Bài 3: Con đường làng
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Hoạt động khởi động
Chia sẻ với bạn về con đường quen thuộc theo gợi ý:
Gợi ý:
- Tên gọi: đường đến trường
- Hình ảnh nổi bật: những hàng cây xanh rì rào ven đường, hồ sen lớn ở đầu đường
- Tình cảm dành cho con đường: yêu quý, gắn bó…
1.2. Khám phá và luyện tập
1.2.1. Đọc
CON ĐƯỜNG LÀNG
Con đường rợp bóng tre
Uốn mình trong nắng hạ
Tiếng chim rơi ngọt quá!
Khẽ động cọng rơm vàng.
Buổi sớm sương mơ màng
Mất long lanh ngọn cỏ
Buổi trưa thơm cánh gió
Nâng bước em tới trường.
Buổi chiều tím hoàng hôn
Đàn trâu về lững thững
Bóng trăng tròn lừng lựng
Vắt vẻo ngọn tre già…
Ai một lần đi xa
Con đường cong nỗi nhớ
Lòng luôn thầm nhắc nhở
Con đường làng thiết tha.
Nguyễn Lãm Thắng
- Lững thững: gợi tả dáng đi thong thả, chậm rãi từng bước một.
- Vắt vẻo: ở trên cao nhưng không có chỗ dựa vững chắc
a) Cùng tìm hiểu
Câu 1. Vào mỗi buổi trong ngày, con đường làng có gì đẹp?
Vào mỗi buổi trong làng, con đường làng đều rất đẹp:
- Buổi sáng sớm: sương mơ màng, ngọn cỏ long lanh
- Buổi trưa: thơm cánh gió
- Buổi chiều: tím hoàng hôn, đàn trâu lững thững
- Đêm khuya: trăng tròn vắt vẻo trên ngọn tre già
Câu 2. Em thích con đường làng trong bài thơ vào buổi nào nhất? Vì sao?
Em thích con đường làng vào buổi sáng sớm nhất. Vì cảnh vật con đường buổi sáng sớm thật tinh khôi, trong lành.
Câu 3. Trong khổ thơ thứ ba, tiếng cuối các dòng thơ nào có vần giống nhau?
Trong khổ thơ thứ ba, tiếng cuối các dòng thơ có vần giống nhau là thững - lựng.
Câu 4. Câu thơ nào thể hiện tình cảm của tác giả với con đường làng?
Câu thơ thể hiện tình cảm của tác giả với con đường làng là “Lòng luôn thầm nhắc nhở - Con đường làng thiết tha”
b) Cùng sáng tạo:
Con đường mong ước
Cùng bạn hoàn thành các câu sau:
- Mình thích con đường có…
- Theo mình, con đường đẹp là…
- Mình mong con đường mình đi học sẽ…
Lời giải
- Mình thích con đường có thật nhiều cây xanh hai bên đường, để tạo ra nhiều bóng mát.
- Theo mình, con đường đẹp là con đường không có rác và thật sạch sẽ.
- Mình mong con đường mình đi học sẽ luôn ạch đẹp, mát mẻ và không có những người tham gia giao thông thiếu ý thức.
1.2.2. Viết
Viết chữ hoa chữ R
- Cấu tạo:
+ Nét 1: Nét móc ngược trái. Phía trên hơi lượn, đầu móc cong vào phía trong (giống nét 1 ở các chữ hoa B, P).Chữ R hoa cấu tạo gồm 2 nét:
+ Nét 2: Là kết hợp của hai nét cơ bản. Bao gồm, nét cong trên (đầu nét lượn vào trong) và nét móc ngược phải nối liền nhau. Các nét tạo vòng xoắn nhỏ giữa thân chữ (tương tự với chữ B hoa)
- Cách viết chữ R hoa:
- Để viết nét 1, bạn hãy hướng dẫn bé đặt bút trên đường kẻ 6. Rê bút hơi lượn bút sang trái, viết nét móc ngược trái (đầu móc cong vào phía trong). Dừng bút trên đường kẻ 2.
