Giáo án môn Ngữ văn lớp 10 bài 18

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV chiếu một số hình ảnh về đất nước Ấn Độ và tác phẩm.

GV: Phần Tiểu dẫn cung cấp cho các em những kiến thức cơ bản gì sử thi “Ra-ma-ya-na”

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

* Hoạt động cá nhân: HS đọc SGK, tìm hiểu yêu cầu của từng câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời câu hỏi.

Gv quan sát, hỗ trợ, tư vấn

Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

GV: nhận xét đánh giá kết quả của các cá nhân, chuẩn hóa kiến thức

I. Tìm hiểu chung:

1. Về sử thi “Ra-ma-ya-na”

- Cùng với “Ma-ha-bha-ra-ta”, “Ra-ma-ya-na” là một trong 2 bộ sử thi Ấn Độ nổi tiếng, có ảnh hưởng sâu rộng, lâu bền trong văn hóa, văn học Ấn Độ cũng như nhiều nước Đông Nam Á

- Bộ sử thi này được hình thành khoảng TK IV- III TCN. Sau đó được đạo sĩ Vanmiki ki hoàn thiện cả về nội dung và hình thức nghệ thuật.

- “Ra-ma-ya-na” gồm 24.000 câu thơ đôi, được xưng tụng như kiệt tác thi ca đầu tiên của Ấn Độ.

- Tóm tắt:

+ Khúc ca 1: Thời niên thiếu của Ra –ma.

+ Khúc ca 2:Nguyên nhân cuộc lưu đày của Ra –ma.

+ Khúc ca 3: Nàng Xi – ta bị quỷ vương Ra-va-na bắt.

+ Khúc ca 4: Ra – ma liên kết với vua khỉ Xu-gri-va.

+ Khúc ca 5: Cuộc do thám của tướng khỉ Ha-nu-man.

+ Khúc ca 6: Cuộc giao tranh giữa Ra –ma và quỷ vương Ra-va-na.

+ Khúc ca 7: Cuộc đoàn viên.

2 Đoạn trích

a) Vị trí : Đoạn trích “Rama buộc tội” nằm ở khúc ca thứ 6 được lấy ở chương 79 của bộ sử thi.

b) Bố cục: Đoạn trích gồm 2 phần

- Phần 1: Từ đầu đến “Ravana đâu có chịu lâu được” -> Cơn giận dữ và diễn biến tâm trạng của Rama.

- Phần 2: Còn lại -> Tự khẳng định mình và diễn biến tâm trạng Xita.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: chia học sinh thành 4 nhóm.

Nhóm 1- 2: Tìm hiểu hoàn cảnh tái hợp và lời buộc tội của Ra –ma.

Nhóm 3 – 4: Tìm hiểu tâm trạng của Ra – ma trước hành động của Xi –ta.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

* Hoạt động cá nhân: HS đọc SGK, tìm hiểu yêu cầu của từng câu hỏi.

* Hoạt động cặp đôi: Học sinh thảo luận và trả lời câu hỏi.

* Hoạt động nhóm: Học sinh thảo luận, thống nhất đáp án

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời câu hỏi.

Gv quan sát, hỗ trợ, tư vấn

Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

GV: nhận xét đánh giá kết quả của các cá nhân, chuẩn hóa kiến thức

II. Đọc hiểu văn bản

1. Nhân vật Ra-ma

a.Hoàn cảnh tái hợp của Ra – ma và Xi – ta.

- Sau chiến thắng, Ra – ma và Xi – ta gặp lại nhau nhưng không phải trong một không gian riêng tư mà một không gian cộng đồng, trước sự chứng kiến của rất nhiều anh em, bạn hữu trung thành của Ra – ma.

- Lúc này, Ra – ma không chỉ đứng trên tư cách một người chồng mà còn là một người anh hùng, một vị vua. Điều đó khiến cho chàng ở trong một ràng buộc: yêu thương, xót xa cho người vợ nhưng vẫn phải giữ bổn phận gương mẫu của một vị vua anh hùng.

b. Lời buộc tội của Ra – ma.

- Lời lẽ trịnh trọng, thái độ xa cách, lạnh lùng khi tuyên bố: Chàng giao tranh với quỷ Ra –va –na, tiêu diệt hắn để giải cứu Xi – ta với động cơ là bảo vệ danh dự, vì danh dự của người anh hùng bị xúc phạm.

