Giáo án môn Lịch sử lớp 6 Chân trời sáng tạo

Giáo án lớp 6 môn Lịch sử Chân trời sáng tạo

Giáo án môn Lịch sử lớp 6 Chân trời sáng tạo là mẫu Kế hoạch bài dạy của từng bài học để các thầy cô tham khảo lên kế hoạch bài dạy, chuẩn bị cho các tiết học trên lớp đạt kết quả cao nhất.

>> Chuyên mục sách mới: Lịch Sử 6 sách Chân trời sáng tạo

Lưu ý: Nếu không tìm thấy nút Tải về bài viết này, bạn vui lòng kéo xuống cuối bài viết để tải về.

Chương 1: Tại sao cần học lịch sử?

Bài 1: Lịch sử là gì

I. Mục tiêu dạy học

II. Thiết bị dạy học

1. Giáo viên:

- Phiếu hỏi K-W-L-H

- Phiếu học tập dùng cho nội dung “Học lịch sử để làm gì”.

- Video bài hát “Sơn Tinh – Thủy Tinh”

- Máy tính, máy chiếu.

2. Học sinh

- Học sinh đọc trước sgk và trả lời các câu hỏi trong SGK.

III. Tiến trình dạy học

Hoạt động 1: Khởi động

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế để học sinh xác định được mục tiêu và nội dung về kiến thức, kĩ năng trong bài học mới.

b. Nội dung: GV cho HS theo dõi video, trả lời câu hỏi theo định hướng.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh

d. Cách thực hiện

Hoạt động 2: Khám phá và giải quyết vấn đề

1. Lịch sử và môn lịch sử

a. Mục tiêu:1

b. Nội dung: Học sinh trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh

d. Cách thức thực hiện

* Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên nêu câu hỏi phát vấn:

+ Em đã học môn lịch sử ở chương trình lớp mấy?

+ Hãy kể một số sự kiện mà em nhớ sau khi học chương trình lịch sử - địa lý 4 và 5

- Giáo viên giới thiệu một số bức tranh, tài liệu về một số sự kiện lịch sử (tranh trong sách giáo khoa) và phát vấn:

+ bức tranh này nói đến sự kiện lịch sử nào?

+ Sự kiện này diễn ra ở đâu?

+ Ai có liên quan đến sự kiện đó?

- Giáo viên tổ chức hoạt động nhóm: GV cho học sinh mô tả một lớp học thời hiện tại (GV cho gợi ý trước để học sinh mô tả: bàn ghế, tường, trang phục, quang cảnh (trong phòng, ngoài phố)…). Hình thức này GV có thể có nhiều cách: cho cả lớp suy nghĩ và một số em đại diện nhóm kể cho lớp nghe, hoặc chia nhóm, cuối cùng hỏi:

+ Những miêu tả của các em có giống nhau không?

* Học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập:

- Học sinh lắng nghe và trả lời câu hỏi của giáo viên

- Học sinh quan sát một số bức tranh do giáo viên đưa ra trong vòng vài phút và trả lời câu hỏi của giáo viên đưa ra.

* Học sinh báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:

- Mời một số học sinh trả lời câu hỏi của giáo viên nêu ra

* Giáo viên đặt vấn đề: (học sinh chưa nhất thiết phải trả lời)

- Những miêu tả giúp cho con được gì? (giúp con nhớ lại, nói lại).

- Tại sao con phải miêu tả ra? (do người lớn, bạn bè hỏi lại)

- Những miêu tả này là có giúp con sờ được, cảm nhận được, nhìn thấy được không? (không)

- Vậy những cái miêu tả trong câu chuyện con kể được gọi là gì? (lịch sử)

- Vậy theo con hiểu, lịch sử là gì? (những câu chuyện, những miêu tả mà con vừa kể cho lớp nghe)

- Những câu chuyện đó diễn ra từ rất lâu rồi, quá lâu thì con (tại con kể lại) có thể gọi là gì? (quá khứ). GV cũng diễn thêm: “quá khứ” thực ra chính là những câu chuyện mà con kể cho lớp, con nhớ lại kể cho lớp nghe => “quá khứ” rất lâu, lâu rồi.

