Ôn tập trang 65, 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

CH1

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Kể tên các chất dinh dưỡng chính có trong một món ăn mà em ưa thích nhất và phân tích vai trò của các chất dinh dưỡng này đối với sức khỏe.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Một ví dụ về món ăn phổ biến là salad Cesar. Các chất dinh dưỡng chính trong món salad này bao gồm:

- Protein từ thịt gà hoặc thịt bò: Protein là thành phần cần thiết giúp tái tạo cơ bắp, tạo nên mô tế bào mới, và hỗ trợ hệ thống miễn dịch. Thịt cung cấp các axit amin cần thiết cho cơ thể.

- Carbohydrate từ rau xanh: Carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Rau xanh cung cấp carbohydrate phức hợp, cung cấp năng lượng kéo dài trong thời gian dài.

- Chất béo từ dầu olive và phô mai: Chất béo là nguồn năng lượng dự trữ cho cơ thể và giúp hấp thụ các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, và K.

- Vitamin và khoáng chất từ rau xanh: Salad Cesar thường được làm từ các loại rau xanh như xà lách Romaine, cải bắp, cà chua, cung cấp vitamin A, C, K, các khoáng chất như kali, magiê, và canxi.

- Chất xơ từ rau xanh: Rau xanh là nguồn phong phú của chất xơ, giúp tiêu hóa tốt, duy trì sự lành mạnh của đường ruột và giảm nguy cơ bệnh tật.

CH2

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Với nguyên liệu là thịt bò và khoai tây, có thể chế biến được những món ăn gì và phương pháp chế biến nào bảo quản được chất dinh dưỡng tốt nhất?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học và kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Với nguyên liệu là thịt bò và khoai tây, có thể chế biến được nhiều món ăn phong phú và đa dạng như sau:

- Bít tết: Một món ăn phổ biến được làm từ thịt bò và khoai tây. Thịt bò được cắt thành miếng và chiên hoặc nướng kèm với khoai tây, rau xanh và sốt.

- Thịt bò xào khoai tây: Thịt bò được xào chín với khoai tây và gia vị khác nhau như tỏi, hành, ớt, nấm, và rau cải.

- Khoai tây nghiền và thịt bò hấp: Khoai tây được nghiền thành bột và trộn với thịt bò, gia vị và trứng, sau đó hấp chín.

- Khoai tây chiên cùng thịt bò: Khoai tây và thịt bò được cắt thành miếng nhỏ, chiên giòn và dùng làm một món ăn nhẹ hoặc một món mặn phụ.

- Mì Ý sốt thịt bò và khoai tây: Thịt bò và khoai tây được sử dụng trong một sốt cà chua thơm ngon, kèm theo mì Ý.

- Xào thịt bò và khoai tây với ớt: Một món ăn cay nồng và bổ dưỡng với thịt bò, khoai tây, và ớt được xào chín.

Để bảo quản chất dinh dưỡng tốt nhất, cách chế biến thích hợp là sử dụng phương pháp nấu chín hoặc hấp, vì nó giữ lại nhiều chất dinh dưỡng hơn so với các phương pháp nướng hoặc chiên ở nhiệt độ cao. Đồng thời, việc lựa chọn nguyên liệu tươi ngon, bảo quản và chế biến một cách sạch sẽ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ chất dinh dưỡng của món ăn.

CH3

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Khi lấy đồ dùng làm bếp ở trên cao, yếu tố mất an toàn lao động nào có thể xảy ra? Để tránh các yếu tố đó, em cần làm gì?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Khi lấy đồ dùng làm bếp ở trên cao, có một số yếu tố mất an toàn lao động có thể xảy ra, bao gồm:

- Nguy cơ té ngã: Khi lấy đồ dùng từ trên cao, có nguy cơ mất thăng bằng hoặc trượt chân dẫn đến té ngã, gây thương tích cho bản thân.

- Nguy cơ vật nặng rơi: Các đồ dùng như xoong, nồi hoặc dao có thể rơi từ trên cao khi không cầm chắc, gây nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh.

- Nguy cơ va chạm: Trong quá trình lấy đồ, có thể va chạm với các vật dụng khác hoặc gây ra va đập không mong muốn, gây tổn thương.

Để tránh các nguy cơ trên, em cần thực hiện các biện pháp an toàn sau:

- Sử dụng bậc thang hoặc phụ kiện hỗ trợ: Đảm bảo sử dụng bậc thang hoặc phụ kiện hỗ trợ an toàn khi cần lấy đồ từ trên cao. Điều này giúp duy trì sự ổn định và giảm nguy cơ té ngã.

