Giáo án Lịch sử lớp 8 bài 16: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 - 1941) theo CV 5512

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Sản phẩm dự kiến

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK mục 1.

+ Trình bày những nội dung Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế (1921-1925)?

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV theo dõi, hỗ trợ các HS làm việc.

? Vì sao nước Nga phải thực hiện "Chính sách kinh tế mới"?

? Bức áp phích trên nói điều gì?

? Nội dung của Chính sách kinh tế mới?

? Chính sách kinh tế mới tác động như thế nào với công cuộc khôi phục kinh tế ở nước Nga?

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày, phản biện.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả.

GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh, liên hệ ở Việt Nam, giáo dục lòng yêu nước, Bác Hồ…., ghi bảng:

I. CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ (1921-1925)

1. Chính sách kinh tế mới

- Nước Nga sau chiến tranh, kinh tế suy sụp, nạn đói trầm trọng, sự chống phá của các thế lực phản cách mạng.

- Tháng 3-1921, Thực hiện Chính sách kinh tế mới, với nội dung:

+ Thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực.

+ Tự do buôn bán.

+ Mở các xí nghiệp nhỏ, ...

2. Công cuộc khôi phục kinh tế (1921-1925)

- Chính sách kinh tế mới đã thu được nhiều kết quả tốt đẹp: nông nghiệp và các ngành kinh tế khác được phục hồi và phát triển.

- Tháng 12-1922, Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết được thành lập.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Sản phẩm dự kiến

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK.

+ GV giao nhiệm vụ: Những thành tựu trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở LX?

+ Quan sát H59, h60.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV theo dõi, hỗ trợ HS:

? Công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô được tiến hành như thế nào?

HS: Trả lời

- GV cho HS quan sát H59 và 60. Qua đó em có nhận xét gì về những thành tựu trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô?

? Quá trình xây dựng CNXH ở Liên Xô đã đạt được những thành tựu gì?

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động

· HS trình bày.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của HS.

GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. GV liên hệ công cuộc XD CNXH ở Việt Nam, giáo dục lòng yêu nước, Bác Hồ…., ghi bảng:

GV sơ kết bài: Quá trình xây dựng CNXH ở Liên Xô đã đem lại những thành tựu to lớn: 6-1941, công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô tạm thời dừng lại, Liên Xô bắt tay vào cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại.

II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1925-1941)

- Hai kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1928-1932) và lần thứ hai (1933-1937).

- Thành tựu:

+ Kinh tế: sản lượng công nghiệp đứng đầu châu Âu, đứng thứ hai thế giới (sau Mĩ).

+ Văn hóa - giáo dục: thanh toán nạn mù chữ, phát triển hệ thống giáo dục quốc dân, đạt nhiều thành tựu rực rỡ về khoa học - kĩ thuật và văn hoá nghệ thuật.

· + Xã hội: các giai cấp bóc lột đã bị xóa bỏ.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Hoạt động 1: Biết được nọi dung chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế

? Sau khi đánh thắng giặc ngoại xâm và nội phản nước Nga bước vào thời kì nào.

HS: Thời kì hòa bình

? Sau chiến tranh thế giới thứ nhất nền kinh tế của đất nước Nga như thế nào.

GV: Cho học sinh xem hình 58/SGK: Bức áp phích năm 1921 “Chúng ta tuyên chiến với chiến tranh”.

? Quan sát hình 58 và em hãy cho biết bức áp phích này muốn nói lên điều gì.

? Trình bày những khó khăn của Liên xô khi bước vào xây dựng đất nước?

HS: Kinh tế tàn phá nặng nề. N²= ¹/₂ , CN= ¹/₇ . Trước chến tranh bệnh dịch, nạn đói, bọn phản Cách mạng chống phá

? Trước tình hình đó chính phủ Nga đã quyết định làm gì.

HS: Thực hiện cải cách kinh tế

? Nội dung của chính sách kinh tế mới.

HS: nêu trong SGK.

GV: giải thích thêm “chế độ trưng thu lương thực thừa” bằng “chế độ thu thuế lương thực” (hiện vật).

? Qua nội dung đó em có nhận xét gì về chính sách kinh tế mới của Nga.

HS: Phù hợp nhằm đẩy mạnh phát triển sản xuất, lưu thông hàng hóa, giải quyết được vấn đề lương thực…

? Chính sách kinh tế tác động như thế nào đến nước Nga.

HS: Làm cho công cuộc phục hồi và phát triển kinh tế nhanh chóng -> đạt nhiều thành tựu tốt đẹp.

