Bài 28: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ điêzen


1. Nhiệm vụ

Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.

2. Cấu tạo và nguyên lý làm việc

2.1. Cấu tạo

  • Sơ đồ khối hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen

  • Bầu lọc nhiên liệu: loại bỏ các tạp chất ra khỏi nhiên liệu như cặn bẩn, nước,…

Bầu lọc nhiên liệu

1- Đầu ống vào; 

2- Đầu ống ra; 

3- Khoang phân phối;

4- Nút xả khí; 

5- Thân bầu lọc; 

6- Tấm phân phối;

7- Lưới lọc; 

8- Cốc lọc; 

9- Tấm ngăn khoang lắng;

10- Nút xả nước; 

11- Ống thoát khí; 

12- Van xả khí;

13- Nắp bầu lọc; 

14- Thân bầu lọc; 

15- Phần tử lọc bằng giấy;

16- Nút xả cặn; 

17- Bộ phận làm kín.

  • Bầu lọc thô có nhiệm vụ tách nước ra khỏi nhiên liệu và  lọc các hạt thô (không quá 0,04 - 0,1 mm).

  • Bầu lọc tinh có nhiệm vụ lọc sạch cặn bẩn có kích thước rất nhỏ lẫn trong nhiên liệu để đảm bảo chất lượng làm việc, độ bền của bơm cao áp và vòi phun.

  • Bơm chuyển nhiên liệu có nhiệm vụ hút nhiên liệu từ thùng chứa qua bầu lọc thô và bầu lọc tinh để cung cấp cho bơm cao áp, đảm bảo một lưu lượng nhiên liệu cần thiết đủ để làm mát.

    • Bơm chuyển thường đạt áp suất lớn khoảng (1,5-6)kg/cm2 để thấng mọi sức cản.

    • Cấu tạo bơm chuyển nhiên liệu:

1. Đường nhiên liệu vào

2. Lưới lọc

3. Van nạp

4. Lò xo

5. Pitston

6. Đũa đẩy

7. Con đội, con lăn

8. Trục cam

9. Rảnh thoát chéo

10. Van xả

11. Đường nhiên liệu ra

  • Bơm cao áp có nhiêm vụ cung cấp nhiên liệu với áp suất cao, đúng thời điểm và lượng phù hợp với chế độ làm việc của động cơ tới vòi phun để phun vào xilanh của động cơ.

Các loại bơm cao áp của hãng Bosch

  • Vòi phun có nhiệm vụ phun tơi nhiên liệu vào xilanh để quá trình hình thành hòa khí diễn ra hoàn hảo. Quá trình phun đều do áp suất nhiên liệu quyết định. Do vậy cả bơm cao áp và vòi phun đều phải có cấu tạo đặc biệt và có độ chính xác cao.

Cấu tạo vòi phun HEUI

1- Van hình nấm;

2- Cụm piston tăng cường áp suất;

3- Đót kim;

4- Kim phun;

5- Ti bơm;

6- Van điện từ

2.2. Nguyên lí làm việc

Hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen

  • Khi động cơ làm việc, ở kì nạp, không khí được hút  qua bầu lọc khí nạp vào xilanh; ở kì nén chỉ có khí trong xilanh bị nén.

  • Nhiên liệu từ thùng nhiên liệu được bơm hút lên, được lọc qua bầu lọc thô, bầu lọc tinh rồi vào bơm cao áp.

  • Tại bơm cao áp nhiên liệu được nén đến áp suất cao. Cuối kì nén, bơm cao áp bơm một lượng nhiên liệu nhất định với áp suất cao vào vòi phun để phun vào xilanh của động cơ.

  • Nhiên liệu hòa trộn với khí nén tạo thành hòa khí rồi tự bốc cháy.

Bài 1

Tại sao nhiên liệu phun vào xilanh lại phải có áp suất cao?

Hướng dẫn giải

  • Nhiên liệu được phun vào xilanh ở áp suất cao là vì khi nhiên liệu cháy sẽ làm kích nổ, giảng nở không khí bên trong xilanh làm đẩy pittông.

  • Ở một số động cơ lớn không dùng puri để đánh lửa mà động cơ sẽ nén khí kèm nhiên liệu ở áp suất cao gây ra kích nổ mà không cần có tia lửa nào.

Bài 2:

Tại sao trong hệ thống lại có thêm bầu lọc tinh?

Hướng dẫn giải

  • Do cấu tạo và nguyên lí làm việc cua bơm cao áp và vòi phun, vẫn còn một lượng nhiên liệu bị rò qua khe hơ siừa các chi tiết (dù đã được chê tạo với độ chính xác cao) nên trong hệ thống có đường hồi nhiên liệu từ bơm cao áp và vòi phun vể thùng chứa.

Bài 3:

Trình bày nhiệm vụ và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen.

Hướng dẫn giải

  • Nhiệm vụ: Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với yêu cầu các chế độ làm việc của động cơ.

  • Nguyên lí làm việc

    • Khi động cơ làm việc, ở kì nạp, không khí được hút qua bầu lọc khí, đường ống nạp và cửa nạp đi vào xilanh ; ở kì nén. chỉ có khí ở trong xilanh bị nén.

    • Nhiên liệu được bơm hút từ thùng nhiên liệu, được lọc qua các bầu lọc thô và tinh rồi đưa tới khoang chứa của bơm cao áp. Cuối kì nén, bơm cao áp bơm một lượng nhiên liệu nhất định với áp suất cao vào vòi phun đổ phun vào xilanh động cơ.

    • Nhiên liệu hoà trộn với khí nén tạo thành hoà khí rồi tự bốc cháy.

