Phương pháp giải bài tập về liên kết ion

* Một số lưu ý cần nhớ:

Liên kết ion: Là liên kết được hình thành do lực hút tĩnh điện giữa các ion mang điện tích trái dấu.

● Điều kiện hình thành liên kết ion :

Liên kết được hình thành giữa các kim loại điển hình và phi kim điển hình.

Quy ước hiệu độ âm điện giữa hai nguyên tử liên kết lớn hơn hoặc bằng 1,7 là liên kết ion (trừ một số trường hợp).

 ● Đặc điểm của hợp chất ion :

Các hợp chất ion có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi cao, dẫn điện khi tan trong nước hoặc nóng chảy.

* Một số ví dụ điển hình

Ví dụ 1: Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron 1s²2s²2p⁶3s², nguyên tử của nguyên tố Y có cấu hình electron 1s²2s²2p⁵. Liên kết hoá học giữa nguyên tử X và nguyên tử Y thuộc loại liên kết

A.  cho nhận.                   B.  kim loại.

C. cộng hoá trị.               D. ion.

Hướng dẫn giải chi tiết

X có chứa 2 e lớp ngoài cùng => X là kim loại

Y có 7 e lớp ngoài cùng => Y là phi kim

Vậy liên kết giữa X và Y thuộc loại liên kết ion.

Đáp án D

Ví dụ 2: Z là một nguyên tố mà nguyên tử có chứa 12 proton, còn Y là một nguyên tố mà nguyên tử có chứa 9 proton. Công thức của hợp chất  hình thành giữa các nguyên tố này là :

A. Z₂Y với liên kết cộng hoá trị.

B. ZY₂ với liên kết ion.

C. ZY với liên kết cho nhận.

D. Z₂Y₃ với liên kết cộng hoá trị.

Hướng dẫn giải chi tiết

Cấu hình e của Z là: 1s²2s²2p⁶3s² => Z là kim loại. Z có xu hướng nhường 2 e để được cấu hình bền

Cấu hình e của Y là: 1s²2s²2p⁵ => Y là phi kim. Y có xu hướng nhận 1 e để được cấu hình bền

=> Liên kết với Y và Z là liên kết ion, tạo phân tử ZY₂

Đáp án B

Ví dụ 3: Trong liên kết giữa hai nguyên tử, nếu cặp electron chung chuyển hẳn về một nguyên tử, ta sẽ có liên kết

A. cộng hoá trị có cực

B. cộng hoá trị không có cực.

C. ion.

D. cho – nhận.

Hướng dẫn giải chi tiết:

Trong liên kết giữa hai nguyên tử, nếu cặp electron chung chuyển hẳn về một nguyên tử, ta sẽ có liên kết ion.

Đáp án C

Ví dụ 4: Liên kết hóa học trong phân tử KCl là :

A. Liên kết hiđro.

B. Liên kết ion.

C. Liên kết cộng hóa trị không cực.

D. Liên kết cộng hóa trị có cực.

Hướng dẫn giải chi tiết:

K là một kim loại điển hình, Clo là một phi kim điển hình

=> Liên kết hóa học trong phân tử KCl là liên kết ion.

Đáp án B

Ví dụ 5: Nhóm hợp chất nào sau đây đều là hợp chất ion ?

A. H₂S, Na₂O.

B. CH₄, CO₂.

C. CaO, NaCl.

D. SO₂, KCl.

Hướng dẫn giải chi tiết:

Liên kết ion được hình thành giữa kim loại điển hình và phi kim điển hình

Đáp án C

Ví dụ 6: Cho các chất : HF, NaCl, CH₄,Al₂O₃, K₂S, MgCl₂. Số chất có liên kết ion là (Độ âm điện của K: 0,82; Al: 1,61; S: 2,58; Cl: 3,16 và O: 3,44; Mg: 1,31; H: 2,20; C: 2,55; F: 4,0) :

A. 3.                                   B. 2.

C. 1.                                   D. 4.

Hướng dẫn giải chi tiết

Một chất có liên kết ion khi hiệu độ âm điện giữa nguyên tử 2 nguyên tố phải lớn hơn bằng 1,7

=> Các chất có chứa liên kết ion là: NaCl, Al₂O₃, K₂S, MgCl₂.

Đáp án D

Ví dụ 7: Cho các phân tử sau : LiCl, NaCl, KCl, RbCl, CsCl liên kết trong phân tử mang nhiều tính ion nhất là

A. CsCl.                B.  LiCl và NaCl.

C.  KCl.                 D. RbCl.

Hướng dẫn giải chi tiết

Liên kết trong phân tử mang nhiều tính ion nhất khi hiệu độ âm điện giữa nguyên tử 2 nguyên tố có giá

trị cao nhất. Trong nhóm IA, Cs là nguyên tố có độ âm điện bé nhất => CsCl là chất mang nhiều tính ion

nhất.

Đáp án A

Ví dụ 8: : Nếu nguyên tử X có 3 electron hoá trị và nguyên tử Y có 6 electron hoá trị, thì công thức của hợp chất ion đơn giản nhất tạo bởi X và Y là :

A. XY₂.                 B. X₂Y₃.

C. X₂Y₂.                D. X₃Y₂.

Hướng dẫn giải chi tiết

Nguyên tử X có 3 electron hoá trị => X có xu hướng nhường 3 e khi tham gia liên kết hóa học thành ion

X³⁺

nguyên tử Y có 6 electron hoá trị => Y có xu hướng nhận 2 e khi tham gia liên kết hóa học thành ion Y^2-

Ta có phương trình: 2X³⁺ + 3Y^2- → X₂Y₃

Đáp án B