- Vậy lịch sử là gì? (là quá khứ, những hành động của con người đã làm rồi; khác với chưa làm là “tương lai” (will Verb, future plan)

GV cũng diễn đạt đơn giản khái niệm “lịch sử”:

+ Theo Herodotos, “lịch sử” có nghĩa là điều tra (đến thế kỷ XVII thấy rất nhiều chữ “điều tra”, “truy vấn”), nghe kể rồi viết ra

+ Theo Barzun và Rothfel, “lịch sử” là chỉ các biến cố của quá khứ, hay hiểu gọn là “những việc đã làm rồi, đã xảy ra rồi”.

- Môn lịch sử là gì? (tìm hiểu mọi hoạt động của con người từ xưa đến nay)

GV chốt lại thành các nội dung chính:

- Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ

- Môn lịch sử là môn học tìm hiểu các hoạt động của con người từ quá khứ đến hiện nay.

2. Vì sao phải học lịch sử?

Mục tiêu: Giải thích vì sao cần thiết phải học lịch sử.

Nội dung: học sinh làm việc nhóm

Sản phẩm: Phiếu học tập

Cách thực hiện

* Chuyển giao nhiệm vụ:

+ Nhiệm vụ 1: có ý kiến cho rằng: Lịch sử là những gì đã qua, không thể thay đổi được nên không cần thiết phải học lịch sử. Em có đồng ý với ý kiến đó không?

+ Nhiệm vụ 2: Học sinh quan sát hình 1.2, thực hiện theo hướng dẫn của giáo viên:

- Theo con, hoạt động gì đang diễn ra trong bức ảnh?

- Nếu biết thì nhờ đâu con biết?

- Hoạt động này khiến con nhớ đến nhân vật nào trong lịch sử Việt Nam?

- Hoạt động này có ý nghĩa gì?

Với câu hỏi này, GV có nhiều cách: chia nhóm theo kỹ thuật “khăn trải bàn”, hoạt động cá nhân.

+ Nhiệm vụ 3:

- học sinh đọc đoạn văn trong sách, trang 11 và trả lời câu hỏi: Học lịch sử để làm gì?

- qua việc tìm hiểu hình 1.2, em hãy cho biết: tại sao ngày Giỗ Tổ Hùng Vương được xem là một ngày lễ lớn của dân tộc?

+ Nhiệm vụ 4: Đọc 2 câu thơ trong bài thơ của Hồ Chủ tịch, rồi hỏi: Em hiểu như thế nào về từ “gốc tích” trong câu thơ bên dưới của Bác Hồ. Nêu ý nghĩa câu thơ đó.

* Học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập:

- Học sinh thực hiện hoạt động học tập, giáo viên quan sát và hướng dẫn thêm.

- Hoạt động nhóm:

+ Mời 3 nhóm báo cáo (nhóm lẻ) 2 phút trình bày

+ Mời 3 nhóm nhận xét, đóng góp ý kiến (nhóm chẵn) theo nguyên tắc 3 – 2 - 1, 3 lời khen – 2 góp ý, 1 – câu hỏi. (1 phút). Nhận xét theo cặp 2-1, 4 – 3, 6 – 5.

* Học sinh báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:

* Học sinh báo cáo kết quả theo nhiệm vụ giáo viên đã giao.

* Giáo viên sửa chữa và chuẩn hoá kiến thức:

Học lịch sử để:

- biết được cội nguồn của tổ tiên

- Biết được ông cha ta phải lao động sáng tạo như thế nào để có cuộc sống như hôm nay

- Đúc kết các bài học kinh nghiệm của quá khứ để phục vụ cho hiện tại và tương lai.

3. Khám phá quá khứ từ các nguồn tư liệu

a. Mục tiêu: nhận diện và phân tích tư liệu – như là công cụ nhận diện lịch sử.

b. Nội dung: học sinh làm việc nhóm

c. Sản phẩm: Phiếu học tập

d. Cách thực hiện

* Chuyển giao nhiệm vụ:

+ Nhiệm vụ 1: Đọc hai đoạn tư liệu trong sách và trả lời các câu hỏi:

- Tư liệu lịch sử là gì?

- Có mấy loại tư liệu lịch sử?

- Ý nghĩa chung của các tư liệu lịch sử là gì?

- Em có suy nghĩ gì về câu nói của nhà sử học Langlois S. Seniobos: “Không có cái gì có thể thay thế tư liệu – không có chúng thì không có lịch sử? => hình dung tư liệu như những mảnh ghép để các nhà sử học ghép lại thành một bức tranh lịch sử - giống như khi chúng ta chơi trò chơi xếp hình.

