Giáo án trọn bộ Ngữ Văn 7

Hoạt động của Gv – Hs

Nội dung kiến thức

- Em hãy nêu xuất xứ của văn bản Cổng trường mở ra?

+ GV: Hướng dẫn đọc: Giọng nhỏ nhẹ, thiết tha, chậm rãi.

+ GV đọc văn bản - HS đọc- GV nhận xét.

- Bài viết thuộc kiểu loại văn bản nào?

- GV: Hướng dẫn tóm tắt văn bản: Em hãy tóm tắt nội dung của văn bản Cổng trường mở ra bằng 1 vài câu ngắn gọn ? (văn bản viết về cái gì ? việc gì ?)

- Truyện có những nhân vật nào ? Ai là nhân vật chính ? (người mẹ và đứa con- người mẹ là nhân vật chính) –Vì sao ?

- Em có thể chia văn bản này thành mấy phần ? Mỗi phàn từ đâu đến đâu ? ý của từng phần ?

+ HS đọc đoạn 1. Đoạn văn em vừa đọc diễn tả điều gì ?

- Theo dõi phần đầu văn bản, em thấy người mẹ nghĩ đến con trong thời điểm nào ? (Đêm trước ngày con vào lớp 1.)

- Đêm trước ngày khai trường tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau ?

- Điều đó được biểu hiện bằng những chi tiết nào trong bài ?

- Theo em vì sao người mẹ lại trằn trọc không ngủ được ? Vì lo lắng cho con hay người mẹ đang nôn nao nghĩ về ngày khai trường đầu tiên của chính mình ?

- Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường năm xưa đã để lại ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn người mẹ ?

- Để diễn tả được tâm trạng của 2 mẹ con, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào ?

- Và trong cái đêm không ngủ ấy người mẹ đã làm gì cho con ?

- Qua những việc làm đó em cảm nhận được điều gì về người mẹ ?

+ GV: Người mẹ nào mà chẳng yêu con, quên mình vì con, chỉ mong con khôn lớn thành đạt. Đó là đức hi sinh, là vẻ đẹp giản dị mà lớn lao của tình mẫu tử trong cách sống của người mẹ Việt Nam.

* Thảo luận:

- Đọc bài văn em thấy có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không ? hay đang tâm sự với ai ? (Đang nói với chính mình) – Cách viết này có tác dụng gì ?

- Câu văn nào trong bài nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ?

- Câu văn này có ý nghĩa gì ? Vì sao ?

Thảo luận:

- Trong đoạn kết người mẹ đã nói với con: ‘‘Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là 1 thế giới kì diệu sẽ mở ra.’’ Em hiểu thế giới kì diệu đó là gì ?

Vậy qua câu nói này người mẹ nhắn gửi con điều gì ?

- Văn bản Cổng trường mở ra được biểu đạt bằng những phương thức nào? - Phương thức nào là chính ? – Sự kết hợp này có tác dụng gì ?

- Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật có gì đáng chú ý ?

- Bài văn cho em hiểu thêm gì về người mẹ và vai trò của nhà trường ? (ghi nhớ - sgk-9)

-Hs đọc ghi nhớ

- Gv liên hệ giáo dục hs.

I . Đọc – tìm hiểu chung:

- Đây là bài kí của t/g Lý Lan trích từ báo “Yêu trẻ” số 166 Thành phố Hồ Chí Minh

1.9.2000

II. Đọc và tìm hiểu văn bản:

- Văn bản nhật dụng

- Tóm tắt: Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường lần đầu tiên của con

1. Bố cục: 2 phần

+ Từ đầu -> bước vào: Nỗi lòng của mẹ.

+ Còn lại: Cảm nghĩ của mẹ về Giáo dục.

2. Phân tích

a/ Nỗi lòng của mẹ:

* Tâm trạng của mẹ:

- Mẹ không ngủ được

- Không tập trung được vào việc gì cả.

- Mẹ lên giường trằn trọc.

- Nôn nao nhớ về ngày khai trường đầu tiên của mẹ.

-> Tự sự kết hợp với miêu tả - làm nổi rõ tâm trạng thao thức, hồi hộp, suy nghĩ triền miên của người mẹ.

* Những việc làm của mẹ:

- Đắp mền, buông mùng, ém chăn cẩn thận, lượm đồ chơi, nhìn con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con.

->Yêu thương con, hết lòng vì con, muốn nhẹ nhàng, cẩn thận và tự nhiên ghi vào lòng con ấn tượng về ngày đầu tiên đến trường.

-> Tình mẫu tử được diễn tả nhẹ nhàng, tinh tế qua lời độc thoại của mẹ.

b. Cảm nghĩ của mẹ về vai trò của nhà trường.

‘‘Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong giáo dục ... đi chệch cả hàng dặm sau này.”

=> Khẳng định vai trò to lớn của giáo dục, mong muốn con mình được hưởng một nên giáo dục tiến bộ nhất với tất cả tình thương và trách nhiệm cuả toàn xã hội.

- “Đi đi con ...”- câu câu khiến -> động viên khuyến khích con khám phá chân trời kiến thức phía trước.

* Nghệ thuật:

- Tự sự kết hợp miêu tả. biểu cảm.

- Miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật với nhiều hình thức khác nhau: miêu tả trực tiếp, miêu tả qua so sánh, sử dụng ngôn ngữ độc thoại.

III-Tổng kết: Ghi nhớ: sgk