Giáo án môn Ngữ văn lớp 8 bài 103

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ

NỘI DUNG

*Hoạt động 1: Dẫn dắt vào bài (1’):

Mục tiêu: Tạo tâm thế học tập, giúp HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú học bài mới:

Ở lớp 6, 7 các em đã được học các VB TS, MT, BC. Trong thực tế, TS, MT không chỉ tồn tại dưới dạng các VB riêng mà còn tồn tại dưới dạng các yếu tố trong các văn bản khác. Bài học hôn nay các em sẽ được tìm hiểu các yếu tố TS, MT trong VB nghị luận.

* Hoạt động 2: Hình thành kiến thức cho HS:

*HD tìm hiểu yếu tố TS, MT trong VBNL (20’):

- HS đọc đoạn văn a, b (2 HS).

- Cho HS thảo luận nhóm các câu hỏi trong SGK.

? Vì sao ở đoạn trích a có yếu tố tự sự mà không phải VB tự sự, đoạn trích b có các yếu tố miêu tả mà không phải VB miêu tả?

? Vậy muốn xác định một VB là miêu tả, tự sự hay nghị luận thì làm NTN?

? Mục đích của hai đoạn trên là gì? (Vạch trần sự tàn bạo giả dối của thực dân Pháp trong việc bắt lính thuộc địa -> Nhằm làm rõ phải trái, đúng sai -> nghị luận.

? Có thể lược bỏ các yếu tố miêu tả, tự sự được không?

? Vậy các yếu tố miêu tả, tự sự có vai trò gì trong VB nghị luận?

- Cho HS làm BT 1.

- HS đọc VB ở mục 2.

? VB có những yếu tố tự sự, miêu tả nào? Hãy chỉ ra.

? VB viết ra để nhằm mục đích gì? -> Kể tả lại câu chuyện chàng Trăng và nàng Han hay dùng làm luận cứ để chứng minh rằng hai truyện cổ của dân tộc miền núi có nét giống với truyện Thánh Gióng ở miền xuôi?

? Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết khi đưa yếu tố tự sự, miêu tả vào bài văn nghị luận cần chú ý điều gì?

I. Yếu tố tự sự, miêu tả, trong văn nghị luận:

1. Xét các đoạn văn a, b – SGK tr 113 - 114:

* Nhận xét:

- Cần xác định mục đích của VB để biết VB đó để biết VB đó thuộc kiểu VB nào (tự sự, miêu tả, biểu cảm hay nghị luận).

- Các yếu tố miêu tả, tự sự giúp cho việc trình bày luận cứ trong VB nghị luận được rõ ràng, cụ thể, sinh động hơn, thuyết phục hơn.

2. Xét VB – SGK trang 115:

* Nhận xét: Tác giả không kể đầy đủ, cặn kẽ truyện “Chàng Trăng” và “Nàng Han”.

=> Cần lựa chọn các yếu tố, các hình ảnh có lợi cho việc làm sáng tỏ luận điểm để đưa vào bài văn nghị luận. Tránh sa vào kể, tả tràn lan không cần thiết.

5. Kết luận: (Ghi nhớ 1 – SGK / 116.)