Giáo án môn Sinh học 8 bài 6: Thực hành quan sát tế bào và mô theo CV 5512

Năng lực chung

Năng lực chuyên biệt

- Năng lực phát hiện vấn đề

- Năng lực giao tiếp

- Năng lực hợp tác

- Năng lực tự học

- Năng lực kiến thức sinh học

- Năng lực thực nghiệm

- Năng lực nghiên cứu khoa học

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

Nội dung bài học

HOẠT ĐỘNG 1: Mở đầu (2’)

a. Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

b. Nội dung: Giáo viên giới thiệu thông tin liên quan đến bài học.

c. Sản phẩm: Học sinh lắng nghe định hướng nội dung học tập.

d. Tổ chức thực hiện: Giáo viên tổ chức, học sinh thực hiện, lắng nghe phát triển năng lực quan sát, năng lực giao tiếp.

- GV Kiểm tra sự chuẩn bị của HS theo nhóm đã phân công.

- GV yêu cầu HS làm việc độc lập để trả lời các câu hỏi sau:

Từ câu hỏi kiểm tra bài cũ. GV: Để kiểm chứng những điều đã học chúng ta sẽ cùng quan sát và nghiên cứu cấu tạo của tế bào và mô.

- HS trưng bày dụng cụ đã chuẩn bị.

- HS thực hiện theo yêu cầu.

- HS lắng nghe.

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

HOẠT ĐỘNG 2.1: Tìm hiểu cách làm tiêu bản mô cơ vân và quan sát tế bào

a) Mục tiêu: Sự đa dạng môi trường sống

b) Nội dung: HS căn cứ trên các kiến thức đã biết, làm việc với sách giáo khoa, hoạt động cá nhân, nhóm hoàn thành yêu cầu học tập.

c) Sản phẩm: Trình bày được kiến thức theo yêu cầu của GV.

d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm.

- GV chia lớp thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu:

Trình bày các bước làm tiêu bản mô cơ vân?

- GV lắng nghe các thao tác mà HS trình bày, quan sát mẫu vật do các nhóm làm, xem trên kính hiển vi đã được HS điều chỉnh.

- GV phân tích báo cáo kết quả của HS theo hướng dẫn dắt đến hình thành kiến thức.

- Mỗi HS làm, quan sát, thảo luận theo sự phân công của nhóm trưởng, thư kí của mỗi nhóm ghi lại.

- HS tự ghi nhớ kiến thức đã hoàn thiện.

* Các bước làm:

- Rạch da đùi ếch lấy 1 bắp cơ.

- Dùng kim nhọn rạch dọc bắp cơ (thấm sạch).

- Dùng ngón trỏ và ngón cái ấn 2 bên mép rạch.

- Lấy kim mũi mác gạt nhẹ và tách 1 sợi mảnh.

- Đặt sợi mảnh mới tách lên lam kính, nhỏ dung dịch sinh lí 0,65% NaCl.

- Đậy lamen, nhỏ axit axêtíc.

HOẠT ĐỘNG 2.2: Quan sát tiêu bản các loại mô

a) Mục tiêu: Quan sát được các tế bào từ các tiêu bản có sẵn và tiêu bản tự làm từ đùi ếch (hoặc miếng thịt tươi).

b) Nội dung: HS căn cứ trên các kiến thức đã biết, làm việc với sách giáo khoa, hoạt động cá nhân, nhóm hoàn thành yêu cầu học tập.

c) Sản phẩm: Trình bày được kiến thức theo yêu cầu của GV.

d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm.

- GV yêu cầu:

+ Các nhóm chỉnh kính hiển vi để quan sát các tiêu bản mô biểu bì, mô sụn, mô cơ, mô xương.

+ Vẽ hình và đưa ra nhận xét.

+ Hoàn chỉnh vào bài thu hoạch.

- Mỗi HS quan sát, thảo luận theo sự phân công của nhóm trưởng, sản phẩm được thư kí của mỗi nhóm ghi lại.

HOẠT ĐỘNG 3,4: Hoạt động luyện tập, vận dụng (8’)

a. Mục tiêu: Củng cố, luyện tập kiến thức vừa học, vận dụng vào cuộc sống.

b. Nội dung: Dạy học trên lớp, hoạt động nhóm, hoạt động cá nhân.

c. Sản phẩm: Bài làm của học sinh, kĩ năng giải quyết nhiệm vụ học tập.

d. Tổ chức thực hiện: Tổ chức theo phương pháp: đặt và giải quyết vấn đề, học sinh hợp tác, vận dụng kiến thức hoàn thành nhiệm vụ.

- GV cho các nhóm thảo luận:

+ Khi làm tiêu bản mô cơ vân các em gặp khó khăn gì?

+ Để có kết quả tốt chúng ta cần làm gì?

- HS nhớ lại các thao tác đã thực hiện, thảo luận để trả lời các câu hỏi.

Hoạt động của GV và HS

Ghi bảng

GV gọi 1 HS đọc phần I. MỤC TIÊU của bài học. GV nhấn mạnh việc quan sát, so sánh các loại mô

GV giới thiệu các dụng cụ và mẫu vật cần thiết để làm bài thực hành.

GV yêu cầu HS quan sát các bước làm tiêu bản trên bảng phụ.

HS theo dõi, ghi nhớ thông tin. 1 HS nhắc lại các thao tác.

GV gọi một HS lên làm mẫu các thao tác. Phân công các nhóm tiến hành làm.

GV kiểm tra công việc của các nhóm, giúp đỡ nhóm nào còn yếu.

GV yêu cầu các nhóm kiểm tra KHV.

HS quan sát, điều chỉnh kính để nhìn rõ.

GV cần kiểm tra các nhóm đã làm được. Cho HS trao đổi nhóm thống nhất ý kiến và vẽ lại các đặc điểm đã quan sát được

GV yêu cầu HS quan sát mô và vẽ hình.

HS vừa quan sát, vừa vẽ hình

Yêu cầu biết được hình dạng, cấu tạo của mỗi loại mô

GV giải đáp những thắc mắc của HS (nếu có) GV cho HS kết luận những gì đã quan sát được.

I. Mục tiêu:

SGK

II. Chuẩn bị:

SGK

III. Nội dung và cách tiến hành:

1. Cách làm tiêu bản mô cơ vân và quan sát

- Rạch da đùi ếch lấy một bắp cơ

- Dùng kim nhọn rạch dọc bắp cơ, dùng ngón trỏ và ngón cái ấn hai bên mép rạch.

- Lấy kim mũi mác gạt nhẹ và tách 1 sợi mảnh.

- Đặt sợi mảnh mới tách lên lam kính, nhỏ dung dịch sinh lý (0,65 % NaCl)

- Đậy lamen, nhỏ axit acetic, chuẩn bị quan sát.

Chú ý: Ếch huỷ tuỷ để khỏi nhảy.

Lưu ý: nếu không có ếch thì sử dụng miếng thịt lợn nạc và tiến hành các bước làm tiêu bản mô cơ vân giống như trên

2. Quan sát tế bào

Thấy được các bộ phận chính: Màng, chất tế bào, nhân, vân ngang,...

3. Quan sát tiêu bản các loại mô khác

- Mô biểu bì: Tế bào xếp sít nhau.

- Mô sụn: Chỉ có 2 đến 3 tế bào tạo thành nhóm.

- Mô xương: Tế bào nhiều.

- Mô cơ: Tế bào nhiều, dài.