Giáo án môn Vật lý lớp 6 bài: Lực - Hai lực cân bằng theo CV 5512

Tên hoạt động

Phương pháp thực hiện

Kĩ thuật dạy học

A. Hoạt động khởi động

- Dạy học hợp tác

- Kĩ thuật học tập hợp tác

B. Hoạt động hình thành kiến thức

- Dạy học theo nhóm

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

- Kĩ thuật học tập hợp tác

C. Hoạt động luyện tập

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

- Dạy học theo nhóm

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

- Kĩ thuật học tập hợp tác.

D. Hoạt động vận dụng

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng

- Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề

- Kĩ thuật đặt câu hỏi

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)

1. Mục tiêu:

Tạo hứng thú cho HS trong học tập, tạo sự tò mò cần thiết của tiết học. Kiểm tra bài cũ.

Tổ chức tình huống học tập.

2. Phương pháp thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, chung cả lớp:

3. Sản phẩm hoạt động: Bước đầu HS có sự tưởng tượng về lực.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh đánh giá.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Chuyển giao nhiệm vụ

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Làm bài 5.1, 5.2 SBT trang 8.

+ Đọc phần mở bài trong SGK. Nhìn vào hình ở phần mở bài hãy cho biết ai tác dụng lực kéo, ai tác dụng lực đẩy lên cái tủ?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Làm theo yêu cầu.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm: Người bên trái: tác dụng lực kéo; Người bên phải: tác dụng lực đẩy.

*Báo cáo kết quả: (phần dự kiến sp)

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:

Vậy lực là gì? khi nào thì có hai lực cân bằng thì chúng ta đi nghiên cứu bài hôm nay.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Hình thành khái niệm lực (15 phút)

1. Mục tiêu:

- HS biết được lực là gì.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, nhóm: Nghiên cứu tài liệu, Thực nghiệm.

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động:

- Phiếu học tập cá nhân:

- Phiếu học tập của nhóm: Trả lời: C1-4.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh tự đánh giá./ - Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Mỗi nhóm nghiên cứu 1 thí nghiệm trong SGK.

Nhóm 1,2 TN1. Nhóm 3,4 TN2. Nhóm 5,6 TN3.

Tìm hiểu:

++ Nêu mục đích từng TN.

++ Nêu dụng cụ cần dùng.

++ Nêu cách tiến hành TN.

+ Nhận dụng cụ và tiến hành TN.

+ Sau đó báo cáo KQ TN. Trả lời các câu C1 - 4.

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK, làm TN, Trả lời: C1-4.

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc SGK, trao đổi nhóm, làm TN tìm câu trả lời: C1-4.

- Giáo viên: theo dõi, kiểm tra kết quả, giúp đỡ kịp thời. Lưu ý trước khi đẩy xe quan sát kĩ hình dạng lò xo.

- Dự kiến sản phẩm: (bên cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (bên cột nội dung)

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng.

I/ Lực

1/ Thí nghiệm

a/ TN1 (H6.1)

C1: Khi ta đẩy xe cho nén ép lò xo lại thì:

Lò xo lá tròn bị ép đã tác dụng vào xe lăn 1 lực đẩy

Xe lăn đã tác dụng lên lò xo lá tròn 1 lực ép.

b/ TN (H6.2)

C2: Khi ta kéo cho lò xo dãn ra thì: Lò xo (bị giãn) đã tác dụng lên xe lăn một lực kéo. Tay ta thông qua xe lăn đã tác dụng lên lò xo một lực kéo (làm lò xo bị giãn dài ra).

c/ TN (H6.3)

C3: Nam châm đã tác dụng lên quả nặng 1 lực hút.

C4: (1) Lực đẩy, (2) lực ép, (3, 4) lực kéo, (5) lực hút

2/ Kết luận

* Khi vật này đẩy hoặc kéo vật kia ta nói vật này tác dụng lực lên vật kia.

- VD: Khi đưa thùng hàng lên xe, người công nhân đã tác dụng vào thùng hàng 1 lực đẩy.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về phương chiều của lực: (7 phút)

1. Mục tiêu: HS biết được mỗi lực có 1 phương và chiều nhất định.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, nhóm: thực nghiệm, nghiên cứu tài liệu.

