Bài 14: Cỏ non cười rồi


Tóm tắt lý thuyết

1.1. Hoạt động khởi động

Quan sát và cho biết các tấm biển báo nhắc nhở chúng ta điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Các tấm biển báo nhắc nhở mọi người ý thức bảo vệ môi trường. 

1.2. Đọc

Cỏ non cười rồi

Mùa xuân đã đến. Cỏ trong công viên bừng tỉnh sau giấc ngủ đông. Từng đàn én từ phương Nam trở về. Trẻ em chơi đùa dưới ánh mặt trời ấm áp.

Một hôm, chị én nâu đang sửa soạn đi ngủ thì nghe thấy tiếng khóc thút thít. Lần theo tiếng khóc, én nâu tìm đến công viên nhỏ. Thấy một cây cỏ non đang khóc, én nâu hỏi:

- Em bị ốm à?

Cỏ non khóc nấc lên:

- Chị ơi, em không đứng thẳng được nữa. Các bạn nhỏ đã đến đây chơi đùa và giẫm lên em.

Én nâu lặng đi một phút rồi bỗng reo lên:

- Đừng khóc nữa! Chị sẽ giúp em.

Thế rồi, én nâu gọi thêm rất nhiều bạn của mình. Suốt đêm, cả đàn én ra sức đi tìm cỏ khô tết thành dòng chữ “Không giẫm chân lên cỏ!” đặt bên cạnh bãi cỏ. Xong việc, én nâu tươi cười bảo cỏ non:

- Từ nay em yên tâm rồi! Không còn ai giẫm lên em nữa đâu.

Cỏ non nhoẻn miệng cười và cảm ơn chị án nâu.

(Theo 365 truyện kể hằng đêm)

Từ ngữ:

Thút thít: tiếng khóc nhỏ và ngắt quãng.

Câu 1: Nói tiếp câu tả cảnh mùa xuân trong công viên:

a. Cỏ (...).

b. Đàn én (...).

c. Trẻ em (...).

Hướng dẫn trả lời:

a. Cỏ bừng tỉnh sau giấc ngủ đông. 

b. Đàn én từ phương Nam trở về. 

c. Trẻ em chơi đùa dưới ánh mặt trời ấm áp. 

Câu 2: Vì sao cỏ non lại khóc?

Hướng dẫn trả lời:

Vì bị các bạn nhỏ giẫm lên. 

Câu 3: Thương cỏ non, chim én đã làm gi?

Hướng dẫn trả lời:

Chim én đã gọi thêm nhiều bạn ra sức đi tìm cỏ khô tết thành dòng chữ “Không giẫm chân lên cỏ!” và đặt cạnh bãi cỏ để bảo vệ cỏ non. 

Câu 4: Thay lời chim én, nói lời nhắn nhủ tới các bạn nhỏ.

Hướng dẫn trả lời:

- Các bạn ơi, không được giẫm chân lên cỏ nhé. 

- Các cậu ơi, đừng giẫm chân lên cỏ nhé. 

* Luyện tập theo văn bản đọc: 

Câu 1: Tìm từ ngữ cho biết tâm trạng, cảm xúc của cỏ non.

Mẫu : khóc thút thít. 

Hướng dẫn trả lời:

Từ ngữ cho biết tâm trạng, cảm xúc của cỏ non: khóc thút thít, khóc nấc, nhoẻn miệng cười. 

Câu 2: Đặt một câu với từ ngữ vừa tìm được.

Hướng dẫn trả lời:

Cô gái nhoẻn miệng cười. 

Em bé khóc nấc. 

Nàng công chúa út ngồi khóc thút thít.

1.3. Viết 

Câu 1: Nghe – viết : Cỏ non cười rồi

Hướng dẫn trả lời:

Cỏ non cười rồi

Én nâu gọi các bạn của mình đến. Suốt đêm, cả đàn đi tìm cỏ khô tết thành dòng chữ: “Không giẫm chân lên cỏ!”, rồi đặt trên bãi cỏ. Xong việc, én nâu tươi cười bảo cỏ non: 

- Từ nay em yên tâm rồi. Không còn ai giẫm lên em nữa đâu. 

Chú ý: 

- Quan sát các dấu câu trong đoạn văn. 

- Viết hoa chữ cái đầu tên bài, viết hoa chữ đầu câu, viết hoa các chữ sau dấu chấm. 

- Viết những tiếng khó hoặc tiếng dễ viết sai: suốt, giẫm, trên. 

Câu 2: Chọn ng hoặc ngh thay cho ô vuông. 

Buổi sớm, muôn ∎ìn giọt sương đọng trên những ngọn cỏ, lóng lánh như ∎ọc.

Hướng dẫn trả lời: 

Buổi sớm, muôn nghìn giọt sương đọng trên những ngọn cỏ, lóng lánh như ngọc. 

Câu 3: Chọn a hoặc b: 

a. Chọn tr hoặc ch thay cho ô vuông.

Đồng làng vương ∎út heo may

Mầm cây tỉnh giấc, vườn đầy tiếng ∎im

Hạt mưa mải miết ∎ốn tìm

Cây đào ∎ước cửa lim dim mắt cười.