- Chàng liên tục nhắc tới “danh dự”, “nhân phẩm”, “tiếng tăm”, “gia đình cao qu‎ý”, “trả thù sự lăng nhục”, “xóa bỏ vết ô nhục” => Đặt danh dự của một vị vua anh hùng lên cao hơn tất cả.

- Lí do khiến chàng ruồng bỏ Xi – ta:

+ Sự ghen tuông của một người chồng.

+ Bổn phận của một vị vua anh hùng không cho phép chàng chấp nhận một người phụ nữ đã chung chạ cùng kẻ khác làm hoàng hậu.

=> Ra – ma yêu thương, lo lắng cho Xi – ta nhưng chàng cũng hiểu sâu sắc vai trò của chàng đối với cộng đồng: Chàng là một hình mẫu đạo đức mà nhân dân sẽ soi ngắm vào, noi theo.

- Giọng điệu từ trịnh trọng đến lạnh lùng, phũ phàng, ẩn chứa nỗi xót xa, ngờ vực, ghen tuông: “Người sinh trưởng trong một gia đình cao quý có thể nào lấy về một người vợ đã từng sống trong nhà kẻ khác, đơn giản chỉ vì mụ ta là một vật để yêu thương? Nàng đã bị quấy nhiễu khi ở trong vạt áo của Ra- va- na, đôi mắt tội lỗi của hắn đã nhìn hau háu khắp người nàng, vậy ta làm sao có thể nhận nàng về khi nghĩ tới gia đình cao quý đã sinh ra ta?”

- Trước mặt những người khác, Ra – ma đã tiếp tục buộc tội Xi - ta bằng những lời lẽ tàn nhẫn chưa từng có, những lời lẽ xúc phạm đến cả danh dự và nhân phẩm của Xi –ta: “Nàng có thể để tâm đến Lắc - ma - na, Bha –ra –ta, Xa – tru – na, Xu –gri –va, hay nếu nàng thích, nàng có thể đi theo Vi –phi – sa –na”.

c. Tâm trạng của Ra – ma trước hành động của Xi –ta.

- Khi Xi – ta yêu cầu Lắc –ma –na lập dàn hỏa thiêu và bước lên giàn lửa, Ra – ma cũng chịu thử thách dữ dội như nàng: “Ra -ma vẫn ngồi, mắt dán xuống đất”, “lúc đó nom chàng khủng khiếp như thần chết vậy”.

- Ra – ma vẫn để danh dự và sự ghen tuông thắng thế.

- Khi Xi – ta tỏa sáng trong ngọn lửa của thần A nhi, Ra – ma thức tỉnh, chàng nhận ra một Xi –ta thủy chung, kiên trinh, trong trắng.

=> Tâm trạng Rama là sự đan xen giữa tình yêu và lòng ghen, giữa tình cảm đời thường và phong thái cao quý của bậc quân vương. Do đó nó diễn ra phức tạp, nhiều cung bậc, nhiều sắc thái.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: chia học sinh thành 4 nhóm.

Nhóm 1- 2: Tìm hiểu tâm trạng và lời đáp của Xi – ta trước lời buộc tội của Ra – ma.

Nhóm 3 – 4: Tìm hiểu hành động bước lên giàn hỏa thiêu của Xi - ta.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

* Hoạt động cá nhân: HS đọc SGK, tìm hiểu yêu cầu của từng câu hỏi.

* Hoạt động cặp đôi: Học sinh thảo luận và trả lời câu hỏi.

* Hoạt động nhóm: Học sinh thảo luận, thống nhất đáp án

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời câu hỏi.

Gv quan sát, hỗ trợ, tư vấn

Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

GV: nhận xét đánh giá kết quả của các cá nhân, chuẩn hóa kiến thức

2. Nhân vật Xi – ta

a. Tâm trạng và lời đáp của Xi – ta trước lời buộc tội của Ra – ma

- Nghe những lời buộc tội của Ra – ma, Xi ta đau đớn vô cùng. Bởi có lẽ nàng không ngờ đến đây, số phận vẫn tráo trở với nàng, đỉnh cao của hạnh phúc và vinh quang tưởng chừng sát kề bỗng chốc sụp đổ thành vực thẳm cay đắng.

- Nỗi đau khổ như tràn ra, không cách gì kiềm chế: Gia – na – ki đau đớn đến nghẹt thở, như một cây dây leo bị vòi voi quật nát; Nước mắt nàng đổ ra như suốt.

