Phần

Đáp án và biểu điểm

Điểm

I

ĐỌC - HIỂU  (3.0 điểm)

1

-Phương thức biểu đạt chính :  Nghị luận

0.5đ

2

-Nội dung chính của bài thơ:
– Giá trị của tấm bằng trong cuộc sống
– Đề cao năng lực thực sự của bản thân

   0.75đ

3

Vai trò của tấm bằng trong cuộc sống của mỗi chúng ta:
– Để làm giấy chứng minh năng lực bản thân

– Cầu mong mang lại tiền tài danh vọng

– Ghi danh công lao trong lịch sử

– Giấy thông hành đi vào cuộc sống

0.75đ

4

-Viết hoa chữ “TẤM BẰNG” ở cuối bài, tác giả muốn nhấn mạnh ý nghĩa và giá trị đích thực của “tấm bằng”.

Tác giả muốn khẳng định: Giá trị thực sự của “ tấm bằng” là ở sự nỗ lực cố gắng của mỗi người, ở giá trị vận dụng kiến thức vào cuộc sống. Đồng thời bày tỏ lòng trân trọng đối với những “ TẤM BẰNG” đã được cuộc đời ghi nhận

1.0

II

LÀM VĂN  (7.0 điểm)

1

    Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trả lời cho câu hỏi: Là một học sinh, bạn cần chuẩn bị hành trang gì để có được tấm bằng cuộc đời ghi nhận?

2.0

- Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận
– Hình thức của một đoạn văn có đầy đủ: câu mở đoạn, các câu phát triển ý và câu kết đoạn. Đặc biệt, trong đoạn văn, học sinh cần làm nổi bật câu chủ đề (câu mang ý chính của toàn đoạn)

0.25

-Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: “Tấm bằng” thực chất chỉ là tờ giấy thông hành để đi vào cuộc sống. Cần thiết hơn cả vẫn là năng lực thực sự của bản thân. Sự lao động chân chính mới là thước đo giá trị con người.

 

0.25

-Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm, vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, rút ra bài học nhận thức và hành động.
– Đoạn văn cần đảm bảo một số ý sau:

- Giải thích tấm bằng là gì? Là giấy chứng minh năng lực của bản thân, là sự ghi danh công lao đóng góp của con người trong xã hội.(0,25đ)

- Cần tích lũy, trau dồi tri thức và kĩ năng cần thiết cho cuộc sống. Khẳng định được giá trị của bản thân trong môi trường học tập, làm việc, sinh sống của mình.

- Hoàn thành tốt mọi trách nhiệm, bổn phận của mình đối với gia đình, đất nước, xã hội…(0,25đ)

- Làm phong phú đời sống tinh thần. Rèn luyện lối sống và cách ứng xử phù hợp. Cần khẳng định cá tính cá nhân nhưng phải đặt trong giới hạn của các chuẩn mực đạo đức xã hội

- Phê phán những con nười chỉ chú trọng học để lấy bằng cấp, để phô trương với người, để kiếm một công việc thuận lợi cho bản thân….(0.25đ)

- Rút ra bài học cho bản thân. …(0,25đ).

( Lưu ý : Khuyến khích những bài làm có tính sáng tạo của hs)

1.0

d. Chính tả: Đảm bảo những quy tắc về chính tả, dùng từ, đặt câu.

0.25

e.  Sáng tạo, cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận.

0.25

  2

Phân tich nhân vật Mị trong đoạn trích. Từ đó, làm rõ giá trị nhân đạo của đoạn trích.

5.0

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

Trình bày đầy đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết luận. Phần Mở bài biết dẫn dắt hợp lý và nêu được vấn đề; phần Thân bài biết tổ chức thành nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau cùng làm sáng tỏ vấn đề; phần Kết bài khái quát được vấn đề và thể hiện được ấn tượng, cảm xúc sâu đậm của cá nhân. 

0.25

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận

Cảm nhận nhân vật Mị trong đoạn trích từ Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài). Từ đó, làm rõ giá trị nhân đạo của đoạn trích.   

0.25

c. Triển khai vấn đề nghị luận

Vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Học sinh có thể sắp xếp các luận điểm theo nhiều cách nhưng về cơ bản, cần đảm bảo những yêu cầu sau:

- Mở bài : Vài nét về tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận (0.5 điểm)

- Thân bài : 

a. Phân tích: (2.0 điểm)

* Giới thiệu sơ lược về A Phủ : một thanh niên có thân phận như Mị, cũng phải ở nhà thống lý Pá Tra để gạt nợ. Do để mất bò mà bị trói đêm này sang đêm khác, ngày này sang ngày kia. (0.25 điểm)

* Hoàn cảnh của Mị trước đêm cởi trói cho A Phủ: (0.25 điểm)

- Mị là cô gái người Mông  xinh đẹp, hồn nhiên, yêu đời, có tài thổi sáo.

- Chăm chỉ lao động, đứa con hiếu thảo.