(theo Đỗ Quang Huỳnh)

b. Chọn ết hoặc êch thay cho ô vuông. 

- Vui như T∎.

- ∎ kêu uôm uôm, ao chuôm đầy nước.

- Ánh trăng chênh ch∎ đầu làng.

Hướng dẫn trả lời: 

a. 

Đồng làng vương chút heo may

Mầm cây tỉnh giấc, vườn đầy tiếng chim

Hạt mưa mải miết trốn tìm

Cây đào trước cửa lim dim mắt cười.

b. 

- Vui như Tết

- Ếch kêu uôm uôm, ao chuôm đầy nước. 

- Ánh trăng chênh chếch đầu làng. 

1.4. Luyện từ và câu

Câu 1: Tìm từ ngữ chỉ hoạt động bảo vệ, chăm sóc cây

Hướng dẫn trả lời:

- tưới cây, tỉa lá, vun gốc, bắt sâu. 

Câu 2: Chọn từ ngữ phù hợp thay cho ô vuông. 

giơ tay hái

nhìn thấy 

đừng hái

Cho hoa khoe sắc

Buổi sáng, bước ra vườn hồng, ▨ bông hồng đỏ thắm, bé vui sướng reo lên:

- Bạn xinh đẹp, đáng yêu làm sao!

Nói rồi, bé định ▨ bông hoa. Bỗng có tiếng thì thầm:

Hướng dẫn trả lời:

Buổi sáng, bước ra vườn hồng, nhìn thấy bông hồng đỏ thắm, bé vui sướng reo lên:

- Bạn xinh đẹp, đáng yêu làm sao!

Nói rồi, bé định giơ tay hái bông hoa. Bỗng có tiếng thì thầm:

- Xin đừng hái tôi. Tôi sẽ rất buồn nếu không được khoe sắc cùng các bạn hoa. 

Câu 3: Cần đặt dấu phẩy vào những vị trí nào trong mỗi câu sau?

a. Các bạn học sinh đang tưới nước bắt sâu cho cây.

b. Mọi người không được hái hoa bẻ cành.

c. Én nâu cỏ non đều đáng yêu.

Hướng dẫn trả lời:

a. Các bạn học sinh đang tưới nước, bắt sâu cho cây.

b. Mọi người không được hái hoa, bẻ cành.

c. Én nâu, cỏ non đều đáng yêu.

1.5. Luyện viết đoạn

Câu 1: Nói lời xin lỗi.

a. Nếu em là cô bé trong câu chuyện Cho hoa khoe sắc, em sẽ nói lời xin lỗi bông hồng như thế nào?

b. Nếu em là một bạn nhỏ trong câu chuyện Cỏ non cười rồi, khi nghe thấy cỏ non khóc, em sẽ nói gì với cỏ non?

Hướng dẫn trả lời:

a. Xin lỗi bạn hồng, mình sẽ không hái bạn nữa đâu. Mình muốn ngắm bạn và để bạn khoe sắc cùng các bông hoa trong vườn.

b. Chúng tớ xin lỗi vì đã vô ý giẫm lên bạn. Chúng tớ sẽ không làm như thế nữa và sẽ để biển "không giẫm lên cỏ" để tất cả mọi người cùng biết nhé.

Câu 2: Viết lời xin lỗi trong tình huống sau:

 Em làm việc riêng trong giờ học, bị cô giáo nhắc nhở.

Hướng dẫn trả lời:

Em xin lỗi cô vì đã làm việc riêng trong giờ. Em hứa không tái phạm nữa và trong giờ sẽ chú ý lắng nghe cô giảng bài, ghi bài đầy đủ.

Bài tập minh họa

Câu 1: Tìm đọc sách, báo về các hoạt động giữ gìn môi trường xanh sạch đẹp ở nhà trường.

Hướng dẫn trả lời:

Sách, báo về các hoạt động giữ gìn môi trường xanh sạch đẹp ở nhà trường: 

- Mẩu giấy vụn (Quế Sơn) 

- Giờ chơi của bé (Phạm Thụy Quỳnh Anh) 

Câu 2: Chia sẻ với các bạn về những điều em đã đọc.

Hướng dẫn trả lời:

Các hoạt động giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp như: 

- Trường học tổ chức phong trào “Ngày Chủ nhật xanh – sạch – đẹp”, tổ chức thực hiện tổng dọn vệ sinh, chăm sóc cây xanh cảnh quan trong trường học.

- Thành phố chăm sóc cây xanh, thu gom rác giấy bẩn, ni lông. 

- Các hoạt động ngoại khóa như ngày hội “Nước sạch và vệ sinh môi trường”; thi “Rung chuông vàng”, thi vẽ tranh về bảo vệ môi trường; hội trại xanh; ngày hội “Học sinh chung tay bảo vệ môi trường”. 

Luyện tập

- Học xong bài này, các em cần nắm:

+ Đọc rõ ràng, rành mạch, lưu loát toàn bài Tập đọc.

+ Hiểu nội dung bài tập đọc Bờ tre đón khách

+ Biết và viết được các từ chỉ hoạt động bảo vệ, chăm sóc cây

Bài học bổ sung