GV: Nêu ngắn gọn việc thành lập Liên bang cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô Viết 12- 1922.

? Qua chính sách mới ở Liên xô? Theo em hiểu biết của em, Đảng cộng sản Việt Nam có vận dụng chính sách này như thế nào trong thời kì đổi mới không?

GV: Đảng ta đã vận dụng kinh nghiệm này vào điều kiện cụ thể của Việt Nam trong thời kì đổi mới là nền kinh tế sản xuất hàng hóa nhiều thành phần có sự định hướng của Nhà nước.

*Hoạt động 2: Tìm hiểu những thành tựu trong công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô.

GV: Muốn xây dựng chế độ xã hội mới phải có một nền kinh tế phát triển, công nghiệp hiện đại

? Thực trạng của nền kinh tế nước Ngalúc này như thế nào.

HS: Là nước nông nghiệp lạc hậu: N² chiếm ²/₃ tổng sản phẩm quốc dân, máy móc phải nhập từ nước ngoài

? Để xây dựng CNXH nhiệm vụ đầu tiên là gì.

HS: Thực hiện công nghiệp hóa

? Liên Xô thực hiện công nghiệp hoá như thế nào.

HS: Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng.

? Vì sao ưu tiên phát triển công nghiệp nặng

? Công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô được tiến hành như thế nào.

HS: Thực hiện bằng kế hoạch

? Tác dụng của các kế hoạch đó.

? Trong thời kì đầu xây dựng công nghiệp đạt những thành tựu gì

? So sánh với tình hình nước Nga đầu thế kỉ XX.

HS: - Kinh tế nông nghiệp lạc hậu

- Văn hóa, xã hội …

? Nêu những thành tựu của Liên Xô đạt được trong thời kì đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội

Gv: Cho học sinh quan sát một số hình ảnh về sự phát triển công nghiệp của Liên Xô

? Về văn hóa giáo dục Liên Xô đã đạt được những thành tựu nào.

? Xã hội Liên Xô đã có gì thay đổi so với trước đây.

?Bên cạnh những thành tựu đó Liên Xô có những mặt hạn chế nào.

GV: Bổ sung một số mặt hạn chế nêu một số sai lầm, thiếu sót của những người lãnh đạo Đảng và nhà nước như thiếu dân chủ tới việc xử oan cho nhiều người, có tư tưởng nóng vội

* GDMT: Công cuộc xây dựng Liên Xô đã làm cho thay đổi xã hội nên môi trường cũng bị tác động, vì thế kinh tế càng phát triển thì càng chú trọng đến môi trường.

I. Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế (1921- 1925)

- Năm 1921, nước Nga Xô Viết bước vào thời kì hòa bình, xây dựng đất nước. Tuy nhiên đất nước còn gặp nhiều khó khăn: nạn đói trầm trọng và sự chống phá điên cuồng của các thế lực phản động cách mạng.

- 3/1921 Nước Nga Xô Viết thực hiện chính sách kinh tế mới do Lê-nin đề xướng. Với nội dung:

+ Thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng chế độ thu thuế lương thực (hiện vật)

+ Tự do buôn bán

+ Cho phép tư nhân mở các xí nghiệp nhỏ…

-> Chính sách kinh tế mới đã thu được kết quả tốt đẹp: nông nghiệp và các ngành kinh tế khác được phục hồi và phát triển -> Đời sống nhân dân được cải thiện.

- 12- 1922, Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô Viết được thành lập (Liên Xô) trên cơ sở tự nguyện và bình đẳng -> nhằm củng cố sự liên minh và giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước cộng hòa trong công cuộc bảo vệ và phát triển Liên bang Xô viết.

II. Công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô (1925 – 1941)

- Liên Xô đã tiến hành công cuộc công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa theo đường lối ưu tiên phát triển công nghiệp nặng: chế tạo máy, công nghiệp năng lượng.

- Bằng 2 kế hoạch 5 năm:

+ Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1928-1932)

+ Kế hoạch 5 năm lần thứ hai (1933-1937)

-> Liên Xô đã giành được những thắng lợi to lớn trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, trở thành nước công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.

- Về văn hóa - giáo dục: Liên Xô đã thanh toán nạn mù chữ, phát triển hệ thống giáo dục quốc dân, đạt nhiều thành tựu rực rỡ về KH-KT và văn hóa – nghệ thuật.

- Về xã hội: Các giai cấp bóc lột đã bị xóa bỏ, chỉ còn lại 2 giai cấp: công nhân, nông dân và tầng lớp tri thức XHCN