- Khi cất tiếng nói đáp lại lời buộc tội của Ra – ma, Xi – ta dần tìm lại được sự tự chủ: Lấy tà áo lau nước mắt, bằng giọng dịu dàng, nghẹn ngào, nàng thanh minh một cách rành rẽ, vừa đạt lí, vừa thấu tình.

+ Nàng khẳng định tư cách, phẩm hạnh của mình.

+ Trách Ra – ma đã không suy nghĩ chín chắn mà đánh đồng nàng với hạng phụ nữ tầm thường.

+ Nàng phân biệt giữa điều tùy thuộc vào số mệnh của nàng, vào quyền lực của kẻ khác (thân thể) và điều trong vòng kiểm soát của nàng (trái tim).

b. Hành động của Xi – ta trước lời buộc tội của Ra – ma

- Chọn hành động quyết liệt: Bước lên giàn hỏa thiêu.

- Cầu khấn thần A – nhi chứng giám, lựa chọn cái chết để chứng minh phẩm hạnh.

- Ý nghĩa của chi tiết Xi – ta bước lên giàn hỏa thiêu:

+ Đối với Xi – ta, Ra – ma là tất cả ý nghĩa cuộc sống, bị Ra – ma ruồng bỏ chẳng khác gì cái chết.

+ Bước lên giàn hỏa thiêu cũng có nghĩa là Xi – ta đã bước qua mạng sống của chính mình, chấp nhận thử thách để chứng minh phẩm tiết thủy chung.

- Thái độ của công chúng: mọi người đều thương cảm cho nàng: “Ai nấy, già cũng như trẻ đau lòng đứt ruột,...”, “các phụ nữ bật lên tiếng khóc thảm thương, cả loài Rắc – sa – xa lẫn loài Va – na – ra cùng kêu vang trời”.

=> Hình ảnh Xi – ta bước qua ngọn lửa là của thiên tình sử. Hình ảnh đó đã nói lên phẩm chất đáng quý của Xi – ta: thủy chung, một chi tiết huyền thoại tô đậm chất bi hùng kiên trinh và bản lĩnh. Nàng đã trở thành hình tượng người phụ nữ Ấn Độ cổ đại toàn thiện, toàn mĩ, đáng được ngưỡng mộ.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: chia học sinh thành 4 nhóm.

Nhóm 1- 2: Tìm hiểu hoàn cảnh tái hợp và lời buộc tội của Ra –ma.

Nhóm 3 – 4: Tìm hiểu tâm trạng của Ra – ma trước hành động của Xi –ta.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

* Hoạt động cá nhân: HS đọc SGK, tìm hiểu yêu cầu của từng câu hỏi.

* Hoạt động cặp đôi: Học sinh thảo luận và trả lời câu hỏi.

* Hoạt động nhóm: Học sinh thảo luận, thống nhất đáp án

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời câu hỏi.

Gv quan sát, hỗ trợ, tư vấn

Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

GV: nhận xét đánh giá kết quả của các cá nhân, chuẩn hóa kiến thức

II. Đọc hiểu văn bản

1. Nhân vật Ra-ma

a.Hoàn cảnh tái hợp của Ra – ma và Xi – ta.

- Sau chiến thắng, Ra – ma và Xi – ta gặp lại nhau nhưng không phải trong một không gian riêng tư mà một không gian cộng đồng, trước sự chứng kiến của rất nhiều anh em, bạn hữu trung thành của Ra – ma.

- Lúc này, Ra – ma không chỉ đứng trên tư cách một người chồng mà còn là một người anh hùng, một vị vua. Điều đó khiến cho chàng ở trong một ràng buộc: yêu thương, xót xa cho người vợ nhưng vẫn phải giữ bổn phận gương mẫu của một vị vua anh hùng.

b. Lời buộc tội của Ra – ma.

- Lời lẽ trịnh trọng, thái độ xa cách, lạnh lùng khi tuyên bố: Chàng giao tranh với quỷ Ra –va –na, tiêu diệt hắn để giải cứu Xi – ta với động cơ là bảo vệ danh dự, vì danh dự của người anh hùng bị xúc phạm.

- Chàng liên tục nhắc tới “danh dự”, “nhân phẩm”, “tiếng tăm”, “gia đình cao qu‎ý”, “trả thù sự lăng nhục”, “xóa bỏ vết ô nhục” => Đặt danh dự của một vị vua anh hùng lên cao hơn tất cả.

- Lí do khiến chàng ruồng bỏ Xi – ta:

+ Sự ghen tuông của một người chồng.

