Bài 1: Chuyện của vàng anh
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Hoạt động khởi động
Chia sẻ với bạn những âm thanh em nghe được trong thiên nhiên.
Gợi ý những âm thanh em nghe được trong thiên nhiên: tiếng chim hót, tiếng sóng biển, tiếng gió thổi lá cây, tiếng suối chảy, tiếng thác nước đổ xuống, tiếng mưa rơi…
1.2. Khám phá và luyện tập
1.2.1. Đọc
Chuyện của vàng anh
Vàng anh vừa thức giấc. Nó ngac nhiên bởi có cái gì mới lắm, lạ lắm. Nó tò mò nhìn lá non:
- Bạn ở đâu đến vậy?
- Em mới mọc lên đêm qua.
- Còn bác lá vàng đâu?
- Bác ấy đã về cội ạ
Ra thế! Chỉ qua một đêm, lá vàng đã rụng xuống cho lá non mọc lên. Phải chia sẻ điều này với cỏ non thôi!
Nó vừa sà xuống bãi cỏ đã nghe tiếng cười. Cỏ non cũng lạ ghê chưa, đã lớn rồi!
Một đoá hồng đỏ thắm đang cười rất tươi với nó.
- Hôm qua bạn còn là nụ kia mà?
- Qua một đêm ngậm sương, sáng nay tôi đã nở
- Vậy ra các bạn đều thức suốt đêm qua để lớn lên!
Rồi nó nói tiếp:
- Còn tôi, đêm qua, tôi nằm mơ thấy mình bay giữa đồng cỏ xanh. Nơi đó có hoa toả ngát hương, tất cả các loài đều biết hót.
Rồi nó cất tiếng hót:
- La lá, la la! La lá la la...
Theo Lý Lan
* Giải nghĩa từ khó
Cội: gốc cây to, lâu năm
a) Cùng tìm hiểu:
Câu 1. Vàng anh ngạc nhiên về điều gì?
Vàng anh ngạc nhiên vì tất cả mọi người đã thức suốt đêm để lớn lên.
Câu 2. Qua một đêm, lá non, cỏ, hoa hồng thay đổi như thế nào?
Qua một đêm, mọi thứ đều thay đổi:
- Lá non được mọc lên
- Cỏ non đã lớn
- Hoa hồng từ nụ hoa đã nở
Câu 3. Giấc mơ của vành anh có gì lạ?
Giấc mơ của vàng anh kì lạ ở chỗ, tất cả các loài đều biết hót
Câu 4. Em thích sự vật nào nhất? Vì sao?
Em thích nhất là nụ hồng, vì nụ hồng rất xinh xắn và tỏa hương thơm.
b) Cùng sáng tạo:
Giọng ai cũng hay
Cùng các bạn đọc phân vai:
Sau khi phân công, học sinh đọc theo phân công như sau:
Người dẫn chuyện: Vàng anh vừa thức giấc. Nó ngạc nhiên bởi có cái gì mới lắm, lạ lắm. Nó tò mò nhìn lá non.
Vàng anh: Bạn ở đâu đến vậy?
Lá non: Em mới mọc lên đêm qua.
Vàng anh: Còn bác lá vàng đâu?
Lá non: Bác ấy đã về cội ạ!
Người dẫn chuyện: Ra thế! Chỉ qua một đêm, lá vàng đã rụng xuống cho lá non mọc lên. Phải chia sẻ điều này với cỏ non thôi! Nó vừa sà xuống bãi cỏ đã nghe tiếng cười. Cỏ non cũng lạ ghê chưa, đã lớn rồi! Một đoá hồng đỏ thắm đang cười rất tươi với nó.
Vàng anh: Hôm qua bạn còn là nụ kia mà?
Hoa hồng: Qua một đêm ngậm sương, sáng nay tôi đã nở
Vàng anh: Vậy ra các bạn đều thức suốt đêm qua để lớn lên!
Người dẫn truyện: Rồi nó nói tiếp.
Vàng anh: Còn tôi, đêm qua, tôi nằm mơ thấy mình bay giữa đồng cỏ xanh. Nơi đó có hoa toả ngát hương, tất cả các loài đều biết hót.
Người dẫn truyện: Rồi nó cất tiếng hót.