- Lựa chọn đồ dùng nhẹ nhàng: Chọn đồ dùng nhẹ nhàng và không quá nặng để giảm nguy cơ rơi từ trên cao. Đồ dùng nặng nên được đặt ở các kệ hoặc tủ dễ tiếp cận từ mặt đất.

- Cầm chắc và cẩn thận: Khi lấy đồ từ trên cao, cần cầm chắc và chắc chắn để tránh rơi hoặc gây ra va đập không mong muốn. Đồ dùng cần được di chuyển một cách cẩn thận và không gấp gáp.

- Giữ khoảng cách an toàn: Tránh để quá nhiều đồ dùng chồng lên nhau trên các kệ hoặc tủ. Điều này giúp giữ khoảng cách an toàn và tránh nguy cơ va chạm hoặc rơi vật nặng xuống.

CH4

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

 Trong ba nhóm mối nguy đã học ở bài “An toàn vệ sinh thực phẩm”, mối nguy nào có thể dễ nhận biết và kiểm soát hơn? Cho ví dụ.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học và kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Trong ba nhóm mối nguy đã học ở bài "An toàn vệ sinh thực phẩm", mối nguy vật lý có thể dễ nhận biết và kiểm soát hơn, vì chúng ta có thể dễ dàng nhận biết bằng mắt thường và có những biện pháp đơn giản để phòng ngừa.

Ví dụ: Để tránh dị vật trong thức ăn, chúng ta cần rửa sạch nguyên liệu, loại bỏ đất cát; đồng thời ăn mặc gọn gàng, giữ gọn tóc trong quá trình nấu ăn.

CH5

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Nêu quy trình chế biến món trộn sử dụng nguyên liệu rau củ sẵn có ở địa phương em và cho biết giá thành dự kiến của sản phẩm đó (chuẩn bị cho 4 người ăn).

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học và kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

NỘM NGÓ SEN

I. Nguyên liệu

- Ngó sen non: 500g.

- Thịt ba chỉ (thịt dọi): 200g.

- Tôm biển tươi: 200g.

- Cà rốt: 300g.

- Hành tây: 100g.

- Hành khô: 100g.

- Lạc (đậu phộng): 100g.

- Kiệu chua: 50g.

- Rau răm, thơm, mùi (ngò).

- Nước mắm, muối.

- Giấm, chanh, đường.

- Tỏi, ớt.

II. Quy trình thực hiện

1. Chuẩn bị: Sơ chế

- Ngó sen:

+ Cắt khúc dài khoảng 4 cm, chẻ đôi hoặc chẻ làm bốn.

+ Ngâm trong nước lạnh có pha giấm.

+ Khi gần trộn, vớt ngó sen ra rổ, vẩy ráo nước; cho đường vào trộn đều để giữ độ giòn.

- Cà rốt: gọt vỏ, thái sợi, cho một chút muối vào trộn đều, xả sạch, vắt ráo, ướp chút đường.

- Tôm: rửa sạch, cho vào soong + 1 thìa cà phê muối, đậy nắp nấu khoảng 10 phút, lấy ra bóc vỏ chừa đuôi, rút bỏ chỉ đất ở sống lưng, nếu tôm to nên chẻ đôi.

- Thịt:

+ Luộc chín, thái mỏng.

+ Ngâm tôm, thịt với nước mắm + chanh + tỏi + ớt pha loãng.

- Lạc: rang vàng, xát vỏ, giã dập.

- Hành tây: thái mỏng theo chiều ngang, ngâm giấm + chút đường (ngâm trước khi trộn khoảng 10-15 phút), vớt ra để ráo.

- Hành khô: thái mỏng, phi thơm, vàng.

- Kiệu chua: thái sợi, vắt ráo.

- Ớt: 1/2 tỉa hoa, băm nhỏ.

- Rau thơm, rau mùi: nhặt, rửa sạch.

- Làm nước mắm chanh, tỏi, ớt pha loãng: Hòa nước chanh (hoặc giấm) + đường + tỏi + ớt + nước mắm ngon, nêm vừa ăn.

2. Chế biến: Trộn hỗn hợp

- Cho ngó sen vào thau (âu) cùng với cà rốt, hành tây, kiệu, trộn đều với chanh (hoặc giấm), nước mắm, đường nêm vị hơi chua, ngọt, mặn.

- Trộn chung với hỗn hợp: 1/2 lạc, 1/2 hành phi, 1/2 thịt, 1/2 tôm, 1/2 rau răm thái nhỏ.

- Tất cả trộn đều, nêm vừa miệng, vị chua xen lẫn vị ngọt, mặn.

- Tùy khẩu vị, có thể thay tôm, thịt bằng giò lụa, tai lợn ...

3. Trình bày

- Cho nộm vào đĩa, xếp tôm, thịt còn lại lên trên, sau đó rắc lạc, hành phi, rau thơm.