+ Bổn phận của một vị vua anh hùng không cho phép chàng chấp nhận một người phụ nữ đã chung chạ cùng kẻ khác làm hoàng hậu.

=> Ra – ma yêu thương, lo lắng cho Xi – ta nhưng chàng cũng hiểu sâu sắc vai trò của chàng đối với cộng đồng: Chàng là một hình mẫu đạo đức mà nhân dân sẽ soi ngắm vào, noi theo.

- Giọng điệu từ trịnh trọng đến lạnh lùng, phũ phàng, ẩn chứa nỗi xót xa, ngờ vực, ghen tuông: “Người sinh trưởng trong một gia đình cao quý có thể nào lấy về một người vợ đã từng sống trong nhà kẻ khác, đơn giản chỉ vì mụ ta là một vật để yêu thương? Nàng đã bị quấy nhiễu khi ở trong vạt áo của Ra- va- na, đôi mắt tội lỗi của hắn đã nhìn hau háu khắp người nàng, vậy ta làm sao có thể nhận nàng về khi nghĩ tới gia đình cao quý đã sinh ra ta?”

- Trước mặt những người khác, Ra – ma đã tiếp tục buộc tội Xi - ta bằng những lời lẽ tàn nhẫn chưa từng có, những lời lẽ xúc phạm đến cả danh dự và nhân phẩm của Xi –ta: “Nàng có thể để tâm đến Lắc - ma - na, Bha –ra –ta, Xa – tru – na, Xu –gri –va, hay nếu nàng thích, nàng có thể đi theo Vi –phi – sa –na”.

c. Tâm trạng của Ra – ma trước hành động của Xi –ta.

- Khi Xi – ta yêu cầu Lắc –ma –na lập dàn hỏa thiêu và bước lên giàn lửa, Ra – ma cũng chịu thử thách dữ dội như nàng: “Ra -ma vẫn ngồi, mắt dán xuống đất”, “lúc đó nom chàng khủng khiếp như thần chết vậy”.

- Ra – ma vẫn để danh dự và sự ghen tuông thắng thế.

- Khi Xi – ta tỏa sáng trong ngọn lửa của thần A nhi, Ra – ma thức tỉnh, chàng nhận ra một Xi –ta thủy chung, kiên trinh, trong trắng.

=> Tâm trạng Rama là sự đan xen giữa tình yêu và lòng ghen, giữa tình cảm đời thường và phong thái cao quý của bậc quân vương. Do đó nó diễn ra phức tạp, nhiều cung bậc, nhiều sắc thái.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn hs tìm hiểu những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật xây dựng sử thi qua đoạn trích

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

* Hoạt động cá nhân: HS đọc SGK, tìm hiểu yêu cầu của từng câu hỏi.

* Hoạt động cặp đôi: Học sinh thảo luận và trả lời câu hỏi.

* Hoạt động nhóm: Học sinh thảo luận, thống nhất đáp án

Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời câu hỏi.

Gv quan sát, hỗ trợ, tư vấn

Bước 4: Nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

GV: nhận xét đánh giá kết quả của các cá nhân, chuẩn hóa kiến thức

III. Tổng kết

1. Nội dung:

- Đoạn trích “Ra – ma buộc tội” đặt các nhân vật vào tình thế thử thách ngặt nghèo, đòi hỏi sự lựa chọn quyết liệt, bộc lộ sâu sắc bản chất con người. Ra- ma vào sinh ra tử, chiến đấu với yêu quỷ để giành lại người vợ yêu quý nhưng cũng dám hi sinh tình yêu vì bổn phận, danh dự của một người anh hùng, một đức vua mẫu mực.

- Như một người vợ lí tưởng, xứng đáng với Ra – ma, Xi – ta cũng sẵn sàng đem thân mình thử lửa để chứng minh tình yêu và đức hạnh thủy chung.

2. Nghệ thuật- Sử dụng hình ảnh, điển tích

- Xây dựng nhân vật lí tưởng với tâm lí, tính cách, triết lí, hành động. , ngôn ngữ miêu tả và đối thoại, giọng điệu, xung đột kịch tính, giàu tính sử thi

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới

GV hướng dẫn HS tìm hiểu phần tiểu dẫn.

- GV gọi HS đọc phần tiểu dẫn, dựa vào đó trả lời câu hỏi:

?GV: Nêu quá trình hình thành sử thi Ramayana?

- Tóm tắt tác phẩm?

- Vài nét về giá trị tác phẩm?

Đọc văn bản: chú ý giọng đọc:

Cho HS xác định bố cục đoạn trích?

