I. Em đọc truyện "Quả tạ của ba tôi"

Hướng dẫn đọc : Tác giả viết theo thể văn tự sự nên khi đọc em cố hình dung như chính em đang kể để làm sao nổi bật nhân vật "tôi".

QUẢ TẠ CỦA BA TÔI *

Không biết từ bao giờ, ba tôi đã có hai quả tạ ấy. Đó là hai quả tạ tay, dùng để luyện tập sức khoẻ. Thường vào lúc sáng sớm và buổi tối, sau khi tập xong, hai quả tạ màu xanh ấy được ba tôi đặt ngay ngắn ở góc nhà.

Một hôm, nhân lúc ba tôi đi vắng, chỉ có hai anh em ờ nhà, tôi tò mò nhấc thử quả tạ và thấy nó nặng so với sức của mình. Thằng em tôi bảo :

- Anh Tâm đừng đụng vào quả tạ của ba ! Em về mét ⁽¹⁾ ba cho coi !

- Ừ, cho mày mét đó ! - Tôi gân cổ nói lại.

Đến lúc ba tôi đi làm về, thằng bé nó mét thật. Ba tôi chỉ ờ ờ mấy tiếng rồi nhắc nhở : "Các con không được chơi cái đó. Nó rớt vào chân thì đau đấy ! Nhớ chưa !".

Thằng bé vẫn nhanh mồm "dạ" và tiếp : "Anh Tâm nhấc quả tạ, làm dơ ⁽²⁾ đó ba !". Nhà tôi nền đất nên dễ bị dơ lắm...

Thế rồi hai anh em tôi cũng quên cái quả tạ ấy vì chơi với nó chẳng hứng thú gì và ba tôi lại "cấm" nữa nên lại càng mau quên...

Một thời gian sau, tôi không nhớ là bao lâu nữa, có lẽ phải đến gần một năm. Tôi thấy hai quả tạ không còn nằm ở chỗ cũ, mà nằm ở góc bếp, lẫn lộn với đám đồ đạc bỏ không cùng với bồ hóng và mạng nhện... Tôi chợt nhớ ra là ba tôi đã không dùng đến nó trong một thời gian. Sao vậy nhỉ ? Tôi biết là ông không lười, mà rất siêng luyện tập, mặc dù ông không được to khoẻ như người ta mà chỉ làng nhàng thôi... Tôi cũng chợt nhận ra rằng tuổi cùa ba đã cao. Mái tóc điểm bạc gần một nửa mách bảo tôi điều ấy. Những căn bệnh của tuổi già đã mon men đến với ba tôi. Những buổi tối, thay vì như mọi lần là giờ luyện tập thì bây giờ ba nằm nghỉ trên giường. Ba thường kêu ⁽³⁾ thằng Tình em tôi lên "đấm lưng cho ba". Ba không nhờ đến tôi, chắc vì tôi là đứa vụng về và yếu đuối, có thể không làm ông hài lòng. Thông thường thì thằng Tình chỉ "đấm" được vài cái đã kêu mỏi tay, rồi bỏ cuộc... Nhưng cái nắm đấm nhỏ xíu của nó vẫn được ba tôi ưa chuộng.

Tối nào cũng thế, cứ đến tiết mục "đấm lưng cho ba" thì thằng bé rất hào hứng và thích thú. Nhưng cũng chỉ được một lúc... Tuy vậy, dường như ba tôi cũng được thư giãn, bớt nhức mỏi đi phần nào sau những tiếng cười của hai cha con. Hôm nào mà đau hơn hoặc thằng bé đấm "không đã", ba phải cầu cứu tới mẹ. Thinh thoảng mẹ được kêu đấm giúp. Tôi hiểu những ngày như thế là ba tôi mệt mỏi, đau nhức nhiều hơn mọi lần. Khi ấy hai quả tạ, cũng như hai anh em tôi bé nhỏ, cảm thấy mình bất lực, chẳng làm nên tích sự gì.

Hai quả tạ nằm nơi xó xỉnh là vì thế. Ba tôi vẫn đi làm đều đặn. Sáng nào ba cũng dậy sớm tập thể dục dưỡng sinh mà không tập tạ. Ba cũng thường bảo tôi phải dậy sớm tập luyện cho có sức khoẻ. Nhưng tôi vẫn chưa khi nào làm được như ba tôi muốn. Ba vẫn thường chê trách, thậm chí chỉ trích tôi : "Con hơn cha là nhà có phúc. Còn nhà này, ba chán với các con quá ! Chẳng giổng ba được tí nào !". Ba vẫn thường than phiền vậy. Mẹ tôi thì lại bảo : "Nó vẫn giống ông đấy chứ ! Cứ như hai giọt nước lại còn bảo không !...".

Tôi vẫn biết chỉ vì tôi học yếu lại thiếu chăm lo, thiếu tích cực và tự giác ; hay dậy trễ, lười tập luyện ; cái gì cũng phải nhắc nhở mà vẫn "chứng nào tật ấy", nên...

Hôm vừa rồi, ba tôi lôi hai quả tạ ra, đặt ở vị trí như xưa. Tôi nghĩ rằng, ba lôi lại tiếp tục tập tạ nên mới làm vậy. Có thể là như thế. Sau buổi đi học hôm đó về, ba tôi nói :

- Từ mai, ai vi phạm điều gì thì ba bắt tập nâng hai quả tạ này.

Rồi ba nói thẳng với tôi : "Tâm ! Con nghe rõ chưa ? Nhớ đấy !". Tôi chỉ biết "dạ". Thằng bé em tôi vô tư nói : "Cả con nữa hả ba ?".

- Ừ, cả con nữa ! Nếu con không ngoan, hay nghịch đất, cắn móng tay... ba cũng bắt nâng tạ luôn !

Thằng bé chỉ khẽ "trời" một tiếng như không có chuyện gì. Tôi biết hình phạt ấy chủ yếu là dành cho tôi chứ không phải cho thằng Tình.

Những lúc ba đi làm vắng, tôi đã lén tập tạ vài lần. Tôi làm lén cả thằng Tình, không cho nó biết. Xem ra tôi cũng có sức mạnh chứ không vừa. Tôi vẫn thường tự xách nước, tắm giặt là gì. Hai quả tạ này đâu có đáng sợ như ba đã "doạ" tôi ! Tôi muốn mình cũng được khoẻ mạnh, học hành tiến bộ mà bước thử thách đầu tiên là vượt qua hai quả tạ này nhiều lần. Nếu sau này có bị phạt, tôi cứ hãnh diện mà trổ tài để cho ba thấy "con hơn cha" chớ không thua kém cha và khi ấy tôi muốn chính thức xin phép ba cho tôi quyền được "chơi" hai quả tạ của ba !

Bây giờ thì hai quả tạ màu xanh vẫn nằm đó - nơi mà nó vẫn được để ngăn nắp sau những lần tập luyện của ba. Bất giác tôi thấy mình như lớn lên. Tôi tự hứa với lòng mình : "Ngày mai tôi sẽ dậy sớm để... tập tạ" cùng với ba tôi.

(1) Mét : mách.

(2) Dơ : bẩn.

(3) Kêu : gọi.

LÊ VĂN THỊNH