Bài 138 : Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó

Bài 1

Viết số hoặc tỉ số thích hợp vào chỗ chấm :

a)

Tổng của hai số bằng …

Số bé được biểu thị là …. phần bằng nhau.

Số lớn được biểu thị la … phần bằng như thế.

Tỉ số của số bé và số lớn là ….

Tổng số phần bằng nhau là….. phần.

b) 

Tổng của hai số bằng …

Số lớn được biểu thị là … phần bằng nhau.

Số bé được biểu thị là … phần như thế.

Tỉ số của số lớn và số bé là …

Tổng số phần bằng nhau là … phần.

Phương pháp giải:

Quan sát kĩ sơ đồ đã cho để hoàn thành bài tập đã cho.

Lời giải chi tiết:

a) 

Tổng của hai số bằng 35.

Số bé được biểu thị là 3 phần bằng nhau.

Số lớn được biểu thị la 4 phần bằng như thế.

Tỉ số của số bé và số lớn là 3 : 4 hay \(\displaystyle {3 \over 4}\) .

Tổng số phần bằng nhau là 7 phần.

b)

Tổng của hai số bằng 63.

Số lớn được biểu thị là 5 phần bằng nhau.

Số bé được biểu thị là 4 phần như thế.

Tỉ số của số lớn và số bé là 5 : 4 hay \(\displaystyle {5 \over 4}\).

Tổng số phần bằng nhau là 9 phần.

Bài 2

Tổng của hai số là 45. Tỉ số của hai số đó là \(\displaystyle {2 \over 3}\). Tìm hai số đó. 

Bài giải :

Ta có sơ đồ :

.................................................................

Phương pháp giải:

1. Tìm tổng số phần bằng nhau.

2. Tìm giá trị của 1 phần bằng cách lấy tổng hai số chia cho tổng số phần bằng nhau.

3. Tìm số bé (lấy giá trị một phần nhân với số phần của số bé).

4. Tìm số lớn (lấy giá trị một phần nhân với số phần của số lớn).

Chú ý: Bước 2 và bước 3 có thể gộp lại thành một bước.

Lời giải chi tiết:

Theo sơ đồ, tổng số phần bằng nhau là:

               2 + 3 = 5 ( phần)

Số bé là :

              45 : 5 × 2 = 18

Số lớn là :

              45 – 18 = 27

                       Đáp số : Số bé: 18 ;

                                      Số lớn: 27.

Bài 3

Một cửa hàng đã bán 49kg gạo, trong đó số gạo nếp bằng \(\displaystyle {2 \over 5}\) số gạo tẻ. Hỏi cửa hàng đó bán đươc bao nhiêu ki-lô-gam mỗi loại ?

Phương pháp giải:

1. Vẽ sơ đồ: coi số gạo nếp (đóng vai trò số bé) gồm 2 phần bằng nhau thì số gạo tẻ (đóng vai trò số lớn) gồm 5 phần như thế.

2. Tìm tổng số phần bằng nhau.

3. Tìm giá trị của 1 phần bằng cách lấy tổng hai số chia cho tổng số phần bằng nhau.

4. Tìm số bé (lấy giá trị một phần nhân với số phần của số bé).

5. Tìm số lớn (lấy giá trị một phần nhân với số phần của số lớn).

Chú ý : Bước 3 và bước 4 có thể gộp lại thành một bước.

Lời giải chi tiết:

Ta có sơ đồ :

Theo sơ đồ, tổng số phần bằng nhau là:

               2 + 5 = 7 (phần)

Cửa hàng bán được số ki-lô-gam gạo nếp là:

               49 : 7 × 2 = 14 (kg)

Cửa hàng bán được số ki-lô-gam gạo tẻ là:

              49 – 14 = 35 (kg)

                       Đáp số : Gạo nếp : 14kg ;

                                     Gạo tẻ : 35kg.