Giáo án Lịch sử 7 bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII theo CV 5512 (Tiết 2)

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1: Tìm hiểu nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng.

HS: đọc mục 1 Sgk.

? Vì sao khi mới thành lập, Nhà Trần rất quan tâm tới việc xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng?

HS: Nước ta luôn đứng trước nguy cơ ngoại xâm.

? Quân đội nhà Trần được tổ chức như thế nào?

? Nhà Trần có chủ trương và biện pháp tích cực, tiến bộ trong việc xây dựng quân đội?

GV: Hình thành khái niệm “ngụ binh ư nông”

GV: cho học sinh quan sát và mô tả hình 27 SGK nhận xét về trang bị vũ khí

HS chia nhóm thảo luận: Quân đội thời Trần có gì giống và khác so với quân đội thời Lý?

+ Giống: Gồm hai bộ phận, thực hiện chính sách ngụ binh ư nông.

+ Khác: Cấm quân tuyển chọn những thanh niên khỏe mạnh ở quê hương họ Trần, Lấy quân chủ yếu là chất lượng không cần số lượng, xây dựng tinh thần đoàn kết.

? Để củng cố quốc phòng nhà Trần đã làm gì?

? Vì sao nhà Trần lại chú trọng tới công tác bảo vệ vùng biên giới?

GV: Hướng dẫn HS đánh giá những chủ trương biện pháp tích cực trong việc phát triển kinh tế và bảo vệ đất nước.

Hoạt động 2: Tìm hiểu nhà Trần phục hồi và phát triển kinh tế.

? Nhà Trần đã làm gì để phát triển nông nghiệp?

Tích hợp giáo dục môi trường: Đẩy mạnh công cuộc khai hoang, mở rộng diện tích sản xuất, đắp đê phòng lụt ...nhằm mục đích gì? Kết quả ra sao?

HS: diện tích canh tác mở rộng, phòng lũ lụt mùa mưa bảo, chống hạn hán mùa khô làm cho mùa màng xanh tươi.

HS: đọc phần chữ in nghiêng SGK

? Về thủ công nghiệp có đặc điểm gì?

? Kể tên các nghề thủ công trong nhân dân?

HS: (Làm gốm, tráng men, đúc đồng, làm giấy) GV: Giới thiệu hình 28 Sgk cho học sinh.

? Về thương nghiệp dưới thời Trần ra sao?

? Em có nhận xét gì về thủ công nghiệp và thương nghiệp dưới thời Trần?

II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế

1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng

a. Quân đội:

- Gồm có hai bộ phận: cấm quân và quân ở các lộ, ngoài ra còn có quân các vương hầu.

- Có nhiều biện pháp tích cực: Thực hiện chính sách “ngụ binh ư nông”, “Quân lính cốt tinh nhuệ, không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết.

- Được học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ.

b. Quốc phòng:

- Cử các tướng giỏi canh giữ các nơi hiểm yếu (vùng biên giới).

- Thường xuyên tuần tra, xem xét.

2. Phục hồi và phát triển kinh tế

a. Nông nghiệp:

- Đẩy mạnh công cuộc khai hoang

- Đắp đê phòng lụt, đào sông, nạo vét kênh.

- Đặt chức quan Hà đê sứ để trông coi, đốc thúc việc đắp đê.

- Năm 1266, có chính sách lập điền trang.

→ Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển.

b. Thủ công nghiệp:

- Có xưởng thủ công của nhà nước.

- Thủ công cổ truyền có nhiều ngành nghề.

c. Thương nghiệp:

- Trao đổi trong và ngoài nước phát triển mạnh.

+ Ở các làng quê chợ mọc lên nhiều.

+ Kinh thành Thăng Long có 61 phố phường.

+ Ở các cửa biển buôn bán diễn ra sôi nổi.