Luyện tập về các biện pháp tu từ - Phần 1

Tìm và phân tích giá trị của các biện pháp tu từ trong các ngữ liệu dưới đây:


1/                                 

Sống trong cát, chết vùi trong cát

Những trái tim như ngọc sáng ngời.

                                                                     [Mẹ Tơm – Tố Hữu]

2/                                 

Đò xuôi Thạch Hãn xin chèo nhẹ

Đáy sông còn đó bạn tôi nằm

Có tuổi hai mươi thành sóng nước

Vỗ yên bờ mãi mãi ngàn năm

                                                                     [Lê Bá Dương]

3/                                  

Áo bào thay chiếu anh về đất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành

                                                                     [Tây Tiến – Quang Dũng]

4/                                     

Những đường Việt Bắc của ta

Đêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan

Dân công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay

                                                                       [Việt Bắc – Tố Hữu]

5/                                   

Năm mươi sáu ngày đêm

Khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt

Máu trộn bùn non

                                                        [Hoan hô chiến sĩ Điện Biên – Tố Hữu]

 

6/                                    

Súng nổ rung trời giận dữ

Người lên như nước vỡ bờ 

Nước Việt Nam từ máu lửa

Rũ bùn đứng dậy sáng lòa

                                                                [Đất nước – Nguyễn Đình Thi]

7/                                    

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa

                                                          [Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên]

8/                                    

Lá thấp, cành cao, gió đuổi nhau

Góc vườn rụng vội chiếc mo cau

Trái na mở mắt nhìn ngơ ngác

Đàn kiến trường chinh tự thưở nào

                                                                [Chiều thu – Nguyễn Bính]

9/                                   

Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng

Đò biếng lười nằm mặc nước trôi sông;

Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng

Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời

                                                             [Chiều xuân – Anh Thơ]          

1O/                                 

Ðêm buông sâu xuống dòng sông Ðuống 

Ta mài lưỡi cuốc 

Ta uốn lưỡi liềm 

Ta vót gậy nhọn 

Ta rũa mác dài 

Ta xây thành kháng chiến ngày mai 

                                                             [Bên kia sông Đuống – Hoàng Cầm]

-----------------------------------------

HƯỚNG DẪN CÁCH LÀM BÀI:

-   Chỉ ra các phép tu từ được dùng trong văn bản

-   Nhận biết các BPTT đó qua từ ngữ nào? Chỉ rõ tiểu loại [Ví dụ: ẩn dụ hình thức hay cách thức,…]

-   Việc sử dụng BPTT đó có tác dụng gì đối với văn bản [cả về mặt nội dung và hình thức của văn bản]