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động:

- Phiếu học tập cá nhân:

- Phiếu học tập của nhóm: C5.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh tự đánh giá./ - Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Lực kéo lò xo H6.2 tác dụng lên xe lăn làm xe lăn chuyển động theo phương nào?

Xe lăn chuyển động theo chiều nào?

Lực lò xo tác dụng lên xe lăn theo chiều nào?

+ Lực đẩy do lò xo lá tròn H6.1 lên xe lăn có phương ntn? Có chiều ntn?

+ Các lực do lò xo lá tròn H6.1, H6.2 lên xe lăn có phương chiều giống nhau không?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc, nghe, theo dõi SGK để trả lời câu hỏi.

- Giáo viên:

+ Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II/ Phương và chiều của lực

- TN H6.2: Kéo xe lăn và buông tay ra, xe lăn chuyển động theo phương dọc theo lò xo.

Xe lăn chuyển động theo chiều hướng từ xe lăn đến cái cọc (trái sang phải).

- TN H6.1: Xe lăn chuyển động theo phương gần song song mặt bàn và chuyển động theo chiều đẩy ra hay từ cọc ra xe (phải sang trái)

Các lực do lò xo lá tròn H6.1, H6.2 lên xe lăn có phương chiều không giống nhau. Mỗi lực có phương và chiều xác định.

C5: Lực do nam châm tác dụng lên quả nặng có phương ngang, dọc theo thanh nam châm, chiều hướng từ trái sang phải (từ quả nặng đến nam châm).

Hoạt động 3: Tìm hiểu về hai lực cân bằng: (10 phút)

1. Mục tiêu: HS nắm được hai lực cân bằng là gì.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, nhóm: thực nghiệm, nghiên cứu tài liệu.

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động:

- Phiếu học tập cá nhân:

- Phiếu học tập của nhóm: C6-8.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh tự đánh giá./ - Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Quan sát H6.4 và cho biết: Sợi dây sẽ chuyển động ntn nếu đội kéo co bên trái mạnh hơn? Yếu hơn và nếu 2 đội mạnh bằng nhau?

+ Hoàn thành C6,7,8.

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc, nghe, theo dõi SGK để trả lời câu hỏi C6-8.

- Giáo viên:

+ Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

III/ Hai lực cân bằng

C6:

+ Đội bên trái mạnh hơn thì sợi dây sẽ chuyển động từ phải sang trái.

+ Đội bên trái yếu hơn thì sợi dây sẽ chuyển động từ trái sang phải.

+ Nếu hai đội mạnh ngang nhau thì sợi dây đứng yên.

C7: Hai lực có phương dọc theo sợi dây chiều ngược nhau.

C8: Hai lực cân bằng là 2 lực mạnh như nhau, cùng phương nhưng ngược chiều, tác dụng vào cùng một vật.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (5 phút)

1. Mục tiêu: Hệ thống hóa KT và làm một số BT.

2. Phương thức thực hiện:

- Hoạt động cá nhân, cặp đôi:

- Hoạt động chung cả lớp.

3. Sản phẩm hoạt động: C9.

- Phiếu học tập cá nhân:

- Phiếu học tập của nhóm:

4. Phương án kiểm tra, đánh giá:

- Học sinh tự đánh giá./ - Học sinh đánh giá lẫn nhau.

- Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Hoạt động CN làm C9.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh:

+ Đọc ghi nhớ và làm C9.

- Giáo viên: nhấn mạnh các nội dung trọng tâm.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

IV/Vận dụng:

*Ghi nhớ/SGK.

C9 : a/ lực đẩy

b/ Lực kéo

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG – TÌM TÒI, MỞ RỘNG (3 phút)

1. Mục tiêu:

HS vận dụng các kiến thức vừa học giải thích, tìm hiểu các hiện tượng trong thực tế cuộc sống, tự tìm hiểu ở ngoài lớp. Yêu thích môn học hơn.

2. Phương pháp thực hiện:

Nêu vấn đề, vấn đáp – gợi mở.

Hình thức: hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm.

3. Sản phẩm hoạt động

HS hoàn thành các nhiệm vụ GV giao vào tiết học sau.

