Đề kiểm tra 15 phút - Đề số 7 - Chương I - Phần 2 - Lịch sử 10

Đề bài

I. TRẮC NGHIỆM (6 điểm)

Câu 1. Đâu là cuộc khởi nghĩa đầu tiên của nhân dân Âu Lạc chống ách đô hộ của phong kiến phương Bắc?

A. Khởi nghĩa Hai Bà Trưng.

B. Khởi nghĩa Lý Bí.

C. Khởi nghĩa Khúc Thừa Dụ.

D. Khởi nghĩa Ngô Quyền.

Câu 2. Sau khi lên thay Khúc Thừa Dụ, Khúc Hạo đã đã thực hiện nhiều chính sách cải cách về các mặt nhằm mục đích gì?

A. Nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.

B. Thúc đẩy các cuộc đấu tranh của nhân dân.

C. Xây dựng chính quyền độc lập tự chủ.

D. Tạo mối quan hệ hòa hiếu với nhà Lương.

Câu 3. Sau khi lên làm vua, Trưng Vương đã bắt tay ngay vào xây dựng chính quyền

A. độc lập, tự chủ.

B. dân chủ nhân dân.

C. quân chủ chuyên chế.

D. dân tộc dân chủ.

Câu 4. Ý nào sau đây không phản ánh nét nổi bật của cuộc khởi nghĩa Lý Bí?

A. Diễn ra qua hai giai đoạn: khởi nghĩa và kháng chiến.

B. Đánh đổ chính quyền đô hộ, lập ra nhà nước của người Việt.

C. Nhà Đường buộc phải công nhận nền độc lập của nước ta.

D. Chọn vùng Hà Nội ngày nay làm nơi đóng đô.

Câu 5. Kế hoạch đánh bại quân Nam Hán của Ngô Quyền có điểm gì nổi bật?

A. Dùng kế mai phục hai bên bờ sông sau đó tấn công trực diện vào các con thuyền lớn.

B. Dùng kế đóng cọc trên khúc sông hiểm yếu, nhử địch vào trận địa bãi cọc rồi đánh bại chúng.

C. Bố trí trận địa mai phục ở tất cả các đoạn đường địch có thể đi qua để đánh bại kẻ thù.

D. Mở trận đánh quyết định đánh bại quân địch, rồi giảng hòa, mở đường cho địch rút về nước.

Câu 6. Điểm giống nhau giữa khởi nghĩa Hai Bà Trưng và khởi nghĩa Lý Bí là gì?

A. Mở ra giai đoạn mới trong lịch sử dân tộc.

B. Chống ách đô hộ của nhà Hán.

C. Chống ách đô hộ của nhà Lương.

D. Diễn ra qua hai giai đoạn: khởi nghĩa và kháng chiến.

II. TỰ LUẬN (4 điểm)

Trình bày diễn biến, nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Bạch Đằng năm 938?

Lời giải chi tiết

ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT

I. TRẮC NGHIỆM

Câu 1.

Phương pháp: sgk trang 83.

Cách giải:

Năm 40, cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng bùng nổ, đây là cuộc khởi nghĩa chống ách đô hộ đầu tiên của nhân dân Âu Lạc.  

Chọn: A

Câu 2.

Phương pháp: sgk trang 85.

Cách giải:

Năm 907, sau khi lên thay Khúc Thừa Dụ, Khúc Hạo đã thực hiện nhiều chính sách cải cách về các mặt nhằm xây dựng chính quyền độc lập tự chủ, được nhân dân đồng tình ủng hộ.

Chọn: C

Câu 3.

Phương pháp: sgk trang 84.

Cách giải:

Sau khi lên làm vua, Trưng Vương bắt tay ngay vào việc xây dựng chính quyền độc lập, tự chủ, miễn thuế 2 năm liền cho nhân dân ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam.

Chọn: A

Câu 4.

Phương pháp: sgk trang 85, suy luận.

Cách giải:

- Cuộc khởi nghĩa Lý Bí nổi dậy (542) khi chế độ phong kiến Trung Quốc đang đặt dưới ách cai trị của nhà Lương.

- Năm 544, Lý Bí lên ngôi vua (Lý Nam Đế), đặt quốc hiệu là Vạn Xuân, dựng kinh đô ở cửa sông Tô Lịch (Hà Nội).

- Khởi nghĩa Lý Bí diễn ra qua 2 giai đoạn:

+ Giai đoạn 1: Khởi nghĩa do Lý Bí lãnh đạo giành thắng lợi, lập ra nhà nước Vạn Xuân.

