Soạn bài Hạt gạo làng ta trang 139 SGK Tiếng Việt 5 tập 1

Giải câu 1, 2, 3, 4, 5 bài Hạt gạo làng ta trang 139 SGK Tiếng Việt 5 tập 1. Câu 4. Vì sao tác giả gọi hạt gạo là "hạt vàng"?


Câu 1

Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ khổ thơ 1: Từ đầu... Ngọt bùi đắng cay.

Lời giải chi tiết:

Hạt gạo được làm nên từ tinh túy của đất (có vị phù sa) bồi đắp cho ruộng đồng màu mỡ phì nhiêu; từ nước (có hồ sen tưới cho lúa tươi tốt); từ tình cảm và công sức của con người (người mẹ) một nắng hai sương đổ ra trên đồng ruộng.


Câu 2

Những hình ảnh nào nói lên nỗi vất vả của người nông dân?

Phương pháp giải:

Em hãy đọc khổ thơ thứ 2 và tìm những hình ảnh nói lên nỗi vất vả của người nông dân.

Lời giải chi tiết:

Đó là những hình ảnh: 

                  Giọt mồ hôi sa.

                  Những trưa tháng sáu.

                  Nước như ai nấu.

                  Chết cả cá cờ.

                  Cua ngoi lên bờ. 

                  Mẹ em xuống cấy. 


Câu 3

Tuổi nhỏ đã góp công sức như thế nào để làm ra hạt gạo?

Phương pháp giải:

Em hãy đọc khổ thơ 4 (Hạt gạo làng ta... quang trành quết đất) chỉ ra công sức của các bạn nhỏ.

Lời giải chi tiết:

Tuổi nhỏ đã ra sức thi đua lao động sản xuất, không kể sáng, trưa, chiều, các bạn luôn có mặt ở ngoài đồng ruộng chống hạn, bắt sâu, gánh phân bón lót, bón thúc, làm cỏ... góp công sức làm ra hạt gạo tiếp tế cho chiến trường. 


Câu 4

Vì sao tác giả gọi hạt gạo là "hạt vàng"?

Phương pháp giải:

Vàng có quý giá không? Gọi hạt gạo là "hạt vàng" nhằm muốn nói tới điều gì

Lời giải chi tiết:

Hạt gạo được gọi là hạt vàng, vì hạt gạo rất quý. Có được hạt gạo, con người phải đổ bao nhiêu mồ hôi nước mắt "một nắng hai sương" trên đồng ruộng. Hơn thế, hạt gạo còn đóng góp vào chiến thắng chung của dân tộc trong thời kì chống giặc.


Nội dung

Hạt gạo được làm nên từ mồ hôi công sức của cha mẹ, của các bạn thiếu nhi, là tấm lòng của hậy phương góp phần vào chiến thắng của tiền tuyến trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước.


Bài đọc

Hạt gạo làng ta

Hạt gạo làng ta 
Có vị phù sa 
Của sông Kinh Thầy 
Có hương sen thơm 
Trong hồ nước đầy 
Có lời mẹ hát 
Ngọt bùi đắng cay... 

Hạt gạo làng ta 
Có bão tháng bảy 
Có mưa tháng ba 
Giọt mồ hôi sa 
Những trưa tháng sáu 
Nước như ai nấu 
Chết cả cá cờ 
Cua ngoi lên bờ 
Mẹ em xuống cấy... 

Hạt gạo làng ta 
Những năm bom Mỹ 
Trút trên mái nhà 

 

Những năm khẩu súng 
Theo người đi xa 
Những năm băng đạn 
Vàng như lúa đồng 
Bát cơm mùa gặt 
Thơm hào giao thông... 

Hạt gạo làng ta 
Có công các bạn 
Sớm nào chống hạn 
Vục mẻ miệng gàu 
Trưa nào bắt sâu 
Lúa cào rát mặt 
Chiều nào gánh phân 
Quang trành quết đất.

Hạt gạo làng ta 
Gửi ra tiền tuyến 
Gửi về phương xa 
Em vui em hát 
Hạt vàng làng ta...

      TRẦN ĐĂNG KHOA

Kinh thầy: Sông chia nước của sông Thái Bình, chảy qua tỉnh Hải Dương.

Hào giao thông: đường đào sâu dưới đất để đi lại được an toàn trong chiến đấu.

Trành ( còn gọi là giành, xảo): Dụng cụ đan bằng tre, nứa, bằng phẳng, có thành, dùng để vận chuyển đất, đá, phân trâu bò...