- Nêu đại ý đoạn trích?

GV hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản.

Tìm hiểu diễn biến tâm trạng Rama

CH: Ra-ma và Xi-ta gặp nhau trong hoàn cảnh cụ thể như thế nào? Hoàn cảnh này có tác động đến hành động và lời nói nhân vật như thế nào? (“nhưng vì sợ tai tiếng, chàng bèn nói với nàng…”)

- Theo lời tuyên bố của Rama chàng giao tranh với quỷ vương vì động cơ gì? (Lưu ý trong sử thi Rama luôn khẳng định động cơ và sức mạnh chiến đấu: bổn phận + tình yêu. GV gợi ý cho HS động cơ ở lời tuyên bố trong đoạn trích, những từ ngữ được lặp lại nhiều lần)

- Vì sao Rama lại ruồng bỏ Xita? (ghen tuông. Đức vua với bổn phận danh dự)

CH: Em có nhận xét gì về lời buộc tội của Ra-ma? (lời buộc tội này hoàn toàn không biểu hiện đúng tất cả tình cảm và ý nghĩ của chàng)

- Em có nhận xét gì về ngôn ngữ của Rama khi buộc tội Xita?

- Cách xưng hô của Rama đối với Xita khiến ta cảm nhận được điều gì?

- Rama đã dùng lời lẽ như thế nào xúc phạm đến Xita? Dẫn chứng: 3 lần nói Xita trong tay quỷ vương.

- Thái độ của Rama khi Xita bước lên giàn hỏa thiêu? (Lưu ý: Rama là thần nhưng cũng mang nhiều đặc điểm con người…)

- Đứng trước xung đột ngặt nghèo: tình yêu và bổn phận, Rama đã chọn giải pháp nào? Em có đồng ý không? Vì sao?

Tìm hiểu diễn biến tâm trạng Xita:

- Trước lời lẽ buộc tội Rama, Xita thể hiện tâm trạng và thái độ như thế nào? Dẫn chứng? (Cho HS tìm dẫn chứng)

+ Cuối cùng Xita chọn cách giải quyết như thế nào? Tại sao nàng lại chọn cách giải quyết đó? (chỉ có cái chết mới chứng minh được sự trong sạch của nàng)

+ Ý nghĩa thần lửa A Nhi trong đời sống tinh thần nhân dân Ấn Độ? (quan trọng trong đời sống người Ấn Độ, lửa có mặt ở khắp nơi, trong hôn lễ cô dâu và chú rể đi quanh lửa thiêng 7 vòng để thần lửa Anhi minh chứng cho sự chung thuỷ của họ)

+ Xita và người con gái Nam Xương có gì gần gũi và khác biệt? (cùng bị chồng nghi ngờ, Rama ruồng rẫy vợ vì danh dự của vì vua, Trương sinh ruồng bỏ vợ vì ghen tuông tầm thường)

+ Xita là người phụ nữ như thế nào? Nguồn gốc Xita?

- Nêu vai trò của cộng động trong sử thi Ấn Độ?

- Nhận xét thái độ cộng đồng đối với cuộc hội ngộ giữa Rama và Xita.

GV hướng dẫn HS tổng kết bài học.

- Giá trị nghệ thuật?

- Giá trị nội dung?

Hoạt động 3. Hoạt động thực hành

GV: Yêu cầu HS thực hành luyện tập thông qua trả lời các câu hỏi.

- GV yêu cầu Hs so sánh sử thi Ramayana với sử thi Ô đi xê và sử thi Đăm săn?

Hoạt động 4. Hoạt động ứng dụng

Diễn lại một vài cảnh trong trích đoạn.

HS thảo luận nhóm, thực hiện.

I. Tìm hiểu chung

1.Tác phẩm và xuất xứ đoạn trích:

a) Tác phẩm

- Ramayana được hình thành khoảng TK III TCN. Sau đó được Vanmiki hoàn thiện cả về nội dung và hình thức nghệ thuật.

- Ramaya na gồm 24.000 câu thơ đôi.

- Tóm tắt tác phẩm (SGK).

- Giá trị tác phẩm: Là kiệt tác đầu tiên của thi ca Ấn Độ, tồn tại vững bền và cứu vớt nhân dân Ấn khỏi tội lỗi.

b) Xuất xứ đoạn trích:

Đoạn trích“Rama buộc tội” thuộc chương 79, khúc ca VI của sử thi Ramayana.

