Giáo án môn Ngữ văn lớp 11 bài 47

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới

HS đọc mục 1 SGK

Trao đổi nhóm. Đại diện nhóm trình bày.

GV chuẩn xác kiến thức.

- Nhóm 1. Ngôn ngữ báo chí có đặc điểm gì về từ vựng?

- Nhóm 2: Ngôn ngữ báo chí có đặc điểm gì về ngữ pháp

- Nhóm 3: Ngôn ngữ báo chí có đặc điểm gì khi sử dụng các biện pháp tu từ?

HS đọc mục 2 SGK.

Trao đổi cặp.

GV định hướng nội dung.

- Ngôn ngữ báo chí có mấy đặc trưng? Đó là những đặc trưng nào?

HS đọc ghi nhớ SGK.

Hoạt động 3. Hoạt động thực hành

GV hướng dẫn HS tự làm bài tập trong SGK.

- Bố cục trình bày của một bản tin: Nguồn tin, địa điểm, thời
gian, sự việc, ý kiến ngắn về sự kiện.
Bài tập 1.
Nó thể hiện được phong cách ngôn ngữ báo chí vì: Nó mang tính thời sự: Cung cấp cho ngời đọc thông tin một cách cụ thể,
chính xác, có thời gian, có địa điểm, có ý kiến.
+ Mang tính ngắn gọn: Mỗi câu là một thông tin.

II. Các phương tiện diễn đạt và đặc trưng của ngôn ngữ báo chí

1. Các phương tiện diễn đạt

a/ Về từ vựng

- Phong phú và đa dạng. Mỗi thể loại báo chí thường có một mảng từ vựng chuyên dùng.

+ Tin tức: Thường dùng các danh từ chỉ tên riêng, địa danh, thời gian, sự kiện...

+ Phóng sự: Thường dùng các động từ, tính từ, miêu tả hoạt động, trạng thái, tính chất của sự vật, sự việc...

+ Bình luận: Thường sử dụng các thuật ngữ chuyên môn, chính trị, kinh tế...

+ Tiểu phẩm: Thường sử dụng các từ ngữ dân dã, hóm hỉnh, đa nghĩa… các từ ngữ đồng nghĩa, trái nghĩa để so sánh, đối chiếu...

b/ Về ngữ pháp

- Câu văn ngắn gọn, súc tích, chặt chẽ, đảm bảo tính chính xác của thông tin.

c/ Về các biện pháp tu từ

- Sử dụng các biện pháp tu từ linh hoạt và rất hiệu quả.

2. Đặc trưng của ngôn ngữ báo chí

a/ Tính thông tin thời sự

- Luôn cung cấp thông tin mới nhất hàng ngày trên mọi lĩnh vực hoạt động xã hội.

- Các thông tin phải đảm bảo tính chính xác, và độ tin cậy.

b/ Tính ngắn gọn

- Đặc trưng hàng đầu của ngôn ngữ báo chí. Ngắn gọn nhưng phải đảm bảo lượng thông tin cao và có tính hàm súc.

c/ Tính sinh động, hấp dẫn

- Thể hiện ở nội dung thông tin mới mẻ, cách diễn đạt ngắn gọn, dễ hiểu, và khả năng kích thích sự suy nghĩ tìm tòi của bạn đọc.

- Thể hiện ở cách đặt tiêu đề cho bài báo.

3. Ghi nhớ SGK.

III. Luyện tập

- Tính thời sự: thời gian, địa điểm, ý kiến (những vấn đề cần thông tin)

Mỗi chi tiết đều đảm bảo tính chính xác, cập nhật thông tin.

- Tính ngắn gọn: mỗi câu là một thông tin cần thiết.

Bài tập 2:
GV: Hướng dẫn HS làm các bài tập. Viết phóng sự cần: Xác định xem vấn đề, hiện tượng nào đang
được dư luận quan tâm.
VD: Viết phóng sự về sự ô nhiễm môi trường.
Lập đề cương: Thời gian, địa danh nơi xảy ra sự kiện.
+ Người chứng kiến sự kiện.
+ Nguyên nhân dẫn tới thực trạng này
+ Nỗi lo của nhân dân- chính quyền địa phương.
+ ý kiến đề nghị khắc phục