4. Phương án kiểm tra, đánh giá

- Học sinh đánh giá./ - Giáo viên đánh giá.

5. Tiến trình hoạt động:

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Đọc mục có thể em chưa biết.

+ Xem trước bài 7 “Tìm hiểu kết quả tác dụng của lực”.

+ Làm các BT trong SBT: từ bài 6.1 -> 6.10/SBT.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự nghiên cứu ND bài học để trả lời.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả: Trong vở BT.

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở BT hoặc KT miệng vào tiết học sau..

BTVN: bài 6.1 -> 6.10/SBT

PHƯƠNG PHÁP

NỘI DUNG

HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu về lực (13 phút)

GV: Bố trí TN như hình 6.1SGK

HS: quan sát

GV: Em hãy nhận xét về tác dụng của lò xo lá tròn lên xe và của xe lên lò xo?

HS: Xe tác dụng vào lò xo, lò xo cũng tác dụng lại xe một lực

GV: Em thấy lò xo như thế nào?
HS; Biến dạng

GV: Bố trí TN như hình 6.2 SGK

HS: Quan sát

GV: Hãy nhận xét về tác dụng của lò xo lên xe khi kéo xe dãn ra?

HS: Lò xo tác dụng lên xe một lực bằng lực xe tác dụng lên lò xo

GV; Hướng dẫn hs làm TN như hình 6.3 SGK

GV: Em hãy nhận xét về tác dụng của nam châm lên quả cầu?

HS: Trả lời

GV: Hãy chọn từ trong khung để điền vào chỗ trống đó?

HS:Lên bảng thực hiện

GV: Qua bài này ta rút được kết luận gì?

HS; Nêu kết luận

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu phương và chiều của lực:(5 phút)

GV: Để hiểu rõ phương và chiều của lực ta làm lại TN hình 6.1 và 6.2 sgk

HS: Quan sát TN

GV: Hãy xác định phương và chiều của lực do lò xo tác dụng lên xe lăn?

HS: trả lời

GV: Hãy xác định phương và chiều của lực do NC tác dụng lên quả nặng?

HS: Phương song song với trục của nam châm, chiều từ trái sang phải

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu hai lực cân bằng: (5 phút)

GV: Quan sát hình 6.4 và hãy dự đoán xem sợi dây dịch chuyển như thế nào nếu đội trái mạnh hơn đội phải , đội phải mạnh hơn đội trái, hai đội bằng nhau?

HS: Trả lời

GV: Hãy xác định phương và chiều của lực mà hai đội tác dụng vào dây?

HS: Cùng phương nhưng lực ngược nhau

GV: Treo bảng phụ đã kẻ sẵn câu C8 lên bảng và gọi hs lên bảng thực hiện

HS: thực hiện

HOẠT ĐỘNG 4: Tìm hiểu bước vận dụng: (10 phút )

GV: Hãy quan sát hình 6.5 và hãy điền vào chỗ trống từ thích hợp?

HS: Lực đẩy

GV: Hãy quan sát hình 6.6 và hãy điền vào chỗ trống thích hợp?

HS: lực kéo

GV: Hãy tìm 1 ví dụ về hai lực cân bằng?
HS: Quyển sách đặt trên bàn quả bóng đang treo.

I/ Lực:

1.Thí nghệm:

C1: Lò xo tác dụng trở lại xe một lực bằng lực đẩy xe cho lò xo ép lại

C2: Lò xo tác dụng lên xe một lực bằng lực xe tác dụng tác lên lò xo

C3: Nam châm tác dụng lên quả nặng một lực bằng lực quả nặng tác dụng lên nam châm

C4: (1) : Lực đẩy

(2) Lực ép

(3) Lực kéo

(4) Lục kéo

(5) Lực hút

2.Kết luận: (SGK )

II/ Hai lực cân bằng:

C6: Dây chuyển động sang trái nếu đội trái mạnh hơn, dây chuyển động sang phải nếu đội phải mạnh hơn, dây đứng yên nếu hai đội bằng nhau

III/ Vận dụng:

C8:

(1) Cân bằng

(2) Đứng yên

(3) Chiều

(4) Phương

(5) Chiều

C9: a. Lực đẩy

b. Lực kéo