Lý thuyết Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit.

I. Tính chất hóa học của oxit

1. Oxit bazơ: Oxit bazơ có những tính chất hóa học nào ?

a) Tác dụng với nước: Một số oxit bazơ tác dụng với nước tạo thành dung dịch bazơ (kiềm).

Thí dụ: 

Na₂O + H₂O → 2NaOH

BaO + H₂O → Ba(OH)₂

Những oxit bazơ tác dụng với nước và do đó cũng tan được trong nước là:

Na₂O, K₂O, CaO, BaO, Li₂O, Rb₂O, Cs₂O, SrO.

b) Tác dụng với axit:

Oxit bazơ + axit → muối + nước

Thí dụ: BaO + 2HCl → BaCl₂ + H₂O

Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

c) Tác dụng với oxit axit: Một số oxit bazơ, là những oxit bazơ tan trong nước tác dụng với oxit axit tạo thành muối.

Thí dụ: CaO + CO₂ → CaCO₃

2. Oxit axit: oxit axit có những tính chất hóa học nào ?

a) Tác dụng với nước: Nhiều oxit axit tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit.

Thí dụ: SO₃ + H₂O → H₂SO₄

P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

Những oxit axit tác dụng được với nước và do đó cũng tan trong nước.

b) Tác dụng với dung dịch bazơ:

Oxit axit + dd bazơ → muối + nước.

Thí dụ: CO₂ + Ca(OH)₂ → H₂O + CaCO₃

Những oxit khác như SO₂, P₂O₅,…. Cũng có phản ứng tương tự.

c) Tác dụng với oxit bazơ: Oxit axit tác dụng với một số oxit bazơ (tan) tạo thành muối.

Thí dụ: CO₂ + BaO → BaCO₃

3. Oxit lưỡng tính: Một số oxit vừa tác dụng dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịc bazơ, gọi là oxit lưỡng tính. Thí dụ như: Al₂O₃, ZnO, SnO, Cr₂O₃,…

Thí dụ: Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

 Al₂O₃ + 2NaOH → H₂O + 2NaAlO₂ (natri aluminat)

4. Oxit trung tính (hay là oxit không tạo muối): Một số oxit không tác dụng với axit, dung dịch, bazơ, nước, gọi là oxit trung tính như: NO, N₂O, CO,…

II. Khái quát về sự phân loại oxit

Căn cứ vào tính chất hóa học của oxit, người ta phân loại oxit thành 4 loại như sau:

1. Oxit bazơ là những oxit tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.
2. Oxit axit là những oxit tác dụng với dung dich bazơ tạo thành muối và nước.
3. Oxit lưỡng tính là những oxit tác dụng với dung dịch axit và tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.
4. Oxit trung tính hay còn gọi là oxit không tạo muối là những oxit không tác dụng với axit, bazơ, nước.