1. Nhiệm vụ

Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.

2. Cấu tạo và nguyên lý làm việc

2.1. Cấu tạo

  • Sơ đồ khối hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen

  • Bầu lọc nhiên liệu: loại bỏ các tạp chất ra khỏi nhiên liệu như cặn bẩn, nước,…

Bầu lọc nhiên liệu

1- Đầu ống vào; 

2- Đầu ống ra; 

3- Khoang phân phối;

4- Nút xả khí; 

5- Thân bầu lọc; 

6- Tấm phân phối;

7- Lưới lọc; 

8- Cốc lọc; 

9- Tấm ngăn khoang lắng;

10- Nút xả nước; 

11- Ống thoát khí; 

12- Van xả khí;

13- Nắp bầu lọc; 

14- Thân bầu lọc; 

15- Phần tử lọc bằng giấy;

16- Nút xả cặn; 

17- Bộ phận làm kín.

  • Bầu lọc thô có nhiệm vụ tách nước ra khỏi nhiên liệu và  lọc các hạt thô (không quá 0,04 - 0,1 mm).

  • Bầu lọc tinh có nhiệm vụ lọc sạch cặn bẩn có kích thước rất nhỏ lẫn trong nhiên liệu để đảm bảo chất lượng làm việc, độ bền của bơm cao áp và vòi phun.

  • Bơm chuyển nhiên liệu có nhiệm vụ hút nhiên liệu từ thùng chứa qua bầu lọc thô và bầu lọc tinh để cung cấp cho bơm cao áp, đảm bảo một lưu lượng nhiên liệu cần thiết đủ để làm mát.

    • Bơm chuyển thường đạt áp suất lớn khoảng (1,5-6)kg/cm2 để thấng mọi sức cản.

    • Cấu tạo bơm chuyển nhiên liệu:

1. Đường nhiên liệu vào

2. Lưới lọc

3. Van nạp

4. Lò xo

5. Pitston

6. Đũa đẩy

7. Con đội, con lăn

8. Trục cam

9. Rảnh thoát chéo

10. Van xả

11. Đường nhiên liệu ra

  • Bơm cao áp có nhiêm vụ cung cấp nhiên liệu với áp suất cao, đúng thời điểm và lượng phù hợp với chế độ làm việc của động cơ tới vòi phun để phun vào xilanh của động cơ.

Các loại bơm cao áp của hãng Bosch

  • Vòi phun có nhiệm vụ phun tơi nhiên liệu vào xilanh để quá trình hình thành hòa khí diễn ra hoàn hảo. Quá trình phun đều do áp suất nhiên liệu quyết định. Do vậy cả bơm cao áp và vòi phun đều phải có cấu tạo đặc biệt và có độ chính xác cao.

Cấu tạo vòi phun HEUI

1- Van hình nấm;

2- Cụm piston tăng cường áp suất;

3- Đót kim;

4- Kim phun;

5- Ti bơm;

6- Van điện từ

2.2. Nguyên lí làm việc

Hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen

  • Khi động cơ làm việc, ở kì nạp, không khí được hút  qua bầu lọc khí nạp vào xilanh; ở kì nén chỉ có khí trong xilanh bị nén.

  • Nhiên liệu từ thùng nhiên liệu được bơm hút lên, được lọc qua bầu lọc thô, bầu lọc tinh rồi vào bơm cao áp.

  • Tại bơm cao áp nhiên liệu được nén đến áp suất cao. Cuối kì nén, bơm cao áp bơm một lượng nhiên liệu nhất định với áp suất cao vào vòi phun để phun vào xilanh của động cơ.

  • Nhiên liệu hòa trộn với khí nén tạo thành hòa khí rồi tự bốc cháy.

Bài 1

Tại sao nhiên liệu phun vào xilanh lại phải có áp suất cao?

Hướng dẫn giải

  • Nhiên liệu được phun vào xilanh ở áp suất cao là vì khi nhiên liệu cháy sẽ làm kích nổ, giảng nở không khí bên trong xilanh làm đẩy pittông.

  • Ở một số động cơ lớn không dùng puri để đánh lửa mà động cơ sẽ nén khí kèm nhiên liệu ở áp suất cao gây ra kích nổ mà không cần có tia lửa nào.

Bài 2:

Tại sao trong hệ thống lại có thêm bầu lọc tinh?

Hướng dẫn giải

  • Do cấu tạo và nguyên lí làm việc cua bơm cao áp và vòi phun, vẫn còn một lượng nhiên liệu bị rò qua khe hơ siừa các chi tiết (dù đã được chê tạo với độ chính xác cao) nên trong hệ thống có đường hồi nhiên liệu từ bơm cao áp và vòi phun vể thùng chứa.

Bài 3:

Trình bày nhiệm vụ và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu động cơ điêzen.

Hướng dẫn giải

  • Nhiệm vụ: Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với yêu cầu các chế độ làm việc của động cơ.

  • Nguyên lí làm việc

    • Khi động cơ làm việc, ở kì nạp, không khí được hút qua bầu lọc khí, đường ống nạp và cửa nạp đi vào xilanh ; ở kì nén. chỉ có khí ở trong xilanh bị nén.

    • Nhiên liệu được bơm hút từ thùng nhiên liệu, được lọc qua các bầu lọc thô và tinh rồi đưa tới khoang chứa của bơm cao áp. Cuối kì nén, bơm cao áp bơm một lượng nhiên liệu nhất định với áp suất cao vào vòi phun đổ phun vào xilanh động cơ.

    • Nhiên liệu hoà trộn với khí nén tạo thành hoà khí rồi tự bốc cháy.

Bài học bổ sung