đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển.

- Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh nhờ 1 Cung phản xạ gồm:

+ Bộ phận tiếp nhận kích thích.

+ Đường dẫn truyền vào.

+ Bộ phận phân tích và tổng hợp.

+ Đường dẫn truyền ra.

+ Bộ phận trả lời kích thích.

II. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẠT CHƯA CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH

- Động vật: Cơ thể đơn bào

- Phản ứng lại kích thích bằng chuyển động cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh.

III. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH

1. Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh dạng lưới.

+ Nhóm động vật: đối xứng toả tròn thuộc ngành Ruột khoang.

+ Cấu tạo hệ thần kinh: các tế bào thần kinh phân bố khắp cơ thể thành dạng lưới

+ Hình thức trả lời kích thích: co rút toàn thân.

2. Cảm ứng ở nhóm động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch

- Động vật: Giun dẹp, giun tròn, chân khớp, côn trùng.

- Cấu tạo chung:

+ Các tế bào thần kinh tập trung thành hạch thần kinh.

+ Các hạch thần kinh nối với nhau bằng day thần kinh tạo thành chuỗi hạch thần kinh.

- Hình thức hoạt động: Mỗi hạch chỉ đạo một phần cơ thể-trả lời cục bộ. (chủ yếu là phản xạ không điều kiện)