- Để viết nét 2, từ điểm dừng bút của nét 1. Bé hãy lia bút lên đường kẻ 5 (bên trái nét móc) để viết nét cong trên. Cuối nét lượn vào giữa thân chữ để tạo vòng xoắn nhỏ (giữa đường kẻ 3 và đường kẻ 4). Sau đó, viết tiếp nét móc ngược phải. Dừng bút ở đường kẻ 2.
Viết câu: Rừng vàng biển bạc.
1.2.3. Mở rộng vốn từ
Câu 1: Thực hiện các yêu cầu dưới đây:
a. Tìm từ ngữ chỉ cây cối trong đoạn thơ sau:
Cái na đã tỉnh giấc rồi
Đàn chuối đứng vỗ tay cười, vui sao?
Chị tre trải tóc bên ao
Nàng mây áo trắng ghé vào soi gương.
Trần Đăng Khoa
b. Tìm thêm 3 - 5 từ ngữ chỉ cây cối.
Lời giải
a. Từ ngữ chỉ cây cối trong đoạn thơ: cây na, chuối, tre
b. Các từ ngữ chỉ cây cối: cây mít, cây bưởi, cây dừa, cây thanh long, cây chôm chôm, cây ổi, cây xoài, cây cam, cây sầu riêng…
Câu 2: Thực hiện các yêu cầu dưới đây:
Bé theo ông đi chợ hoa. Bé thấy muôn loài hoa đua nhau khoe sắc. Hoa đào, hoa mai, hoa cẩm chướng, hoa thủy tiên nở rộ khắp nơi.
La Khê
a. Đoạn văn có mấy câu?
b. Câu nào có dấu phẩy?
c. Trong mỗi câu dưới đây có thể đặt dấu phẩy vào những vị trí nào?
- Xoài thanh ca xoài tượng cát đều ngon.
- Vườn nhà ngoại trồng cây thuốc cây cảnh cây ăn trái.
Lời giải
a. Đoạn văn có 3 câu.
b. Câu văn thứ 3 có dấu phẩy (Hoa đào, hoa mai, hoa cẩm chướng, hoa thủy tiên nở rộ khắp nơi)
c. Đặt dấu phẩy như sau:
- Xoài thanh ca, xoài tượng, cát đều ngon.
- Vườn nhà ngoại trồng cây thuốc, cây cảnh, cây ăn trái.
Bài tập minh họa
Đóng vai hướng dẫn viên, giới thiệu về con đường nơi em ở theo gợi ý sau: tên, cảnh vật, hoạt động,..
Lời giải
Con đường nơi em ở được đặt tên là Nguyễn Huy Tưởng. Hai bên đường là những hàng cây hoa sữa thơm ngào ngạt. Con đường khoongg được rộng cho lắm vì là con đường trong khu dân cư, chủ yếu cho người dân đi lại. Bên cạnh đó, con đường cũng có rất nhiều hàng quán như phở, trà sữa,...
Luyện tập
Sau bài học này các em nắm được:
- Đọc trôi chảy bài đọc, ngắt nghỉ đúng nhịp thơ, dấu câu, đúng logic ngữ nghĩa. Hoàn thành các câu nói về con đường mơ ước.
- Hiểu nội dung bài đọc: Vào mỗi buổi trong ngày, con đường làng đều có vẻ đẹp riêng. Ai đi xa cũng nhớ về con đường mì̀nh luôn gắn bó;
- Biết liên hệ bản thân: Yêu quý và giữ gì̀n vẻ đẹp của con đường thân quen.
- Rèn đọc đúng, rõ ràng, rành mạch.
- Chia sẻ với bạn về con đường quen thuộc với em; nêu được phỏng đoán của bản thân về nội dung bài đọc qua tên bài và tranh minh hoạ.