Giáo án Ngữ văn lớp 11 bài Thao tác lập luận bác bỏ

Phân tích ngữ liệu sau:

Có người nói: "Đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy là không cần thiết". Suy nghĩ đó hoàn toàn sai lầm. Đội mũ bảo hiểm giúp bảo vệ chính bản thân người đội mũ khi đi lại trên đường nếu chẳng may gặp phải tai nạn rủi ro. Các số liệu thống kê cũng cho thấy đội mũ bảo hiểm giúp giảm 30% thương vong do chấn thương sọ não trong các vụ tai nạn giao thông. Vì vậy việc đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy là hết sức cần thiết.

Ta dùng thao tác bác bỏ để làm gì?

Thế nào là bác bỏ?

Để bác bỏ thành công ta cần nắm vững những yêu cầu nào?

Chia lớp thành các nhóm học tập thảo luận về ba ngữ liệu trong SGK.

• Nhóm 1: Phân tích ngữ liệu 1
• Nhóm 2: Phân tích ngữ liệu 2
• Nhóm 3: Phân tích ngữ liệu 3
• Nhóm 4: Nhận xét.

I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ:

1. Mục đích:

→ Phủ định những ý kiến chưa chuẩn xác.

2. Khái niệm:

Thao tác lập luận bác bỏ là dùng lí lẽ và dẫn chứng đúng đắn, khoa học để chỉ rõ những sai lầm, lệch lạc, thiếu khoa học của một quan điểm, ý kiến nào đó.

3. Yêu cầu:

→ Nắm chắc những ý kiến sai lầm, đưa ra những lí lẽ và bằng chứng thuyết phục với thái độ thẳng thắn, cẩn trọng, phù hợp.

II. Cách bác bỏ:

1. Phân tích ngữ liệu:

a) Ngữ liệu 1:

- Nội dung bác bỏ: Ý kiến: "Nguyễn Du là một con bệnh thần kinh".

- Cách thức bác bỏ:

+ Chỉ ra sự suy diễn vô căn cứ:

• Mắc bệnh (U cư, Mạn hứng)
• Khiếu ảo giác (Văn tế thập loại chúng sinh)
• Mấy bài thơ tả nỗi sầu muộn và sợ hãi.

→ Quyết đoán rằng Nguyễn Du bị mắc chứng loạn thần kinh.