- Ăn kèm với bánh phồng tôm nước chấm chanh, tỏi, ớt pha loãng.

CH6

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Em và những người trong gia đình có sử dụng sản phẩm lên men lactic không? Đó là những sản phẩm gì? Những sản phẩm đó có đặc điểm chung gì?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Em và những người trong gia đình có sử dụng sản phẩm lên men lactic, ví dụ như: dưa chua, sữa chua, kim chi,...

Những sản phẩm lên men lactic này thường có một số đặc điểm chung như:

- Hương vị chua đặc trưng.

- Có mùi thơm đặc trưng từ quá trình lên men.

- Có chất lượng dinh dưỡng cao, bao gồm vi sinh vật có lợi cho hệ tiêu hóa.

CH7

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Hãy liệt kê các món nướng có thể chế biến từ thịt lợn mà em biết? Để có món thịt nướng ngon, em sẽ chọn nguyên liệu (thịt lợn) như thế nào? Để chuẩn bị cho 4 người ăn, em cần phải mua bao nhiêu thịt lợn? Vì sao?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học và kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Dưới đây là danh sách các món nướng có thể chế biến từ thịt lợn:

- Sườn nướng: Thịt sườn lợn được nướng trên lò nướng hoặc vỉ than, thường được ướp gia vị trước khi nướng.

- Thịt nướng xiên: Thịt lợn được cắt thành từng miếng nhỏ, xiên lên que tre hoặc que kim loại, sau đó nướng trên lửa than hoặc lò nướng.

- Bánh mì thịt nướng: Thịt lợn được nướng và cắt thành lát mỏng, sau đó được dùng trong bánh mì kèm các loại rau sống và sốt.

- Thịt nướng cuộn bánh tráng: Thịt lợn được nướng và cuốn trong bánh tráng cùng với rau sống và gia vị, thường được ăn kèm với nước mắm pha.

Để có món thịt nướng ngon, việc chọn nguyên liệu thịt lợn cũng rất quan trọng. Em nên chọn thịt lợn có mỡ vừa phải, không quá nhiều mỡ hoặc quá ít mỡ, để đảm bảo món nướng vừa thơm ngon vừa không bị quá béo.

Để chuẩn bị cho 4 người ăn, số lượng thịt lợn cần mua sẽ phụ thuộc vào loại món nướng và khẩu phần của mỗi người. Tuy nhiên, để tính toán một cách đơn giản, em có thể tính khoảng 150-200 gram thịt lợn (đã tính toàn bộ phần ăn, bao gồm mỡ và thịt) cho mỗi người ăn. Vì vậy, cho 4 người ăn, em cần mua khoảng 600-800 gram thịt lợn.

CH8

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

 Nghề đầu bếp yêu cầu những kiến thức, kỹ năng và thái độ nào?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Nghề đầu bếp là một ngành nghề yêu cầu sự kỹ năng cao và kiến thức đa dạng về nấu ăn cũng như các quy trình liên quan đến thực phẩm. Dưới đây là một số kiến thức, kỹ năng và thái độ quan trọng mà một đầu bếp cần phải có:

1. Kiến thức về thực phẩm: Đầu bếp cần hiểu rõ về các loại thực phẩm, cách chọn lựa, bảo quản và sử dụng chúng trong các món ăn khác nhau. Kiến thức về cách chế biến và kỹ thuật nấu ăn cũng là yếu tố quan trọng.

2. Kỹ năng nấu ăn: Đầu bếp cần phải thạo các kỹ thuật nấu ăn như cắt, xắt, xào, hấp, nướng, hầm, chiên, và nhiều kỹ thuật khác để tạo ra những món ăn ngon và hấp dẫn.

3. Kiến thức về vệ sinh và an toàn thực phẩm: Để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng, đầu bếp cần phải hiểu rõ về các quy trình vệ sinh và an toàn thực phẩm, bao gồm cách bảo quản thực phẩm, kiểm soát vi khuẩn và nguy cơ nhiễm bệnh từ thực phẩm không an toàn.

4. Khả năng quản lý thời gian: Trong một nhà hàng hoặc bếp ăn, việc quản lý thời gian là rất quan trọng. Đầu bếp cần phải có khả năng phối hợp công việc và hoàn thành các món ăn đúng thời hạn.

5. Sự sáng tạo và linh hoạt: Để tạo ra những món ăn độc đáo và phong phú, đầu bếp cần phải có sự sáng tạo trong việc kết hợp các nguyên liệu và phương pháp chế biến.

6. Thái độ chuyên nghiệp: Đầu bếp cần phải có thái độ chuyên nghiệp, tỉ mỉ và cẩn thận trong mọi công việc, cũng như khả năng làm việc trong môi trường áp lực và đội nhóm.

