Giải VBT ngữ văn 7 bài Cuộc chia tay của những con búp bê

Câu 1

Câu 1 (trang 16 VBT Ngữ văn 7, tập 1):

a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?

b. Tên truyện có liên quan đến ý nghĩa của truyện không?

Phương pháp giải:

- Chú ý tác dụng của cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất (Ở đây là một trong hai nhân vật chính): bộc lộ trực tiếp cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật, tăng thêm tính chân thực của truyện và tạo được sự đồng cảm của người đọc..

- Chú ý sự bất thường, phi lí được gợi ra từ thiên truyện (cuộc chia tay của những con búp bê), từ đó gợi ra ý nghĩa tư tưởng của truyện (liên hệ truyện với nội dung tác phẩm để thấy ý nghĩa này).

Lời giải chi tiết:

a) Câu chuyện kể theo ngôi thứ nhất, giúp đảm bảo tính khách quan của người kể.

b) Tên truyện liên quan đến ý nghĩa của truyện: Những con búp bê gợi sự ngây thơ, trong sáng, chúng không có lỗi cũng giống như Thành và Thủy nhưng phải chia tay.

Câu 2

Câu 2 (trang 16 VBT Ngữ văn 7, tập 1):

Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi thương yêu, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau.

Phương pháp giải:

Tìm trong truyện những chi tiết thể hiện sự quan tâm, chăm sóc lẫn nhau của hai anh em, trong cuộc sống trước đây và cả trong lúc sắp phải chia tay.

Lời giải chi tiết:

Các chi tiết trong truyện cho thấy hai anh em thương yêu, chia sẻ và quan tâm lẫn nhau:

- Thủy đã mang kim chỉ ra tận sân vận động để vá áo cho anh.

- Thành nhường đồ chơi cho em, giúp em học tập và đưa em đi chơi.

- Thủy biết anh Thành sợ ma nên nhường con Vệ Sĩ gác đêm cho anh.

Câu 3

Câu 3 (trang 17 VBT Ngữ văn 7, tập 1):

Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ ra hai bên có gì mâu thuẫn? Có cách gì để giải quyết mâu thuẫn ấy không? Cách giải quyết của Thủy gợi lên cho em những suy nghĩ và tình cảm gì?

Phương pháp giải:

Đọc lại đoạn truyện từ "Đồ chơi của chúng tôi" đến "nhưng nước mắt đã ứa ra". Mâu thuẫn ở Thủy: em không muốn chia rẽ hai con búp bê, nhưng lại muốn con Vệ Sĩ luôn ở bên Thành để canh giấc ngủ cho anh. Cuối cùng, Thủy đã nhường cả hai con búp bê cho anh. Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì? 

Lời giải chi tiết:

- Lời nói và hành động của Thủy có sự mâu thuẫn: Thủy rất giận dữ khi thấy anh chia Vệ Sĩ và Em nhỏ ra nhưng cũng thương anh vì sợ đêm anh không có con Vệ Sĩ canh gác.

- Cách giải quyết mâu thuẫn bằng cách gia đình tái hợp, không chia xa.

- Kết thúc truyện, Thủy đã chọn cách giải quyết là để con Vệ Sĩ cạnh con Em Nhỏ. Chi tiết này cho thấy Thủy là một đứa bé giàu lòng nhân hậu, luôn mong ước và khát khao hạnh phúc.

Câu 4

Câu 4 (trang 17 VBT Ngữ văn 7, tập 1):

Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến em cảm động nhất, vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc lại phần cuối truyện (từ "Gần trưa" đến hết). Chi tiết khiến cô giáo bàng hoàng đã được chỉ rõ trong đoạn truyện này. Tùy theo cảm nhận của mình, nêu chi tiết nào mà em thấy cảm động nhất.

Lời giải chi tiết:

- Điều làm cô giáo bàng hoàng là: Từ nay Thủy sẽ không đi học nữa, do nhà bà ngoại ở xa trường, mẹ Thủy sẽ sắm cho Thủy một cái thúng đi bán hoa quả.

- Chi tiết khiến em cảm động: Cô giáo Tâm tặng Thủy một quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắp vàng. 

Câu 5

Câu 5 (trang 17 VBT Ngữ văn 7, tập 1):

Theo em, vì sao khi dắt tay Thủy ra khỏi trường, Thành lại "kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật"? Chi tiết này gợi cho em suy nghĩ gì?

Phương pháp giải:

Trước một cảnh rất thanh bình trên đường phố, vì sao Thành lại kinh ngạc? Em hãy thử đặt mình vào tâm trạng của Thành, để hiểu sự "kinh ngạc" ấy. Chi tiết này có gợi cho em suy nghĩ về những nỗi đau khổ, bi kịch vô lí vẫn diễn ra đằng sau cái vẻ bình thường, thanh bình của cuộc sống hay không?

Lời giải chi tiết:

- Thành "kinh ngạc" bởi vì cuộc sống xung quanh vẫn diễn ra bình thường, êm ả như không có gì xảy đến trong khi hai anh em Thành và Thủy đang phải chịu đựng một nỗi đau, một nỗi bất hạnh quá lớn.

- Cuộc sống trông có vẻ yên bình, êm ả nhưng thực ra đằng sau đó những bi kịch, những điều vô lí vẫn diễn ra, vẫn có những đứa trẻ như Thành và Thủy phải gánh chịu bất hạnh của số phận.

Câu 6

Câu 6 (trang 18 VBT Ngữ văn 7, tập 1):

Qua câu chuyện này, theo em, tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người điều gì?

Phương pháp giải:

Tham khảo mục Ghi nhớ trong SGK.

Lời giải chi tiết:

Tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người: Hạnh phúc gia đình vô cùng thiêng liêng. Hãy bảo vệ, trân trọng và giữ gìn nó.