Bài 1: Liên Hợp Quốc SGK Lịch sử 12 Chân trời sáng tạo

a

Nêu bối cảnh lịch sử và quá trình hình thành liên hợp quốc?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Một số vấn đề cơ bản về Liên hợp quốc (SGK trang 6)

- Chỉ ra được bối cảnh lịch sử và quá trình hình thành Liên hợp quốc.

Lời giải chi tiết:

- Bối cảnh lịch sử: Trong giai đoạn cuối chiến tranh thế giới thứ hai, tình hình thế giới có sự chuyển biến quan trọng, ưu thế trên chiến trường thuộc về phe đồng minh chống Phát xít. Các nước trong phe đồng minh nhận thấy vấn đề cấp bách là cần phải thiết lập một tổ chức quốc tế có vai trò thực sự trong việc duy trì hòa bình, an ninh thế giới sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.

- Quá trình hình thành: 

+ Ngày 1 - 1 - 1942, đại diện 26 nước Đồng minh họp tại Oa-sinh-tơn ( Mỹ), kí Tuyên bố Liên hợp quốc, cam kết thành lập một tổ chức quốc tế để giữ gìn hoà bình thế giới sau chiến tranh.

+ Tại hội nghị Tê-hê-ran ( Iran từ ngày 28 – 11 đến ngày 1 - 12 - 1943) ba cường quốc Liên Xô, Mỹ, Anh kí thỏa thuận thiết lập một tổ chức quốc tế mới nhằm thay thế Hội Quốc liên.

+ Tại hội nghị I-an-ta ( Liên Xô, tháng 2 – 1945) 3 cường quốc Liên Xô, Mỹ, Anh đã ra quyết định thành lập liên hợp quốc và đồng ý triệu tập hội nghị để thông qua Hiến chương Liên hợp quốc. 

+ Từ ngày 25 – 4 – 1945 đến ngày 26 – 6 – 1945, tại hội nghị Xan Pran-xi-xcô ( Mỹ), đại biểu 50 nước tham dự( sau có thêm Ba Lan, nâng tổng số lên 51) đã thông qua hiến chương Liên hợp quốc.

+ Ngày 24 – 10 – 1945, Hiến chương Liên hợp quốc được Quốc hội các nước thành viên phê chuẩn, Liên hợp quốc chính thức được thành lập.

b

Trình bày mục tiêu và nguyên tắc hoạt động của Liên hợp quốc?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần b. Mục tiêu, nguyên tắc hoạt động (SGK trang 7)

- Chỉ ra mục tiêu và nguyên tắc hoạt động của Liên hợp quốc

a

Nêu vai trò của Liên hợp quốc trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế?

Phương pháp giải:

-  Đọc kĩ phần 2a. Trong lĩnh vực duy trì hòa bình, an ninh quốc tế ( SGK trang 8) 

- Chỉ ra vai trò của Liên hợp quốc trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế

Lời giải chi tiết:

-  Với vai trò là tổ chức tế lớn nhất, Liên hợp quốc đã góp phần giải quyết xung đột và tranh chấp ở nhiều khu vực, khôi phục hoà bình và hỗ trợ tái thiết ở nhiều quốc gia.

- Từ sau năm 1945 đến nay, Liên hợp quốc góp phần thúc đẩy quá trình Phi thực dân hoá, xoá bỏ chủ nghĩa thực dân trên phạm vi toàn cầu, thủ tiêu các hình thức của chế độ phân biệt chủng tộc. 

- Liên hợp quốc xây dựng được một hệ thống các công ước, hiệp ước quốc tế về giải trừ quân bị cũng như ngăn chặn phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt, tiêu biểu có Hiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt nhân (1968); Công ước cấm sử dụng, phát triển và tàng trữ vũ khí hoá học và về việc phá huỷ các loại vũ khí này (1993); Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (1996); Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân (2017);...

b

Trình bày vai trò của Liên hợp quốc trong lĩnh vực thúc đẩy phát triển?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 2b. Trong lĩnh vực phát triển ( SGK trang 9) 

- Chỉ ra vai trò của Liên hợp quốc trong lĩnh vực thúc đẩy phát triển.

Lời giải chi tiết:

- Liên hợp quốc ưu tiên việc tạo môi trường kinh tế quốc tế bình đẳng, hỗ trợ các nền kinh tế kém phát triển thông qua các chương trình, quỹ, cơ quan chuyên môn,...

- Từ năm 1960, Đại hội đồng Liên hợp quốc đề ra các chiến lược phát triển cho từng thập kỉ nhằm huy động sự hợp tác quốc tế cho các mục tiêu phát triển chung. Các cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc đã có sự hỗ trợ trực tiếp về vốn, tri thức,... nhằm thúc đẩy phát triển, tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế, tài chính, thương mại quốc tế, nâng cao đời sống người dân.

- Tháng 9 – 2015, tại Hội nghị Thượng đỉnh ở Niu Oóc, Liên hợp quốc thông qua Chương trình nghị sự 2030 với 17 mục tiêu, lấy phát triển bền vững là định hướng xuyên suốt của ba trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường.

c

Trình bày vai trò của Liên hợp quốc trong việc đảm bảo quyền con người, phát triển văn hóa, xã hội?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 2c. Trong lĩnh vực quyền con người, văn hóa, xã hội ( SGK trang 10) 

- Chỉ ra vai trò của Liên hợp quốc trong việc đảm bảo quyền con người, phát triển văn hóa, xã hội.

Lời giải chi tiết:

- Về quyền con người : Năm 1948, Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền, khẳng định những quyền cơ bản của con người.Văn kiện này làm cơ sở cho việc ra đời hơn 80 công ước và tuyên bố quốc tế về quyền con người, trong đó có Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa, Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị,...nhằm đảm bảo việc thực thi quyền con người, xây dựng một thế giới an toàn và công bằng hơn.

-Về văn hoá, xã hội: Các cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc như Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO),...đã góp phần thắt chặt sự hợp tác về giáo dục, khoa học, văn hóa, xã hội giữa các quốc gia thành viên, đảm bảo quyền có việc làm, quyền được chăm sóc y tế,... của người dân.Các quỹ, chương trình của Liên hợp quốc như Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA), Quý Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP),... đã thúc đẩy giải quyết các vấn để thách thức toàn cầu, chú trọng các vấn để giáo dục, nhân đạo,...