Bài 1: Chuyện bốn mùa
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Hoạt động khởi động
Kể tên các mùa trong năm.
Trả lời
Một năm có 4 mùa: mùa xuân, mùa hạ (mùa hè), mùa thu, mùa đông.
1.2. Khám phá và luyện tập
1.2.1. Đọc
CHUYỆN BỐN MÙA
Một ngày đầu năm, bốn nàng tiên Xuân, Hạ, Thu, Đông gặp nhau. Đông cầm tay Xuân, bảo:
- Ai cũng yêu chị. Chị về, vườn cây nào cũng đâm chồi nảy lộc.
Xuân nói:
- Nhưng phải có nắng của em Hạ, cây trong vườn mới đơm trái ngọt, các cô cậu học trò mới được nghỉ hè.
Cô nàng Hạ tinh nghịch xen vào:
- Thế mà thiếu nhi lại thích em Thu nhất. Không có Thu làm sao có vườn bưởi chín vàng, có đêm trăng rằm rước đèn phá cỗ,...
Đông, giọng buồn buồn:
- Chỉ có em là chẳng ai yêu.
Thu đặt tay lên vai Đông, thủ thỉ:
- Có em mới có bập bùng bếp lửa, có giấc ngủ ấm trong chăn. Sao lại không yêu em được?
Bốn nàng tiên mải chuyện trò không biết bà Đất đã đến bên cạnh. Bà vui vẻ góp chuyện:
- Các cháu mỗi người một vẻ. Xuân làm cho cây lá tươi tốt. Hạ cho trái ngọt, hoa thơm. Thu làm cho trời xanh cao, cho học sinh nhớ ngày tựu trường. Còn cháu Đông, ai mà ghét cháu được! Cháu có công ấp ủ mầm sống để cây cối đâm chồi nảy lộc. Các cháu đều có ích, đều đáng yêu.
Theo Từ Nguyên Tĩnh
a) Cùng tìm hiểu
Câu 1. Chọn hình vẽ các nàng tiên phù hợp với tên từng mùa trong năm.
Em chọn như sau:
Câu 2. Theo lời bà Đất, mỗi mùa trong năm có gì đáng yêu?
- Theo lời bà Đất, mỗi mùa trong năm đều đáng yêu: Xuân làm cho cây lá tươi tốt. Hạ cho trái ngọt, hoa thơm. Thu làm cho trời xanh cao, cho học sinh nhớ ngày tựu trường. Còn cháu Đông, ai mà ghét cháu được! Cháu có công ấp ủ mầm sống để cây cối đâm chồi nảy lộc.
Câu 3. Bài đọc nói về điều gì?
- Bài đọc nói về ý nghĩa, vai trò của các mùa trong một năm.
Câu 4. Em thích nhân vật nào nhất? Vì sao?
- Em thích mùa xuân nhất. Vì mùa xuân đến, cây cối đâm chồi nảy lộc, em được nghỉ Tết, cùng bố mẹ đón năm mới.
- Em thích mùa thu nhất. Vì mùa thu có đêm Trung Thu, em được cùng bạn bè rước đèn phá cỗ.
b) Cùng sáng tạo
Hoa thơm trái ngọt
Kể tên các loại hoa, quả thường có ở mỗi mùa.
Trả lời
- Mùa xuân:
+ Hoa: hoa mai, hoa đào, hoa xoan, hoa bưởi, hoa mận…
+ Quả: vú sữa, hồng xiêm, đu đủ, quýt…
- Mùa hè:
+ Hoa: hoa huỳnh anh, hoa dạ yến thảo, hoa hồng, hoa móng cọp, hoa tử đằng, hoa thanh tú, hoa học trò…
+ Quả: xoài, vải, bơ, nhãn, mít, dưa hấu…
- Mùa thu:
+ Hoa: hoa cúc họa mi, hoa sữa, hoa dã quỳ, hoa thạch thảo, hoa hải đường…
+ Quả: lựu, ổi, hồng, bưởi, thanh long…
- Mùa đông:
+ Hoa: hoa cải vàng, hoa trạng nguyên, hoa tam giác mạch, hoa hướng dương, hoa cẩm tú cầu…
+ Quả: cam, chuối, táo, lê…
1.2.2. Viết
Câu 1. Viết chữ hoa chữ S
- Đặc điểm: Chữ S hoa cao 5 li (6 đường kẻ ngang). Để viết chữ S hoa, bé cũng chỉ cần viết 1 nét.
- Cấu tạo:
+ Chữ S hoa là sự kết hợp của 2 nét cơ bản (cong dưới và móc ngược trái). Hai nét này nối liền nhau, tạo vòng xoắn to ở đầu chữ. Ở cuối nét, móc lượn vào trong.
Câu 2. Viết câu: Sông dài biển rộng
1.2.3. Mở rộng vốn từ
Thực hiện các yêu cầu dưới đây:
Câu 1: Chọn từ ngữ chỉ đặc điểm:
Trả lời
Từ ngữ chỉ đặc điểm: Trắng muốt, xanh ngắt, mát mẻ, rực rỡ, trong vắt, tươi tốt.
Câu 2: Tìm từ ngữ chỉ đặc điểm của cảnh vật:
Trả lời
- Từ ngữ chỉ đặc điểm của cảnh vật:
+ Mùa xuân: mát nẻ, nảy lộc.
+ Mùa hạ: nắng gắt, nóng nực.
+ Mùa thu: tranh vắt, mát dịu.
+ Mùa đông: lạng buốt, gió lớn.
Câu 3: Thực hiện các yêu cầu dưới đây:
a. Đặt 1 - 2 câu nói về sự vật trong mỗi bức tranh sau:
b. Đặt và trả lời câu hỏi về hình dáng của 2 - 3 sự vật trong tranh.
Mẫu:
- Dòng suối thế nào?
- Dòng suối ngoằn ngoèo.
Trả lời:
a.
- Trời hôm nay thật trong xanh.
- Bông hoa nở rực rỡ sắc màu.
b.
- Con voi đang làm gì?
Con voi đang dùng vòi của nó lấy thức ăn.
- Con hươu sao đang làm gì?
Con hươu sao đang uống nước bên dòng suối.
Bài tập minh họa
Câu 1: Nói về một mùa em thích.
Trả lời
Trong bốn mùa xuân, hạ, thu và đông, em thích nhất là mùa xuân. Mỗi khi xuân về, thời tiết ấm áp hơn. Bầu trời không còn u ám như mùa đông. Cây cối cũng đâm chồi nảy lộc. Trong vườn nhà em, những bông hoa đua nhau khoe sắc thắm. Từng đàn bướm từ đâu bay đến khiến khu vườn thêm rực rỡ. Tiếng chim hót ríu rít trên những tán cây nghe thật vui tai. Mọi người đều háo hức đón chờ ngày tết.
Luyện tập
Sau bài học này các em nắm được:
- Đọc trơn cả bài. Biết nghỉ hơi sau các dấu chấm, dấu phẩy và giữa các cụm từ.
- Biết đọc phân biệt giọng người kể chuyện với giọng các nhân vật: bà Đất, 4 nàng xuân, Hạ, Thu, Đông.
- Hiểu nghĩa của các từ ngữ: đâm chồi nẩy lộc, đơm, bập bùng, tựu trường.
- Hiểu ý nghĩa các câu chuyện: Bốn mùa xuân, hạ, thu, đông, mỗi mùa mỗi vẻ đẹp riêng, đều có ích cho cuộc sống.
- Ham thích học môn Tiếng Việt