+ Giai đoạn 2: Lý Nam Đế giao binh quyền cho Triệu Quang Phục. Triệu Quang Phục chọn đầm Dạ Trạch làm nơi tổ chức kháng chiến.

 Đến năm 603, nhà Tùy đem quân xâm lược, Lý Phật Tử bị bắt, nhà nước Vạn Xuân kết thúc.

=> Cuộc khởi nghĩa Lý Bí không buộc nhà Đường công nhận nền độc lập của nước ta.

Chọn: C

Chú ý:

Cuộc khởi nghĩa diễn ra khi nhà Đường suy sụp là khởi nghĩa của Khúc Thừa Dụ, giành quyền tự chủ vào năm 905.

Câu 5.

Phương pháp: sgk trang 86, suy luận.

Cách giải:

Điểm đặc biệt trong kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền là dùng kế đóng cọc ở cửa sông Bạch Đằng, cho quân mai phục ở hai bên bờ sông. Khi thủy triều lên, ông cho một toán quân ra khiêu chiến, giả vờ thua, nhử quân Hán vào bên trong bãi cọc. Vừa lúc nước triều rút, cọc nhô lên, quân ta đổ ra đánh. Nhờ kế hoạch đúng đắn này nên chủ tướng giặc bị tiêu diệt, quân ta giành thắng lợi.

Chọn: B

Câu 6.

Phương pháp: So sánh, nhận xét.

Cách giải:

- Đối với khởi nghĩa Hai Bà Trưng:

+ Khởi nghĩa: mùa năm 40, cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng – khởi nghĩa đầu tiên chống ách đô hộ của nhân dân Âu Lạc được nổ ra dưới sự lãnh đạo của Hai Bà Trưng.

+ Kháng chiến: sau khi giành quyền làm chủ, mùa hè năm 42, Mã Viện được vua Hán cử làm tổng chỉ huy đạo quân lớn khoảng 2 vạn người kéo vào xâm lược => Cuộc kháng chiến của nhân dân ta do Hai Bà Trưng lãnh đạo dù chiến đấu anh dùng nhưng thất bại.

- Đối với khởi nghĩa Lý Bí:

+ Khởi nghĩa: năm 542, Lý Bí liên kết với hào kiệt các châu thuộc miền Bắc nước ta nổi dậy khởi nghĩa. Năm 544, Lý Bí lên ngôi vua, đặt quốc hiệu là Vạn Xuân.

+ Kháng chiến: năm 545, nhà Lương cử Trần Bá Tiên cùng thứ sử Giao Châu đem quân sang xâm lược nước ta. Lý Nam Đế giao binh quyền cho Triệu Quang Phục, Triệu Quang Phục rút quân về đầm Dạ Trạch tổ chức kháng chiến.

=> Điểm giống nhau giữa khởi nghĩa Hai Bà Trưng và khởi nghĩa Lý Bí là đều trải qua hai giai đoạn khởi nghĩa và kháng chiến.

Chọn: D

Chú ý:

Kháng chiến và khởi nghĩa đều giống nhau ở chỗ là đứng lên chống giặc ngoại xâm nhưng khởi nghĩa là chưa có nhà nước, chưa có chính quyền còn kháng chiến là chống giặc khi có chính quyền, có nhà nước.

II. TỰ LUẬN

Phương pháp: sgk trang 85, 86.

Cách giải:

* Diễn biến chiến thắng Bạch Đằng:

- Năm 931 Dương Đình Nghệ lãnh đạo nhân dân đánh bại cuộc xâm lược của quân Nam Hán và xưng là Tiết Độ sứ thay họ Khúc, sau đó ông bị Kiều Công Tiễn giết hại.

- Năm 938 Ngô Quyền đem quân đánh Kiều Công Tiễn, Công Tiễn cho người sang cầu cứu nhà Nam Hán => quân Nam Hán xâm lược nước ta.

- Ngô Quyền dùng kế đóng cọc trên sông Bạch Đằng, cho quân mai phục 2 bên bờ sông. Với kế sách này, Ngô Quyền đánh bại cuộc xâm lược của quân Nam Hán.

* Nguyên nhân thắng lợi:

- Tinh thần yêu nước, đoàn kết, quyết tâm chiến đấu vì nền độc lập của nhân dân ta.

- Là kết quả của quá trình đấu tranh hơn một ngàn năm chống ách đô hộ của phong kiến Trung Quốc.

- Tài thao lược của Ngô Quyền.

* Ý nghĩa lịch sử: Chiến thắng Bạch Đằng lịch sử năm 938 đã chấm dứt thời kì hơn một nghìn năm Bắc thuộc mở ra một thời đại mới - thời đại độc lập, tự chủ lâu dài của dân tộc.