Vàng anh: La lá, la la! La lá la la…
1.2.2. Viết
a) Viết chữ hoa:
- Cách viết chữ Ư hoa:
+ Nét 1, đặt bút trên đường kẻ 5, viết nét móc hai đầu. Dấu móc bên trái cuộn vào trong, dấu móc bên phải hướng ra ngoài. Dừng bút ở đường kẻ 2 và đường kẻ 3.
+ Nét 2, từ điểm dừng bút của nét 1, rê bút thẳng lên đường kẻ 6. Sau đó chuyển bút hướng ngược lại để viết nét móc ngược phải từ trên xuống dưới. Dừng bút ở đường kẻ 2.
+ Nét 3, từ điểm dừng bút của nét 2, lia bút lên đường kẻ 6 (gần đầu nét 2), viết nét râu. Dừng bút khi chạm vào nét 2. Chú ý nét râu có kích thước phù hợp, không quá to hoặc nhỏ.
- Cách viết chữ U hoa tương tự Ư hoa nhưng không có nét thứ 3
b) Viết ừng dụng câu: Uống nước nhớ nguồn
1.2.3. Luyện từ
Thực hiện các yêu cầu dưới đây:
a. Tìm các từ ngữ chỉ con vật có trong bài vè.
Vè loài vật
Đêm thắp đèn lên
Là cô đom đóm
Gọi người dậy sớm
Chú gà trống choai.
Đồng thanh hát cùng
Ve sầu mùa hạ
Cho tơ óng ả
Chị em nhà tằm.
Đánh hơi rất tài
Anh em chú chó
Mặt hay nhăn nhó
Là khỉ trên rừng.
b. Tìm từ ngữ chỉ tên loài vật phù hợp với mỗi ✪:
Hót như ✪
Nhanh như ✪
Chậm như ✪
Khỏe như ✪
Dữ như ✪
Hướng dẫn trả lời
a. Từ ngữ chỉ con vật có trong bài vè là: đom đóm, gà trống choai, ve sầu, tằm, chó, khỉ.
b. Điền như sau:
Hót như chim
Nhanh như sóc
Chậm như rùa
Khỏe như voi
Dữ như cọp
1.2.4. Luyện câu
Đặt và trả lời câu hỏi về một con vật tìm được ở bài tập 3.
Mẫu:
- Con gì thắp đèn lên?
- Con đom đóm thắp đèn lên.
Hướng dẫn trả lời
- Con gì gọi người dậy sớm?
Con gà trống gọi người dậy sớm.
- Con gì đánh hơi rất tài?
Con chó đánh hơi rất tài.
- Con gì mặt hay nhăn nhó?
Con khỉ mặt hay nhăn nhó.
Bài tập minh họa
Chơi trò chơi Ca sĩ nhí:
- Thi hát các bài hát về chim chóc.
- Giới thiệu về một loài chim có trong bài hát.
Hướng dẫn trả lời
- Bài hát: “Chim vành khuyên”
Có con chìm vành khuyên nhỏ
Dáng trông thật ngoan ngoãn quá
Gọi dạ, bảo vâng lễ phép ngoan nhất nhà.
Chim gặp bác Chào Mào, "chào bác!"
Chim gặp cô Sơn Ca, "chào cô!"
Chim gặp anh Chích Choè, "chào anh!"
Chim gặp chị Sáo Nâu, "chào chị!"
Có con chìm vành khuyên nhỏ
Dáng trông thật ngoan ngoãn quá
Gọn gàng, đẹp xinh, cũng giống như chúng mình
- Giới thiệu về chim vành khuyên:
+ Họ Vành khuyên là một họ chim thuộc bộ sẻ (Passeriformes), có nguồn gốc từ vùng nhiệt đối và cận nhiệt đới châu Phi, miền nam châu Á và Australia.
+ Chúng cũng sinh sống trên nhiều hòn đảo của Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, nhưng không có tại khu vực viễn đông của Polynesia.
+ Tập tính: sống thành bầy lớn
+ Chim Khuyên có thân hình nhỏ nhắn với đôi cánh thuôn tròn và đôi chân rất khỏe. Chúng có đầu to, trán rộng, mắt xếch lên trên theo hướng đỉnh đầu; đặc biệt, xung quanh mắt của chim khuyên có cái vành đai màu trắng, đây chính là đặc điểm nhận dạng nổi bật nhất của loài chim này. Chim có mỏ vàng, hàm sâu, lông mỏng, ngắn, óng và tơi.
Luyện tập
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Đọc rõ ràng, rành mạch, lưu loát toàn bài Tập đọc.
+ Biết được từ chỉ tiếng động