- Luôn khát khao cuộc sống tự do hạnh phúc

à Mị là cô gái có những phẩm chất tốt đẹp,  xứng đáng được hưởng hạnh phúc.

- Vì món nợ truyền kiếp, Mị  đã bị cướp làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra.

- Cuộc sống nô lệ đau khổ  đã nhanh chóng biến cô gái hồn nhiên  yêu đời ấy thành người phụ nữ lầm lũi cam chịu như “con rùa nuôi trong xó cửa”, sốngan phận, cam chịu,  vô cảm.

-Diễn biến tâm trạng hành động của Mị: (1.25 điểm)

– Tâm trạng của Mị trước đêm cởi trói cho A Phủ 

+ Cuộc sống đoạ đày trong nhà thống lý Pá Tra của Mị vẫn tiếp diễn. Thời gian đoạ đày biến cô trở thành người câm lặng trước mọi sự. Những gì diễn ra chung quanh không khiến Mị quan tâm. Những đêm đầu Mị thổi lửa hơ tay. Tâm hồn Mị như tê dại trước mọi chuyện, kể cả lúc ra sưởi lửa, bị A Sử dánh ngã xuống bếp, hôm sau Mị vẫn thản nhiên ra sưởi lửa như đêm trước.

+ Song, trong lòng, không phải chuyện gì Mị cũng bình thản. Mị rất sợ những đêm mùa đông trên núi cao dài và buồn. Khi trong nhà đã ngủ yên, Mị tìm đến bếp lửa. Đối với Mị, nếu khoôg có bếp lửa ấy, cô sẽ chết héo.

– Thương người cùng cảnh ngộ: 

Chính nhờ ngọn lửa, đêm ấy, Mị trông sang A Phủ và nhìn thấy một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống má đã xám đen lại. Dòng nước mắt ấy khiến Mị chợt nhớ lại đêm năm trước A Sử trói Mị, Mị cũng phải đứng trói thế kia. Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không lau đi được. Rồi Mị phảng phất nghĩ gần nghĩ xa : Cơ chừng naàythì chỉ đêm mai là người kia chêt, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết. Ta là thân đàn bà, nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì còn biết đợi ngày rũ xương ở đây mà thôi… Người kia việc gì phải chết thế?

– Tình thương lớn hơn cái chết: 

Mị xót xa cho A Phủ như xót xa cho chính bản thân mình. Mị thương cho A Phủ không đáng phải chết. Cô cũng sợ nếu mình cởi trói cho chàng trai ấy, bố con Pá Tra biết được sẽ tói thay vào đấy và lại phải chết trên cái cọc ấy… Song có lẽ tình thương ở Mị đã lớn hơn cả sự chết. Tình thương ấy khiến cô đi đến hành động cởi trói cho A Phủ.

– Từ cứu người đến cứu mình: (Cởi trói cho Aphủ cũng chính là cởi cho chính cuộc đời Mị)

 Khi cởi trói cho A Phủ xong, Mị đứng lặng trong bóng tối. Song, chính ngay lúc ấy, trong lòng người đàn bà khốn khổ kia mọi chuyện diễn ra rất nhanh. Mị cũng vụt chạy ra. Trời tối lắm. Nhưng Mị vẫn băng đi. Vì ở đây thì chết mất.

Hành động táo bạo và bất ngờ ấy là kết quả tất yếu của sức sống tiềm tàng khi người con gái yếu ớt dám chống lại cả cường quyền và thần quyền.   

b. Nhận xét về giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài. (1.0 điểm)

- Giá trị nhân đạo là thái độ thương yêu trân trọng những phẩm chất tốt đẹp của con người. Đó là sự đồng cảm với những đau khổ cũng như ngợi ca, đề cao những vẻ đẹp tâm hồn, lên án tố cáo những thế lực áp bức, bóc lột người lao động,… 

- Biểu hiện của giá trị nhân đạo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài.

+ Xót thương số phân bất hạnh của Mị, bị đọa đày, vùi dập, trở nên lạnh lùng, vô cảm.

+Nâng niu, trân trọng những khát vọng chính đáng của con người.

+ Tác phẩm cũng lên tiếng tố cáo những thế lực bạo tàn gây đau khổ cho con người. 

+ Truyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của Mị, nổi bật với sự đồng cảm yêu thương, với khát vọng được sống tự do vô cùng mãnh liệt. 

     + Tác giả khẳng định, ngợi ca sức sống tiềm tàng và niềm tin vào khả năng giác ngộ cách mạng, tự giải phóng của người lao động miền núi Tây Bắc.

3. Kết bài: (0.5 điểm)

- Khẳng định lại giá trị của tác phẩm, sức sống của nhân vật trong lòng người đọc.

- Cảm nghĩ của bản thân về vấn đề nghị luận.

4.0

d. Chính tả, dung từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, chuẩn ngữ pháp của câu, ngữ nghĩa của từ.

0.25

e. Sáng tạo: có cách diễn đạt độc đáo; suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về nội dung hoặc nghệ thuật đoạn thơ.

0.25

Tổng điểm

10.0