Giáo án Ngữ văn 11 bài: Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ

Hoạt động của Gv và Hs

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1: ôn tập phần lí thuyêt

Hoạt động 2: hướng dẫn Hs làm bài tập.

Gv hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung của đoạn 1 và chỉ ra cách thức bác bỏ

Người viết bác bỏ vấn đề gì?

Chứng minh cho vấn đề đó người viết đã dùng những luận cứ nào?

Hs thảo luận và trả lời câu hỏi

Ở đoạn 2 ý kiến bác bỏ nhằm mục đích gì?

Luận cứ đưa ra để bác bỏ vấn đề dựa trên suy nghĩ gì?

Hs thảo luận và trả lời

GV hướng dẫn hs tìm hiểu và đưa ra cách bác bỏ cho từng ý kiến

Phần bên là ví dụ về ý kiến thứ 1, Gv có thể đề xuất thêm nhiều kinh ngiệm khác.

Gv hướng dẫn hs tìm ra nội dung bác bỏ

I. Lí thuyết:

- Thế nào là bác bỏ?

- Mục đích, yêu câu của thao tác lập luận bác bỏ?

- Cách thực hiện thao tác lập luận bác bỏ?

II.Bài tập:

Bài tập 1:

1/ Đoạn 1: Có quan niệm cho rằng cuộc sống riêng của mỗi người là đầy đủ tiện nghi, được bao bọc cẩn thận trong êm ấm và tuyệt đối không cần phải hiểu biết gì nhiều về xung quanh.

Ý kiến bác bỏ: Cho đó là sai lầm bởi vì nó làm nghèo nàn đi tâm hồn con người,con người sẽ không có khả năng tự bảo vệ mình khi đối diện với muôn vàn khó khăn của cuộc sống và như thế con người sẽ không thấy được giá trị của hạnh phúc

2/ Đoạn 2: Ý bác bỏ thứ nhất thể hiện qua dạng câu hỏi tu từ biểu hiện cho thái độ khiêm tốn của QT

Ý bác bỏ thứ hai cho thấy rằng QT chỉ rõ được thái độ chưa hợp tác của các sĩ phu Bắc Hà chứ một đất nước không thể không có người tài, không có người trung thành tín nghĩa.

Bài tập 2:

1/ Bác bỏ quan niệm thứ nhất: Nếu học thuộc nhiều sách, học thuộc nhiều thơ thì chỉ làm cho kiến thức chúng ta thêm phong phú chứ không thể rèn luyện tư duy, khả năng sáng tạo của người viết vì thế khi viết văn dễ sa vào rập khuôn, máy móc, thói khoe chữ cầu kì

2/ Đề xuất vài kinh nghiệm:

-Đọc nhiều sách, nhớ những dẫn chứng hay

-Rèn khả năng hành văn

-Tìm tòi, phát hiện cái mới

Bài tập 3: Hãy chỉ ra cách bác bỏ trong đoạn văn sau

Hoà hợp không có nghĩa là giống nhau

Nhiều bạn trẻ ngộ nhận rằng, hai người có nhiều điểm tương đồng trong suy nghĩ, cách sống thì cuộc sống vợ chồng sẽ rất hợp nhau. Vì vậy khi chọn người yêu hoặc bạn đời, các đừng chỉ nhìn vào biểu hiện bên ngoài mà đã vội cho rằng đấy chính là người hợp “gu” với mình. Quan điểm này hoàn toàn sai lầm. Bởi lẽ nếu hai bạn cùng có chung quan niệm sống, cá tính mạmh mẽ thì thường nảy sinh mâu thuẫn, sẽ không ai chịu nhường ai cả. Bạn có thể cùng sở thích về văn học, điện ảnh ca nhạc, vui chơi, giải trí-ấy là điều tốt nhưng nếu hai người cùng đều có ý muốn an nhàn, hưởng thụ, ích kỉ thì e rằng tổ ấm của bạn sẽ chẳng có ai “giữ lửa” cho hạnh phúc cả.