Bài 8: Tranh làng Hồ trang 74 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 74 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Trao đổi với bạn về đề tài của các bức tranh minh hoạ bài đọc.

Phương pháp giải:

Em quan sát các bức tranh minh họa bài đọc và tiến hành trao đổi với bạn về đề tài của các bức tranh đó?

Gợi ý:

- Đó là các bức tranh gì?

- Tranh thường vẽ gì?

Lời giải chi tiết:

Các bức tranh minh họa là tranh Đông Hồ.

Các bức tranh Đông Hồ thường thể hiện những đề tài về đời sống hàng ngày của người dân nông thôn, thể hiện tinh thần, truyền thống và văn hóa dân gian Việt Nam. Chúng thường mang đậm tính hình tượng và phản ánh cuộc sống, phong tục, tập quán, và những giá trị truyền thống của cộng đồng nông dân Việt Nam.

Những đề tài thường gặp trong tranh Đông Hồ có thể là những hình ảnh về các nghề thủ công truyền thống như làm gốm, làm nón, làm giày, làm đèn lồng; về các hoạt động nông nghiệp như cày ruộng, gặt, trồng cây, chăn nuôi; về các trò chơi dân gian, những lễ hội truyền thống, cùng những truyền thuyết dân gian và tín ngưỡng văn hóa.

1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 75 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Tranh làng Hồ

Từ ngày còn ít tuổi, tôi đã thích những tranh lợn, gà, chuột, ếch, tranh cây dựa, tranh tố nữ của làng Hồ. Mỗi lần Tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ giải trên các lề phố Hà Nội, lòng tôi thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân. Họ đã đem vào cuộc sống một cách nhìn thuần phác, càng ngắm càng thấy đậm đà, lành mạnh, hóm hỉnh và tươi vui.

Phải yêu mến cuộc đời trồng trọt, chăn nuôi lắm mới khắc được những tranh lợn rầy có những khoáy âm dương rất có duyên, mới vẽ được những đàn gà con tưng bừng như ca múa bên gà mái mẹ.

Kĩ thuật tranh làng Hồ đã đạt đến sự trang trí tinh tế, những bộ tranh tố nữ áo màu, quần hoa chanh nền đen lĩnh của một thứ màu đen rất Việt Nam. Màu đen không pha bằng thuốc mà luyện bằng bột than của những chất liệu gợi nhắc thiết tha đến đồng quê đất nước: chất rơm bắp, than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Cái màu trắng điệp cũng là một sự sáng tạo góp phần vào kho tàng màu sắc của dân tộc trong hội hoạ.

Màu trắng ấy càng ngắm càng ưa nhìn; những hạt cát của điệp trắng nhấp nhánh muôn ngàn hạt phần làm tăng thêm vẻ thâm thuý cho khuôn mặt, tăng thêm sống động cho dáng người trong tranh.

Theo Nguyễn Tuân

• Làng Hồ: làng Đông Hồ thuộc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, có nghề làm tranh từ lâu đời.

• Nghệ sĩ tạo hình: người chuyên vẽ tranh, tạc tượng.

• Thuần phác: chất phác, mộc mạc.

• Lĩnh: một thứ lụa đen bóng.

• Màu trắng điệp: màu trắng do bột lấy ở vỏ sò, vỏ điệp ở biển, trộn nó với hồ loãng nấu bằng bột gạo nếp tạo thành.

Tác giả có suy nghĩ, cảm xúc gì khi xem những bức tranh làng Hồ?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Tác giả cảm thấy thấm thía và biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân khi đứng trước những bức tranh làng Hồ. Tác giả cảm nhận được sự hóm hỉnh, tươi vui và lòng thuần phác trong những bức tranh này, tạo nên một cảm giác gần gũi và ấm áp.

2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 75 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Vì sao nói kĩ thuật tranh làng Hồ "đã đạt đến sự trang trí tinh tế"?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ 3 và thứ 4 của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Kĩ thuật tranh làng Hồ đã đạt đến sự trang trí tinh tế bởi sự tinh vi, khéo léo và sáng tạo trong việc sử dụng màu sắc và các chi tiết trong tranh. Mỗi chi tiết được vẽ cẩn thận và một cách tỉ mỉ, tạo nên sự hài hòa và đẹp mắt trong từng bức tranh: những bộ tranh tố nữ áo màu, quần hoa chanh nền đen lĩnh của một thứ màu đen rất Việt Nam. Màu đen không pha bằng thuốc mà luyện bằng bột than của những chất liệu gợi nhắc thiết tha đến đồng quê đất nước: chất rơm bắp, than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Cái màu trắng điệp cũng là một sự sáng tạo góp phần vào kho tàng màu sắc của dân tộc trong hội hoạ.

3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 75 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Qua những bức tranh làng Hồ, em hiểu thêm điều gì về cuộc sống, sinh hoạt của người dân Việt Nam xưa?

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Qua những bức tranh làng Hồ, em hiểu thêm về cuộc sống, sinh hoạt của người dân Việt Nam xưa, như công việc trồng trọt, chăn nuôi, và các hoạt động dân gian như trò chơi và lễ hội truyền thống. Những bức tranh này cũng thể hiện sự gắn kết gia đình và lòng yêu thương đối với động vật và thiên nhiên.

4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 75 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Theo em, vì sao tác giả “thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân"?

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Tác giả cảm thấy biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân vì họ đã biến những khía cạnh bình thường của cuộc sống hàng ngày thành những tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt và ý nghĩa. Họ đã tạo ra những bức tranh mang đậm tinh thần dân gian và tạo ra niềm vui, sự sáng tạo và cảm xúc cho người xem.