Bài 17. Vỏ địa lí, quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức

1. Vỏ địa lí bao gồm những bộ phận nào. Nêu giới hạn của vỏ địa lí. Phân biệt vỏ địa lí và vỏ Trái Đất. 2. Trình bày khái niệm, biểu hiện, ý nghĩa thực tiễn của quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí. 3. Lấy ví dụ về biểu hiện của quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí. 4. Tìm hiểu sự nóng lên toàn cầu có ảnh hưởng như thế nào đến các thành phần tự nhiên khác trên Trái Đất.


? mục 1

Trả lời câu hỏi mục 1 trang 51 SGK Địa lí 10

Dựa vào thông tin và hình 17.1 trong mục 1, hãy:

- Cho biết vỏ địa lí bao gồm những bộ phận nào. Nêu giới hạn của vỏ địa lí.

- Phân biệt vỏ địa lí và vỏ Trái Đất.


Phương pháp giải:

- Đọc thông tin mục 1 (Vỏ địa lí) và quan sát hình 17.1.

- Phân biệt vỏ địa lí và vỏ Trái Đất theo các tiêu chí: chiều dày, thành phần vật chất.

Lời giải chi tiết:

- Các bộ phận của vỏ địa lí: khí quyển, thạch quyển, thủy quyển và sinh quyển.

- Giới hạn của vỏ địa lí: Tính từ giới hạn dưới của lớp ô dôn đến đáy vực thẳm đại dương; ở lục địa xuống hết lớp vỏ phong hóa.

- Phân biệt vỏ địa lí và vỏ Trái Đất:

Tiêu chí

Vỏ địa lí

Vỏ Trái Đất

Chiều dày

30 – 35 km.

5 km (dưới đại dương) và 70 km (trên lục địa).

Thành phần vật chất

Gồm khí quyển, thạch quyển, thủy quyển và sinh quyển xâm nhập và tác động lẫn nhau.

Cấu tạo bởi các tầng đá khác nhau (trầm tích, ganit, badan).


? mục 2

Trả lời câu hỏi mục 2 trang 52 SGK Địa lí 10

Đọc thông tin và hình 17.2 trong mục 2, hãy trình bày khái niệm, biểu hiện, ý nghĩa thực tiễn của quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí.

Phương pháp giải:

Đọc thông tin mục 2 (Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí) và quan sát hình 17.2.

Lời giải chi tiết:

Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí:

- Khái niệm: Là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần và mỗi bộ phận lãnh thổ trong vỏ địa lí.

- Biểu hiện:

+ Trong vỏ địa lí, bất cứ lãnh thổ nào cũng gồm nhiều thành phần tác động và phụ thuộc lẫn nhau.

+ Nếu 1 thành phần thay đổi => sự thay đổi các thành phần còn lại và toàn bộ lãnh thổ.

- Ý nghĩa thực tiễn:

+ Có thể dự báo trước về sự thay đổi các thành phần tự nhiên khi sử dụng chúng.

+ Cần nghiên cứu tỉ mỉ, chính xác tất cả các đặc điểm địa lí của mọi lãnh thổ trước khi sử dụng, khai thác.


Luyện tập

Giải bài luyện tập trang 52 SGK Địa lí 10

Lấy ví dụ về biểu hiện của quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức đã học về quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí để lấy ví dụ.

Lời giải chi tiết:

Ví dụ: Trong trường hợp thảm thực vật bị phá hủy, đất sẽ bị xói mòn mạnh, khí hậu bị biến đổi. Từ đó kéo theo sự biến đổi của đất (Ví dụ: từ đất feralit trở thành đất xói mòn trơ sỏi đá).


Vận dụng

Giải bài vận dụng trang 52 SGK Địa lí 10

Tìm hiểu sự nóng lên toàn cầu có ảnh hưởng như thế nào đến các thành phần tự nhiên khác trên Trái Đất.

Phương pháp giải:

Tìm hiểu thông tin trên Internet hoặc sách báo.

Lời giải chi tiết:

- Đối với sinh quyển: thực vật và động vật có nguy cơ tuyệt chủng.

- Đối với khí quyển: nhiệt độ không khí không ngừng tăng lên, khí hậu sẽ nóng và khô hơn.

- Thủy quyển: mực nước biển dâng lên và làm biến đổi lượng giáng thủy (lượng mưa lớn hơn ở nhiều nơi trên thế giới, cường độ các cơn bão mạnh hơn,…).

- Thổ nhưỡng quyển: đất bị khô cằn, một số vùng đất bị nhấn chìm.


Lý thuyết