Ủy viên không thường trực hội đồng bảo an liên hợp quốc là gì?
Việt Nam vừa đắc cử chức vụ ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Vậy ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là gì? Và khi giữ chức vụ này Việt Nam sẽ có những quyền lợi gì? Mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây của Tìm Đáp Án để hiểu rõ hơn về Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là gì
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (tiếng Anh: United Nations Security Council, viết tắt UNSC) là cơ quan chính trị quan trọng nhất và hoạt động thường xuyên của Liên Hiệp Quốc, chịu trách nhiệm chính về việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Những nghị quyết của Hội đồng Bảo an được thông qua mà phù hợp với Hiến chương Liên Hiệp Quốc thì bắt buộc các nước hội viên của Liên Hiệp Quốc phải thi hành. Hội đồng Bảo an không phục tùng Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là gì
Ngoài 5 thành viên thường trực, còn có các nước thành viên không thường trực (các thành viên này do các nước luân phiên nhau đảm nhiệm theo kết quả bầu cử tại đại hội đồng). Từ 1946 đến 1965, Hội đồng Bảo an chỉ có 6 thành viên luân phiên (theo bầu cử) nhưng con số này sau đó được mở rộng lên 10 thành viên với định mức cho mỗi khu vực như sau: 2 ghế cho các khu vực châu Phi, châu Á, châu Mỹ, và Tây Âu, 1 ghế cho Đông Âu, và ghế còn lại luân phiên giữa châu Phi và châu Á (hiện đang đến phiên của châu Phi). Các nước thành viên luân phiên được chia thành 2 nhóm với nhiệm kỳ 2 năm xen kẽ nhau, tức mỗi năm có 5 thành viên ra đi để nhường chỗ cho 5 gương mặt mới.
Quyền lợi của Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc
Vị trí thành viên Hội đồng Bảo an là một sự danh giá, xét việc Hội đồng Bảo an được trao quyền "quyết định các biện pháp ép buộc, trừng phạt kinh tế (như cấm vận) hoặc hành động quân sự tập thể". Hội đồng Bảo an thường được xem là cơ quan quan trọng và quyền lực nhất của Liên Hợp Quốc. Các quốc gia đóng góp tích cực vào Liên Hợp Quốc sẽ có thêm ảnh hưởng đối với các quyết định của Liên Hợp Quốc nếu họ là thành viên Hội đồng Bảo an.
Thứ hai, với tư cách thành viên không thường trực có thể làm bật lên vị trí của một quốc gia trong các tranh chấp, và các quốc gia thành viên có thể ảnh hưởng đến các cuộc thảo luận mạnh mẽ hơn so với bên tranh chấp không phải thành viên. Hiến chương Liên Hợp Quốc có điều khoản rằng "bên tranh chấp không nên tham gia cuộc bỏ phiếu", tuy nhiên định nghĩa "tranh chấp" đã gây tranh cãi không dứt xưa nay.
Thứ ba, để vị trí thành viên không thường trực hấp dẫn là nó cho phép các quốc gia theo đuổi các mục tiêu rộng lớn hơn.
Để có một ghế trong Hội đồng Bảo an, một nước phải vận động được 2/3 thành viên Đại hội đồng bỏ phiếu cho họ. Vì có 193 Đại hội đồng, số phiếu tối thiểu cần cho 2 năm trong Hội đồng Bảo an 129. Quốc gia vừa hết nhiệm kỳ không được tái ứng cử ngay lập tức.
Việc tham gia Hội đồng Bảo an (HĐBA) với tư cách ủy viên không thường trực nhiệm kỳ 2020-2021 sẽ khiến tiếng nói, lập trường, và các phát biểu của Việt Nam có ý nghĩa khác hẳn so với khi không nằm trong HĐBA, theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung.
“Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là cơ quan chịu trách nhiệm hàng đầu trong các vấn đề hòa bình và an ninh khu vực... Nếu ngồi tại Hội đồng Bảo an, Việt Nam có thể tham gia bỏ phiếu, và có thể có những lá phiếu mang tính cưỡng chế nên tác động lớn hơn rất nhiều”, ông Lê Hoài Trung phát biểu tại hội thảo sáng ngày 2/4 mang tên “Việt Nam trong Hội đồng Bảo an” ở Hà Nội.
Mời các bạn tham khảo thêm: