Đề thi chọn học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7

Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7 năm học 2014 - 2015 phòng GD&ĐT thị xã Phú Thọ là đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện lớp 7 môn Văn có đáp án. Tài liệu này giúp các em học sinh tự ôn tập kiến thức, luyện đề thi, nhằm học tốt môn Văn. Mời các em cùng tham khảo.

Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7 năm học 2012 - 2013 huyện Thái Thụy, Thái Bình

Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7 huyện Việt Yên, Bắc Giang năm 2014 - 2015

Đề chính thức

Câu 1: (3 điểm). Em hãy chỉ ra và phân tích giá trị nghệ thuật của phép tu từ được sử dụng trong khổ thơ sau:

"Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục... cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ"

(Tiếng gà trưa – Xuân Quỳnh).

Câu 2: (5 điểm).

"Việt Nam, ôi Tổ quốc thương yêu!
Trong khổ đau, người đẹp hơn nhiều,
Như bà mẹ sớm chiều gánh nặng,
Nhẫn nại nuôi con, suốt đời im lặng..."

Trình bày cảm nhận của em về khổ thơ trên.

Câu 3: (12 điểm). Hãy phát biểu những suy nghĩ của em về hình ảnh người bà trong bài thơ "Tiếng gà trưa" của Xuân Quỳnh.

Đáp án đề thi chọn học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7

Câu 1 (3 điểm):

Yêu cầu:

Học sinh chỉ ra được các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ:

Cả khổ thơ là những rung cảm ban đầu của người lính trên đường hành quân khi nghe tiếng gà trưa.

• Dòng thứ tư "Cục... cục tác cục ta" với việc lặp âm và những dấu chấm lửng đã mô phỏng sát đúng tiếng gà làm cho chuyện kể như được lồng vào một bức tranh nổi có tiếng gà vang vọng trong không gian.
• Lối dùng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác (nghe) thay cho cảm giác (thấy) và điệp ngữ "nghe" lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại, làm xao động không gian và xao động lòng người.
• Trật tự đảo của kết cấu so sánh: Nghe xao động nắng trưa (nổi bật nghĩa bóng) với Nghe nắng trưa xao động (nổi bật nghĩa đen) xen vào những trật tự đảo của câu trước và câu sau, làm cho âm điệu câu thơ thay đổi, tránh được sự nhàm chán và diễn tả được sự bồi hồi, xao xuyến của tâm hồn.

Câu 2 (5 điểm)

* Mở bài: Giới thiệu về khổ thơ và nêu cảm nhận chung của mình (0. 5 điểm)

* Thân bài:

• Khổ thơ ca ngợi Tổ quốc Việt Nam thương yêu, trải qua bao mưa bom, bão đạn, bao thăng trầm vẫn bình thản ngẩng cao đầu, đẹp một cách lạ kỳ. (1,5 điểm)
• Càng qua thử thách, sức sống của dân tộc càng mãnh liệt, càng tỏ ngời vẻ đẹp (0.5 điểm)
• Hình ảnh so sánh (Tổ quốc – Bà mẹ), là hình ảnh gợi cảm, giản dị mà ý nghĩa, sâu sắc. Tổ quốc cũng như là mẹ nhẫn nại, lam lũ, hy sinh, bao bọc cho các con mình, suốt đời vất vả mà vẫn bình thản..... (2 điểm)

* Kết bài: (0. 5 điểm) Cảm nghĩ chung về khổ thơ.

Câu 3: (12 điểm)

Yêu cầu chung:

• Kiểu bài: Văn biểu cảm
• Nội dung: Người bà
• Phạm vi: Trong bài thơ "Tiếng gà trưa" của Xuân Quỳnh

Yêu cầu cụ thể:

• Giới thiệu tác giả Xuân Quỳnh và bài thơ "Tiếng gà trưa"
• Nêu khái quát cảm xúc về bà: Yêu mến, kính trọng người bà với nhiều phẩm chất tốt đẹp. (2 điểm)
• Trình bày những cảm xúc và suy nghĩ về hình ảnh người bà: 8,0 điểm
• Cảm xúc: Yêu quý, trân trọng, khâm phục...

Suy nghĩ: Bà có nhiều phẩm chất tốt đẹp:

* Trân trọng người bà tần tảo, chắt chiu, chịu thương chịu khó trong cuộc sống còn quá nhiều vất vả, khó khăn ( 2 điểm)

• Bà nhặt nhạnh từng quả trứng hồng để xây dựng cho cuộc sống gia đình no đủ trong cần kiệm.
• Tay bà khum khum soi trứng với tấm lòng chi chút, nâng đỡ từng sự sống nhỏ nhoi trong từng quả trứng.

* Hiểu, yêu mến người bà gần gũi, gắn bó và yêu thương cháu tha thiết. (4 điểm)

Bà bảo ban nhắc nhở cháu, ngay cả khi có mắng yêu cháu khi cháu nhìn trộm gà đẻ cũng là vì thương cháu.

Bà dành trọn vẹn tình thương yêu để chăm lo cho cháu:

• Bà dành dụm, chi chút chăm sóc, nâng đỡ từng quả trứng, từng chú gà con như chắt chiu, nâng đỡ những ước mơ hạnh phúc đơn sơ nhỏ bé của đứa cháu yêu:
• Bà hi vọng cháu có niềm vui khi mùa xuân đến qua một quá trình lâu dài: Từ lúc soi trứng cho gà ấp, nuôi gà lớn, chăm sóc khi mùa đông đến, bán lấy tiền mua quần áo mới:

* Khâm phục người bà giàu đức hi sinh vì con cháu, vì đất nước. (2 điểm)

Bà là người giàu đức hi sinh vì con cháu. Bà không giành cho mình điều gì cả. Chính vì thế tình yêu thương và những kỉ niệm về bà đã trở thành hành trang của người lính trẻ trên đường hành quân, trở thành một mục đích sống và chiến đấu của anh:

3. Khẳng định lại cảm nghĩ: Bà hiện lên với nhiều phẩm chất tốt đẹp, tiêu biểu cho vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam.

Liên hệ: Biết ơn những người bà... (2 điểm)

* Lưu ý:

1. Hướng dẫn chấm chỉ nêu một số nội dung cơ bản mang tính định hướng, giám khảo cần hết sức linh hoạt khi vận dụng hướng dẫn chấm; tránh đếm ý cho điểm một cách máy móc; cẩn trọng và tinh tế đánh giá bài làm của học sinh; phát hiện, trân trọng những bài có ý kiến và giọng điệu riêng. Chấp nhận các cách trình bày khác nhau, kể cả không có trong hướng dẫn chấm, miễn là hợp lý, có sức thuyết phục. (riêng phần tiếng Việt cần căn cứ đúng theo hướng dẫn chấm để ghi điểm)

2. Tổng điểm của toàn bài là 20,0 điểm, điểm lẻ đến 0, 5 điểm. Hướng dẫn chấm chỉ nêu một số thang điểm chính, giám khảo cần bàn bạc, thống nhất để định ra các thang điểm cụ thể.