Bài 2. Bảo quản chất dinh dưỡng trong thực phẩm trang 11, 12, 13, 14, 15 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

MĐ

Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 11 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Gia đình em thường bảo quản thực phẩm bằng bằng phương pháp nào? Mô tả một phương pháp bảo quản thực phẩm đó.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Ví dụ: phương pháp đông lạnh thực phẩm.

Một phương pháp đông lạnh cụ thể là đóng gói thực phẩm vào túi chống thấm nước hoặc hộp đựng thực phẩm có độ kín khít và đặt chúng vào ngăn đông lạnh của tủ lạnh hoặc tủ đông. Trước khi đóng gói, thực phẩm cần được chế biến sạch sẽ và hạn chế tiếp xúc với không khí ngoài để ngăn chặn sự oxy hóa và tăng khả năng bảo quản.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 12 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Vì sao trước khi đưa vào bảo quản lạnh thực phẩm cản tiến hành sơ chế loại bỏ các phần không sử dụng được?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Trước khi bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh, việc tiến hành sơ chế và loại bỏ các phần không sử dụng được giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc, từ đó giảm nguy cơ ô nhiễm và hao hụt chất dinh dưỡng trong thực phẩm. 

LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 13 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

 Đối với rau, quả tươi trước khi chế biến nên sử dụng biện pháp bảo quản nào để hạn chế hao hụt chất dinh dưỡng?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Rau, quả tươi nên được bảo quản trong tủ lạnh hoặc ở nhiệt độ thấp để giảm tốc độ hao hụt vitamin và chất dinh dưỡng khác. 

VD

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 13 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Quan sát các thực phẩm đang bảo quản ở gia đình em và cho biết những thực phẩm đó được bảo quản bằng biện pháp nào. Kể tên những chất dinh dưỡng có thể bị tổn thất trong quá trình bảo quản. 

Phương pháp giải:

Tìm hiểu trên Internet, sách, báo,… và vận dụng kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Dựa trên quan sát của gia đình em, các thực phẩm được bảo quản ở nhà thông qua một số biện pháp khác nhau như sau:

- Thực phẩm đóng gói trong hộp lạnh hoặc túi chống thấm nước trong tủ lạnh: Đây là cách phổ biến để bảo quản thực phẩm như thịt, cá, rau củ quả, đồ uống và các sản phẩm chế biến sẵn.

- Sử dụng hũ đựng thủy tinh hoặc lọ đựng kín để bảo quản thực phẩm khô hoặc dầu mỡ: Điều này thường áp dụng cho các loại gia vị, đậu, hạt, dầu ăn, dầu mỡ, sốt, và các loại muối.

- Bảo quản trong hũ đồ hộp hoặc lọ thủy tinh: Đây là cách thức thường được sử dụng cho các loại thực phẩm đóng hộp như sữa đặc, thực phẩm đóng hũ, nước trái cây, và các loại gia vị.

Trong quá trình bảo quản, có một số chất dinh dưỡng có thể bị tổn thất, bao gồm:

- Vitamin C: Thường bị mất đi khi thực phẩm tiếp xúc với ánh sáng, không khí, hoặc nhiệt độ cao. Đây là trường hợp của rau củ quả tươi.

- Vitamin B: Có thể bị mất đi khi thực phẩm được chế biến quá lâu hoặc khi nấu chín trong nước.

- Chất chống oxy hóa: Có thể bị mất đi khi thực phẩm tiếp xúc với không khí trong quá trình bảo quản. Điều này dễ xảy ra với các loại dầu mỡ và các sản phẩm giàu chất béo.

- Chất khoáng: Có thể bị mất đi do quá trình oxy hóa hoặc rửa sạch thực phẩm. Điều này có thể áp dụng cho rau củ quả và thực phẩm đóng hộp.

KP

Trả lời câu hỏi Khám phá trang 13 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Để làm chín súp lơ xanh (bông cải xanh) có thể thực hiện bằng hai cách là luộc và hấp. Theo em, cách nào sẽ giữ được nhiều vitamin và màu sắc của súp lơ xanh tốt hơn?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Quá trình hấp thường sử dụng nhiệt độ không gây tổn thương nhiều đến vitamin so với việc luộc. Đồng thời, việc hấp giữ cho màu sắc của súp lơ xanh được bảo toàn tốt hơn, do không tiếp xúc trực tiếp với nước sôi.

LT

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 15 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

Bạn A thường xuyên ăn các món chiên và nướng. Theo em, thói quen sử dụng thực phẩm như vậy có tốt cho sức khỏe không?

Phương pháp giải:

 Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Thói quen sử dụng thực phẩm chiên và nướng không tốt cho sức khỏe vì các món ăn đó thường chứa lượng chất béo và calo cao, có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và béo phì nếu sử dụng quá nhiều.

VD

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 15 SGK Công nghệ 9 Cánh diều

1. Em được giao nhiệm vụ nấu một bữa ăn trưa cho gia đình với các nguyên liệu sau: thịt bò, cá, rau cần tây, súp lơ xanh, thì là, hành hoa, táo, đu đủ. Em sẽ dùng biện pháp sơ chế và chế biến nào để bảo quản tốt nhất các chất dinh dưỡng có trong những thực phẩm trên?

2. Em hãy tìm hiểu và cho biết nghề đầu bếp có cần được trang bị kiến thức và kĩ năng bảo quản chất dinh dưỡng trong thực phẩm không? Vì sao?

Phương pháp giải:

 Vận dụng kiến thức thực tế của bản thân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

1. Để bảo quản tốt các chất dinh dưỡng có trong các loại thực phẩm như thịt bò, cá, rau cần tây, súp lơ xanh, thì là, hành hoa, táo, và đu đủ, bạn có thể áp dụng các biện pháp sơ chế và chế biến sau:

- Thịt bò và cá:

+ Sơ chế: Rửa sạch thịt và cá dưới nước lạnh để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn. Sau đó, để thịt và cá ráo nước.

+ Chế biến: Nên chế biến ngay sau khi sơ chế để giữ nguyên các chất dinh dưỡng. Bạn có thể nướng hoặc xào thịt bò, và nướng hoặc hấp cá để giữ nguyên hương vị và chất dinh dưỡng.

 - Rau cần tây và súp lơ xanh:

+ Sơ chế: Rửa sạch rau cần tây và súp lơ xanh dưới nước lạnh, sau đó ngâm vào nước muối loãng khoảng 5 phút để loại bỏ cặn bẩn và vi khuẩn. Rửa lại rau trong nước sạch và để ráo.

+ Chế biến: Hấp hoặc xào nhẹ để giữ nguyên hương vị và chất dinh dưỡng của rau.

- Thì là và hành hoa:

+ Sơ chế: Bỏ rễ và rửa sạch thì là và hành hoa dưới nước lạnh. Sau đó để ráo nước.

+ Chế biến: Xào hoặc nấu canh với ít dầu để giữ nguyên hương vị và chất dinh dưỡng.

- Táo và đu đủ:

+ Sơ chế: Rửa sạch táo và đu đủ dưới nước lạnh, sau đó cắt thành miếng vừa ăn.

+ Chế biến: Dùng táo tươi hoặc làm món salad trái cây. Đối với đu đủ, bạn có thể làm món gỏi đu đủ hoặc thái thành sợi để ăn sống.

2. Nghề đầu bếp cần được trang bị kiến thức và kỹ năng bảo quản chất dinh dưỡng trong thực phẩm để đảm bảo rằng các món ăn được chế biến vẫn giữ được giá trị dinh dưỡng và an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.