Bài 10: Mạch nguồn điện một chiều


1. Chuẩn bị

1.1.  Dụng cụ, vật liệu (cho một nhóm học sinh)

  • Đồng hồ  vạn năng : 1 chiếc

  • Biến áp nguồn : 1 chiếc

  • Điốt tiếp mặt: 4 chiếc(mắc hình cầu)

  • Bộ lọc hình Pi :1 bộ

  • Ổn áp dùng IC 7812: 1 chiếc

1.2. Những kiến thức liên quan

  1. Bài 4: Linh kiện bán dẫn và IC

  2. Bài 7: Khái niệm về mạch điện tử - chỉnh lưu - nguồn một chiều

  3. Bài 9: Thiết kế mạch điện tử đơn giản

Điốt bán dẫn

  • Loại tiếp điểm: Diện tích tiếp xúc p-n rất nhỏ : cho dòng điện rất nhỏ đi qua => dùng để tách sóng và trộn tần.

  • Loại tiếp mặt: Diện tích tiếp xúc p-n lớn: cho dòng điện lớn đi qua=> dùng để chỉnh lưu(nắn dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều).

  • Loại ổn áp (điôtzêne):  dùng để ổn định điện áp một chiều  

Vi mạch tổ hợp: IC (Integrated Circuit)

  • IC tương tự (tuyến tính) dùng để khuếch đại, tạo dao động, ổn áp, thu phát sóng vô tuyến điện,giải mã cho tivi màu.....

  • IC số (logic) dùng trong các thiết bị tự động, thiết bị xung số,trong máy tính điện tử....

Mạch chỉnh lưu:

  • Để biến đổi điện xoay chiều thành điện một chiều

  • Chỉnh lưu một nửa chu kì (nửa sóng)

  • Chỉnh lưu cả chu kì (cả sóng):

    • Chỉnh lưu hình tia: dùng 2 điốt tiếp mặt

    • Chỉnh lưu cầu: dùng 4 điốt tiếp mặt

2. Nội dung và quy trình thực hành

2.1. Các bước thực hành

  • Bước 1: Quan sát tìm hiểu các linh kiện trong mạch thực tế.

  • Bước 2: Vẽ sơ đồ nguyên lý của mạch điện trên.

  • Bước 3: Cắm dây nguồn vào nguồn điện xoay chiều.

2.2. Xử lý số liệu

  • Dùng đồng hồ vạn năng đo các thông số sau đó ghi vào mẫu báo cáo.

    • Điện áp của hai đầu cuộn dây sơ cấp của biến áp nguồn U1.

    • Điện áp của hai đầu cuộn dây thứ  cấp của biến áp nguồn U2.

    • Điện áp của đầu ra của mạch lọc U3.

    • Điện áp của đầu ra của mạch ổn áp U4.

Mẫu báo cáo thực hành

Họ và tên:…………………………

Lớp 12……

Sơ đồ nguyên lý

Kết quả đo

Nhận xét, kết luận:

  • Tỉ số của biến áp nguồn:…………………………………………………………………………..

  • Trị số hiệu dụng và trị số đỉnh của điện áp xoay chiều ở cuộn thứ cấp của biến áp nguồn: …………………………………………………………………………………………………

1. Chuẩn bị

1.1.  Dụng cụ, vật liệu (cho một nhóm học sinh)

  • Đồng hồ  vạn năng : 1 chiếc

  • Biến áp nguồn : 1 chiếc

  • Điốt tiếp mặt: 4 chiếc(mắc hình cầu)

  • Bộ lọc hình Pi :1 bộ

  • Ổn áp dùng IC 7812: 1 chiếc

1.2. Những kiến thức liên quan

  1. Bài 4: Linh kiện bán dẫn và IC

  2. Bài 7: Khái niệm về mạch điện tử - chỉnh lưu - nguồn một chiều

  3. Bài 9: Thiết kế mạch điện tử đơn giản

Điốt bán dẫn

  • Loại tiếp điểm: Diện tích tiếp xúc p-n rất nhỏ : cho dòng điện rất nhỏ đi qua => dùng để tách sóng và trộn tần.

  • Loại tiếp mặt: Diện tích tiếp xúc p-n lớn: cho dòng điện lớn đi qua=> dùng để chỉnh lưu(nắn dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều).

  • Loại ổn áp (điôtzêne):  dùng để ổn định điện áp một chiều  

Vi mạch tổ hợp: IC (Integrated Circuit)

  • IC tương tự (tuyến tính) dùng để khuếch đại, tạo dao động, ổn áp, thu phát sóng vô tuyến điện,giải mã cho tivi màu.....

  • IC số (logic) dùng trong các thiết bị tự động, thiết bị xung số,trong máy tính điện tử....

Mạch chỉnh lưu:

  • Để biến đổi điện xoay chiều thành điện một chiều

  • Chỉnh lưu một nửa chu kì (nửa sóng)

  • Chỉnh lưu cả chu kì (cả sóng):

    • Chỉnh lưu hình tia: dùng 2 điốt tiếp mặt

    • Chỉnh lưu cầu: dùng 4 điốt tiếp mặt

2. Nội dung và quy trình thực hành

2.1. Các bước thực hành

  • Bước 1: Quan sát tìm hiểu các linh kiện trong mạch thực tế.

  • Bước 2: Vẽ sơ đồ nguyên lý của mạch điện trên.

  • Bước 3: Cắm dây nguồn vào nguồn điện xoay chiều.

2.2. Xử lý số liệu

  • Dùng đồng hồ vạn năng đo các thông số sau đó ghi vào mẫu báo cáo.

    • Điện áp của hai đầu cuộn dây sơ cấp của biến áp nguồn U1.

    • Điện áp của hai đầu cuộn dây thứ  cấp của biến áp nguồn U2.

    • Điện áp của đầu ra của mạch lọc U3.

    • Điện áp của đầu ra của mạch ổn áp U4.

Mẫu báo cáo thực hành

Họ và tên:…………………………

Lớp 12……

Sơ đồ nguyên lý

Kết quả đo

Nhận xét, kết luận:

  • Tỉ số của biến áp nguồn:…………………………………………………………………………..

  • Trị số hiệu dụng và trị số đỉnh của điện áp xoay chiều ở cuộn thứ cấp của biến áp nguồn: …………………………………………………………………………………………………

Bài học tiếp theo

Bài 11: Thực hành Lắp mạch nguồn chỉnh lưu cầu có biến áp nguồn và tụ lọc
Bài 12: Thực hành điều chỉnh các thông số của mạch tạo xung đa hài dùng tranzito

Bài học bổ sung