+ Nhiệm vụ 2: Các em quan sát từ hình 1.3 đến 1.6 và phân loại tư liệu

- Trước hết, các em sẽ nhắc lại bài học là có bao nhiêu loại tư liệu.

- Sắp xếp tư liệu. Phần này giáo viên chia thành 3 nhóm, mỗi nhóm sẽ chọn một vài hình tương ứng với loại tư liệu mà nhóm được phân công. Vd: nhóm 1 là loại hình tư liệu truyền miệng thì chọn hình ảnh nào liên quan đến tư liệu truyền miệng…. tương tự như thế với hai nhóm còn lại.

+ Nhiệm vụ 3: nhà sử học nhỏ tuổi

- GV đưa ra các truyền thuyết, các hiện vật liên quan đến một chủ đề GV dự tính trước (vd truyền thuyết Mị Châu, vũ khí thời Âu Lạc) như những mảnh tư liệu khác nhau

- GV yêu cầu học sinh: em hãy sắp xếp các mảnh tư liệu này, kể cho các bạn nghe về một sự kiện lịch sử được GV ấn định trước (ngày toàn quốc kháng chiến, chức năng của nhà nước Âu Lạc…)

* Học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập:

Học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập theo hướng dẫn của giáo viên

* Học sinh báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:

Học sinh báo cáo kết quả làm việc của mình dưới sự hướng dẫn của giáo viên

 GV kết luận và ghi bài cho học sinh:

- Tư liệu gốc là loại tư liệu ghi lại trực tiếp các sự kiện đã xảy ra trong quá khứ

- Tư liệu truyền miệng gồm truyền thuyết, dân ca, thần thoại… được truyền qua nhiều đời

- Tư liệu chữ viết bao gồm các bản chép tay hay in trên giấy, viết trên mai rùa hay vỏ cây…khắc hoạ tương đối đầy đủ về mọi mặt của sự kiện lịch sử đã xảy ra

- Tư liệu hiện vật là những dấu tích của người xưa còn giữ được trong lòng đất như công trình kiến trúc, đồ gốm, tác phẩm nghệ thuật… Nó giúp chúng ta phục dựng lịch sử và là cách để kiểm chứng tư liệu chữ viết

Hoạt động 3: Luyện tập và vận dụng

- GV chuẩn bị trước bảng hỏi K-W-L-H. Ở bảng hỏi này thì trước đó GV yêu cầu học sinh điền trước cột K (những điều em đã biết về bài này) và cột W (các câu hỏi mà em muốn đặt ra (muốn biết thêm) khi học bài này). Phần củng cố thì GV yêu cầu HS viết vào cột L (học sinh học được những gì qua bài học này). Cột H là học sinh muốn biết thêm, mở rộng hiểu biết xung quanh vấn đề.

- GV có thể chuẩn bị trò chơi ô chữ

- Trả lời một số câu hỏi vận dụng: (GV có thể giao thành bài tập về nhà cho học sinh)

+ Em hãy chia sẻ một số cách học môn lịch sử mà em biết, cách học nào giúp em hứng thú với môn học nhất?

+ Các bạn trong hình (đi thăm đài liệt sĩ). Việc làm đó có ý nghĩa như thế nào?

+ Em hãy cho biết ở địa phương em đang sống có những di tích lịch sử nào? Hãy kể cho cả lớp nghe về một di tích lịch sử gắn với một sự kiện lịch sử cụ thể.

+ Hãy viết một đoạn văn ngắn mô tả về lịch sử ngôi trường em đang học (trường được thành lập khi nào, nó thay đổi như thế nào theo thời gian…)

+ Cửa Bắc, một kiến trúc cổ nằm trên phố Phan Đình Phùng (Hà Nội); còn nguyên dấu vết đạn pháo của Pháp khi chúng đánh thành Hà Nội (1882). Có ý kiến cho rằng nên trùng tu lại mặt thành, xoá đi các vết đạn pháo đó. Em có đồng ý với ý kiến đó không, vì sao?

Để chuẩn bị cho chương trình sách mới lớp 6, các bạn tham khảo 3 bộ sách mới sau đây:

• Bộ sách Cánh Diều lớp 6
• Bộ sách Chân trời sáng tạo lớp 6
• Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống lớp 6