CH9

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Em có muốn chọn nghề liên quan đến chế biến thực phẩm không? Đó là nghề gì? Giải thích.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học và kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Câu hỏi này yêu cầu bạn trả lời dựa trên quan điểm và quyết định cá nhân của bạn về việc lựa chọn nghề nghiệp. Dưới đây là một số điểm để bạn có thể tham khảo khi trả lời câu hỏi này:

- Quyết định cá nhân: Bạn có thích và có đam mê với việc chế biến thực phẩm không? Nếu có, điều này có thể là một lý do tốt để lựa chọn một nghề liên quan đến chế biến thực phẩm.

- Nghề nghiệp trong lĩnh vực chế biến thực phẩm: Có nhiều nghề nghiệp liên quan đến chế biến thực phẩm, bao gồm đầu bếp, đầu bếp phụ, pha chế, chuyên viên dinh dưỡng, kỹ sư thực phẩm, chuyên gia vệ sinh thực phẩm, và nhiều vị trí khác.

- Thông tin tra cứu: Bạn có thể tra cứu về các nghề nghiệp liên quan đến chế biến thực phẩm trên các trang web chính thống, trong đó bao gồm thông tin về mô tả công việc, yêu cầu về trình độ học vấn, kỹ năng và khả năng cần có, cơ hội việc làm, và lương bổng.

- Kiến thức và kỹ năng: Một nghề liên quan đến chế biến thực phẩm đòi hỏi kiến thức vững chắc về thực phẩm, kỹ năng nấu ăn, kỹ thuật chế biến, kiến thức về vệ sinh và an toàn thực phẩm, khả năng làm việc trong môi trường áp lực và đội nhóm.

Dựa vào các điểm trên và quan điểm cá nhân của bạn, bạn có thể đưa ra quyết định về việc có muốn chọn nghề liên quan đến chế biến thực phẩm hay không. Đồng thời, việc tìm hiểu thông tin cụ thể về các nghề nghiệp trong lĩnh vực này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan và đưa ra quyết định đúng đắn.

CH10

Trả lời câu hỏi trang 66 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Em hãy tìm hiểu những thông tin tra cứu được và liệt kê những nghề cần được trang bị kiến thức và kĩ năng về bảo quản chất dinh dưỡng trong thực phẩm.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Dưới đây là một số nghề cần được trang bị kiến thức và kỹ năng về bảo quản chất dinh dưỡng trong thực phẩm:

1. Đầu bếp: Đầu bếp cần phải hiểu về cách lựa chọn, bảo quản và chế biến thực phẩm sao cho đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo quản chất dinh dưỡng. Họ cần biết về quy trình bảo quản thực phẩm, kỹ thuật nấu ăn để giữ lại chất dinh dưỡng trong thực phẩm.

2. Chuyên viên dinh dưỡng: Chuyên viên dinh dưỡng cần có kiến thức sâu về giá trị dinh dưỡng của thực phẩm và cách bảo quản chúng để giữ lại chất dinh dưỡng. Họ cũng cần thông thạo về các biện pháp bảo quản thực phẩm an toàn và hiệu quả.

3. Kỹ sư thực phẩm: Kỹ sư thực phẩm cần hiểu về kỹ thuật và công nghệ bảo quản thực phẩm, bao gồm các phương pháp công nghệ cao như lạnh, đông lạnh, đóng gói chân không, và sử dụng chất bảo quản tự nhiên.

4. Chuyên gia vệ sinh thực phẩm: Chuyên gia vệ sinh thực phẩm cần phải có kiến thức về các biện pháp bảo quản thực phẩm để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và vi sinh vật gây hại. Họ cũng cần biết cách đánh giá và giám sát quá trình bảo quản thực phẩm trong các cơ sở sản xuất thực phẩm và nhà hàng.

5. Quản lý nhà hàng hoặc cơ sở sản xuất thực phẩm: Quản lý nhà hàng hoặc cơ sở sản xuất thực phẩm cần phải hiểu về quy trình và kỹ thuật bảo quản thực phẩm, đồng thời có khả năng quản lý và giám sát nhân viên thực hiện các biện pháp bảo quản thực phẩm đảm bảo an toàn và chất lượng.

Những nghề trên đòi hỏi kiến thức và kỹ năng sâu rộng về bảo quản thực phẩm để đảm bảo sự an toàn và chất lượng của sản phẩm thực phẩm. Đồng thời, việc theo đuổi các khóa học, chứng chỉ hoặc đào tạo liên quan sẽ giúp họ cập nhật kiến thức và kỹ năng mới nhất trong lĩnh vực này.