Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình (tiếp theo) - Ngữ văn 7 tập 1

3. So sánh bài Đêm đỗ thuyền ở Phong Kiều với bài Rằm tháng giêng về hai vấn đề: cảnh vật được miêu tả và tình cảm được thể hiện.

Trả lời:

- Giống nhau:

+ Cảnh vật: đêm, trăng, thuyền.

+ Tình cảm: sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.

- Khác nhau:

+ Cảnh vật:

Đêm đỗ thuyền ở Phong Kiều: Trăng tàn xế bóng, sương sa đầy trời, tiếng quạ keey, tiếng chuông chùa từ xa vọng lại càng làm tăng vẻ tĩnh mịch và buồn vắng hiu hắt của cảnh, con thuyền nằm im bên lùm cây.

Rằm tháng giêng: Trăng tròn sáng vằng vặc, cảnh vật bao la bát ngát tràn ngập ánh trăng, tràn đầy sức sống dào dạt. Con thuyền vận động từ chỗ "thâm xứ" đến nơi bát ngát đầy trăng.

+ Tình cảm:

Đêm đỗ thuyền ở Phong Kiều: Con người năm ngủ, vương vấn nỗi buồn xa lánh bụi trần tìm về nơi tĩnh lặng 

⟹ nỗi buồn cô đơn.

Rằm tháng giêng: con người mở rộng tâm hồn để đón nhận vẻ đẹp của đêm rằm. Con người lo cho vận nước

⟹ sự ung dung lạc quan, tràn đầy niềm tin phơi phới.

4. Đọc kĩ lại ba bài tùy bút trong bài 14, 15. Hãy lựa chọn những câu mà em cho là đúng:

a) Tùy bút có nhân vật và cốt truyện.

b) Tùy bút không có cốt truyện và có thể không có nhân vật.

c) Tùy bút sử dụng nhiều phương thức (tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, lập luận) nhưng biểu cảm là phương thức chủ yếu.

d) Tùy bút thuộc loại tự sự.

e) Tùy bút có những yếu tố gần với tự sự nhưng chủ yếu thuộc loại trữ tình.

Trả lời:

Các câu đúng là:

b. Tùy bút không có cốt truyện và có thể không có nhân vật.

c. Tùy bút sử dụng nhiều phương thức (tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, lập luận) nhưng biểu cảm là phương thức chủ yếu.

e. Tùy bút có những yếu tố gần với tự sự nhưng chủ yếu thuộc loại trữ tình.

⟹ Đây cũng là ba đặc điểm cơ bản của thể loại tùy bút.