Bài 4: Cạnh tranh trong sản xuất và lưu thông hàng hoá


1.Cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh

a. Khái niệm cạnh tranh

Cạnh tranh là sự ganh đua, sự đấu tranh về kinh tế giữa các chủ thể kinh tế nhằm giành những điều kiện thuận lợi trong sản xuất hàng tiêu thụ hàng hoá và dịch vụ để thu được nhiều lợi ích nhất cho mình.

b. Nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh    

- Trong nền sản xuất hàng hóa, do tồn tại nhiều chủ sở hữu khác nhau, tồn tại với tư cách là những đơn vị kinh tế độc lập trong quá trình sản xuất, kinh doanh nên phải cạnh tranh với nhau.

- Do điều kiện sản xuất của mỗi chủ thể kinh tế lại khác nhau, nên chất lượng chất lượng và chi phí sản xuất  khác nhau, kết quả sản xuất, kinh doanh giữa họ không giống nhau...

- Để giành lấy các đk thuận lợi, tránh được những rủi ro, bất lợi trong sx và lưu thông hàng hóa, dịch vụ, tất yếu giữa họ có cạnh tranh với nhau.

- Sự tồn tại nhiều chủ sở hữu với tư cách là những đơn vị kinh tế độc lập tự do kinh doanh sản xuất.

- Người sản xuất, kinh doanh có điều kiện sản xuất lợi ích khác nhau.

c. Các loại cạnh tranh

- Cạnh tranh giữa những người bán với nhau.

- Cạnh tranh giữa những người mua với nhau.

- Cạnh tranh trong nội bộ ngành.

- Cạnh tranh giữa các ngành.

- Cạnh tranh trong nước với nước ngoài.

2. Mục đích của cạnh tranh

- Mục đích cuối cùng của cạnh tranh là giành lợi ích về mình nhiều hơn người khác.

- Ví dụ: 

  •  Cạnh tranh chiếm các nguồn nguyên liệu, giành các nguồn lực sản xuất khác.
  •  Giành ưu thế về khoa học công nghệ
  •  Chiếm thị trường tiêu thụ, nơi đầu tư, đơn đặt hàng, các hợp đồng.
  •  Giành ưu thế về chất lượng và giá cả hàng hoá, phương thức thanh toán...

3.Tính 2 mặt của cạnh tranh

a. Mặt tích cực

- Kích thích lực lượng sản xuất phát triển, năng xuất lao động tăng cao

- Khai thác tối đa mọi nguồn lực của đất nước.

- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của kinh tế, góp phần hội nhập kinh tế quốc tế.

b. Mặt hạn chế

- Chạy theo lợi nhuận → làm môi trường bị suy thái.

- Dùng những thủ đoạn phi pháp và bất lương để giành giật khách hàng.

- Đầu cơ tích trữ gây rối loạn thị trường.

1.Cạnh tranh và nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh

a. Khái niệm cạnh tranh

Cạnh tranh là sự ganh đua, sự đấu tranh về kinh tế giữa các chủ thể kinh tế nhằm giành những điều kiện thuận lợi trong sản xuất hàng tiêu thụ hàng hoá và dịch vụ để thu được nhiều lợi ích nhất cho mình.

b. Nguyên nhân dẫn đến cạnh tranh    

- Trong nền sản xuất hàng hóa, do tồn tại nhiều chủ sở hữu khác nhau, tồn tại với tư cách là những đơn vị kinh tế độc lập trong quá trình sản xuất, kinh doanh nên phải cạnh tranh với nhau.

- Do điều kiện sản xuất của mỗi chủ thể kinh tế lại khác nhau, nên chất lượng chất lượng và chi phí sản xuất  khác nhau, kết quả sản xuất, kinh doanh giữa họ không giống nhau...

- Để giành lấy các đk thuận lợi, tránh được những rủi ro, bất lợi trong sx và lưu thông hàng hóa, dịch vụ, tất yếu giữa họ có cạnh tranh với nhau.

- Sự tồn tại nhiều chủ sở hữu với tư cách là những đơn vị kinh tế độc lập tự do kinh doanh sản xuất.

- Người sản xuất, kinh doanh có điều kiện sản xuất lợi ích khác nhau.

c. Các loại cạnh tranh

- Cạnh tranh giữa những người bán với nhau.

- Cạnh tranh giữa những người mua với nhau.

- Cạnh tranh trong nội bộ ngành.

- Cạnh tranh giữa các ngành.

- Cạnh tranh trong nước với nước ngoài.

2. Mục đích của cạnh tranh

- Mục đích cuối cùng của cạnh tranh là giành lợi ích về mình nhiều hơn người khác.

- Ví dụ: 

  •  Cạnh tranh chiếm các nguồn nguyên liệu, giành các nguồn lực sản xuất khác.
  •  Giành ưu thế về khoa học công nghệ
  •  Chiếm thị trường tiêu thụ, nơi đầu tư, đơn đặt hàng, các hợp đồng.
  •  Giành ưu thế về chất lượng và giá cả hàng hoá, phương thức thanh toán...

3.Tính 2 mặt của cạnh tranh

a. Mặt tích cực

- Kích thích lực lượng sản xuất phát triển, năng xuất lao động tăng cao

- Khai thác tối đa mọi nguồn lực của đất nước.

- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của kinh tế, góp phần hội nhập kinh tế quốc tế.

b. Mặt hạn chế

- Chạy theo lợi nhuận → làm môi trường bị suy thái.

- Dùng những thủ đoạn phi pháp và bất lương để giành giật khách hàng.

- Đầu cơ tích trữ gây rối loạn thị trường.

Bài học tiếp theo

Bài 5: Cung - Cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
Bài 6: Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước
Bài 7: Thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần và tăng cường quản lí kinh tế của Nhà nước
Bài 8: Chủ nghĩa xã hội

Bài học bổ sung