Bài 20. Hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trang 84, 85, 86, 87 Khoa học tự nhiên 8 - Kết nối tri thức

KĐ

Vì sao những ngày hanh khô, khi chải tóc bằng lược thì nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra?

Phương pháp giải:

Từ hiểu biết đời sống và tìm hiểu kiến thức qua sách báo, internet.

Lời giải chi tiết:

Khi thời tiết hanh khô, chải tóc bằng lược nhựa ta thấy nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút thẳng ra là do khi cọ xát với tóc, lược nhựa bị nhiễm điện nên nó hút và kéo làm cho sợi tóc thẳng ra.

TN

Chuẩn bị:

Một chiếc đũa bằng nhựa, một chiếc đũa bằng thuỷ tinh.

Một mảnh vải len (hoặc dạ) và một mảnh vải lụa.

Một số mẩu giấy vụn.

Tiến hành: 

Đưa chiếc đũa nhựa lại gần các mẩu giấy (Hình 20.1), có hiện tượng gì xảy ra không? 

Cọ chiếc đũa nhựa vào mảnh vải len (hoặc dạ) sau đó đưa lại gần các mẩu giấy vụn, quan sát hiện tượng.

Làm thí nghiệm tương tự, thay dũa nhựa bằng đũa thuỷ tỉnh được cọ xát vào mảnh vải lụa, quan sát hiện tượng xảy ra.

Mô tả hiện tượng xảy ra và rút ra nhận xét.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học.

Lời giải chi tiết:

- Đưa chiếc đũa nhựa lại gần các mẩu giấy không có hiện tượng gì xảy ra.

- Cọ chiếc đũa nhựa vào mảnh vải len (hoặc dạ) sau đó đưa lại gần các mẩu giấy vụn thấy mẩu giấy bị hút.

- Làm thí nghiệm tương tự, thay dũa nhựa bằng đũa thuỷ tỉnh được cọ xát vào mảnh vải lụa thấy mẩu giấy bị hút.

⮚  Nhận xét: Chiếc đũa sau khi bị cọ xát có tính chất hút được các vật khác (mẩu giấy, mảnh lụa)

CH

1. Từ các kết quả thí nghiệm, rút ra nhận xét gì? Điện tích trên đũa thuỷ tinh có cùng loại với điện tích trên đũa nhựa không?

2. Các điện tích cùng loại và khác loại tác dụng với nhau như thế nào?

3. Trả lời câu hỏi ở phần mở đầu.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học.

Lời giải chi tiết:

1. Từ các kết quả thí nghiệm, rút ra nhận xét khi đưa đũa nhựa lại gần thì 2 chiếc đũa sẽ đầy nhau ra xa, còn khi đưa đũa thuỷ tinh lại gần thì lại hút chiếc đũa nhựa.

Điện tích trên đũa thuỷ tinh không cùng loại với điện tích trên đũa nhựa.

2. Các điện tích cùng loại và khác loại tác dụng với nhau như thế nào?

Hai điện tích cùng loại sẽ đẩy nhau, hai điện tích khác loại sẽ hút nhau.

HĐ

1. Nguyên tử có cấu tạo như thế nào? Hãy vẽ hình mô tả cấu tạo nguyên tử.

2. Electron trong nguyên tử có thế dịch chuyển như thế nào?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học.

Lời giải chi tiết:

1. Nguyên tử là hạt vô cùng nhỏ và trung hòa về điện.

Nguyên tử gồm:

- Hạt nhân có hạt proton mang điện tích dương, hạt neutron không mang điện 

- Vỏ tạo bởi một hay nhiều electron mang điện tích âm.

Hình mô tả cấu tạo nguyên tử

2. Trong nguyên tử, các electron chuyển động rất nhanh xung quanh hạt nhân không theo một quỹ đạo xác định nào.

CH

1. Giải thích tại sao bụi lại bám nhiều ở cánh quạt điện sau một thời gian sử dụng.

2. Vì sao vào những ngày thời tiết khô ráo, khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình ti vi bằng khăn bông khô thì vẫn thấy có bụi bông bám vào?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức đã học.

Lời giải chi tiết:

1. Cánh quạt quay liên tục tạo ra lực ma sát, cánh quạt lúc này sẽ ma sát với không khí gây tích điện, tạo ra lực hút mà đặc biệt đối với những vật thể nhỏ và nhẹ bay trong không khí như bụi. Vì vậy, sau 1 thời gian sử dụng bụi sẽ bị hút bám dính vào cánh quạt.

2. Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô gây nên sự cọ xát làm cho chúng nhiễm điện. Vì thế chúng hút các hạt bụi vải lại nên ta vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng.

Lí thuyết