2. Bố cục: 2 phần:

+ “Từ đầu …….. được lâu” → Cơn giận dữ và diễn biến tâm trạng của Rama.

+ Phần còn lại → tự khẳng định và diễn biến tâm trạng của Xita.

3. Đại ý:

Miêu tả diễn biến tâm trạng của hoàng tử Rama và Xita, sau khi Rama đã giải cứu Xita.

II. Đọc – hiểu văn bản:

1. Diễn biến tâm trạng của Rama.

- Không gian: cộng đồng.

ð Ra-ma đứng trong tư cách kép:

+ Tư cách 1 người chồng

+ Tư cách 1 vị anh hùng, 1 đức vua

- Động cơ chiến đấu: Danh dự người anh hùng bị xúc phạm và tình chồng vợ, khao khát đoàn tụ gia đình.

- Rama vẫn ruồng bỏ vợ, phủ nhận tình cảm vợ chồng vì danh dự của một vị vua.

- Ra-ma buộc tội:

+ Yêu thương xót xa người vợ.

+ Giữ bổn phận gương mẫu của một đức vua

- Ngôn ngữ : không thăng bằng, không chín chắn, bối rối, thiếu rành mạch, lúng túng ->Mâu thuẫn tâm trạng.

- Cách xưng hô: “Ta”, “ Phu nhân cao quý”

→ Sự xa cách về quan hệ, sự chia li trong tâm hồn.

- Lời lẽ thô bạo (Nàng có thể để tâm đến Lắcmana, Bharata…Viphisana cũng được)

- Khi Xita chuẩn bị bước lên giàn hỏa thiêu:

+ “Nom chàng khủng khiếp như thần chết vậy”

+ Ra-ma vẫn ngồi, mắt dán xuống đất.

+ Kiên quyết hi sinh tình yêu.

+ Chịu thử thách dữ dội

-> Rama chọn bổn phận danh dự của người anh hùng, đức vua mẫu mực.

2. Diễn biến tâm trạng Xita:

- Ngạc nhiên sững sờ, xấu hổ trước mọi người.

- Đau khổ không thể nào kìm chế “đau đớn đến nghẹt thở, như một dây leo bị vòi voi vụt nát…”

- Thanh minh: lấy lại tự chủ, lời nói dịu dàng, rõ ràng thấu tình đạt lý.

- Bình thản bước vào giàn hỏa thiêu

Þ Người phụ nữ có phẩm chất cao đẹp sẵn sàng lấy cái chết để chứng minh cho tình yêu và đức hạnh.

3. Vai trò của cộng đồng:

- Cộng đồng chứng kiến cuộc hội ngộ.

- Qua ánh mắt đám đông, tiếng khóc phụ nữ, loài quỷ Raksaxa, loài khỉ Vanara.

- Thái độ cộng đồng:

+ Nghiêm nghị theo dõi, thầm trách Rama

+ Đau lòng khi Xita nhảy vào lửa.

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật.

- Tạo dựng tình huống kịch tính , hấp dẫn.

- Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.

- Lời văn linh hoạt (kể, tả, đối thoại)

2. Nội dung.

- Xây dựng hình tượng người anh hùng gần gũi với đời thường, trọng danh dự (sẵn sàng hi sinh tình yêu để bảo vệ danh dự)

- Xây dựng hình tượng người phụ nữ lí tưởng mạnh mẽ: sẵn sàng hi sinh mạng sống để chứng minh tình yêu và đức hạnh của mình.

Gợi ý:

- Sử thi Đăm Săn chú trọng vào hành động nhân vật, mọi diễn biến câu chuyện đều xoay quanh mục đích hòa hợp thống nhất cộng đồng, ít chú ý đến tâm lý nhân vật;

- Sử thi Ô đi xê lại chú trọng nhiều vào diễn biến tâm lý nhân vật, đặc biệt chú trọng đến lời nói có cánh của nhân vật để làm bộc lộ tính cách; sử thi Ramayana kết hợp miêu tả thiên nhiên và nội tâm nhân vật sâu sắc.

Dựa theo đoạn trích, có thể tự biểu diễn 1 cảnh. Để tổ chức được một buổi biểu diễn, mỗi lớp cần chọn ra một số bạn có năng khiếu kịch, tổ chức phân vai, học lời thoại... Để tập luyện và biểu diễn được dễ dàng cần có sự cố vấn của thầy cô, cũng cần rút bớt những phần rườm rà trong lời thoại có như vậy, mục đích của buổi biểu diễn mới thành công.