Cách sắp lễ và hành lễ trong ngày tiết Thanh Minh

Bùi Thế Hiển
Admin 02 Tháng tư, 2022

Cách sắp lễ và hành lễ trong ngày tiết Thanh Minh được làm như thế nào? Để giúp bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về cách sắp lễ cũng như hành lễ trong tiết Thanh minh, Tìm Đáp Án mời các bạn tham khảo chi tiết bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.

1. Sắm lễ cúng Thanh Minh

Theo Đại đức Thích Quảng Định trong sách Văn khấn nôm tại nhà – tập văn cúng gia tiên, lễ vật trong ngày tiết thanh minh gồm:

  • Hương đèn,
  • Trầu cau,
  • Tiền vàng,
  • Rượu,
  • Thịt (chân giò, gà luộc hoặc là khoanh giò nạc độ vài lạng).

Các vật phẩm dâng hương trong ngày tiết thanh minh có thể là lễ chay hoặc lễ mặn (các gia đình thờ Phật thì chỉ dâng lễ chay).

Các lễ vật gồm: hương, đèn, chè, quả, rượu, nước trong, trầu cau và tiền vàng. Lễ vật đặt trên bàn có thể chung nhưng nếu có nhiều bát hương thì bát nào cũng phải thắp hương cả. Số hương trong từng bát cũng là những số lẻ (1 hoặc 3 nén). Sau khi hương cháy gần hết thì gia chủ lại thắp thêm một tuần hương nữa rồi xin phép tổ tiên hóa vàng. Tiền vàng khi đã cháy thành tro thì lấy một chén rượu cúng rẩy vào đám tro đó.

Về vấn đề lễ chay hay lễ mặn trong ngày tiết thanh minh: Ngày nay có những quan niệm khuyên nên cúng bằng lễ chay vì như vậy là không sát sinh nên vong hồn tổ tiên dễ siêu thoát. Lễ chay gồm: Xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ, chén mật ong.

Trong quá trình đặt lễ vật lên bàn cần phải chú ý:

  • Các lễ vật như hoa quả, tiền vàng được đặt chung, nhưng lễ mặn thì đặt riêng.
  • Có bao nhiêu bát hương trên ban thờ thì phải thắp hương cho hết.
  • Số hương chỉ nên cắm 1 hoặc 3 nén, kiêng kỵ cắm 2 nén.
  • Thắp thêm tuần hương thứ hai rồi mới được phép hóa tiền vàng.
  • Đổ chén rượu cúng vào trong đám tro sau khi hóa tiền vàng.

Trong quá trình hành lễ nên chú ý về hình thức: có hai hình thức là lễ hoặc vái. Dù thực hiện theo hình thức nào thì cũng phải theo nguyên tắc, chỉ được thực hiện khi đã đặt lễ và thắp hương.

Sắm lễ: hương đèn, trầu cau, tiền vàng, hoa quả.

Khi đến nghĩa trang hay khu vực có để mộ phần của gia đình mình thì gia chủ đặt lễ vào chỗ thờ chung. Sau đó thắp đèn, nhang, vái ba vái vị Linh thần Thổ địa rồi khấn.

Nếu như phần mộ không có chỗ đặt lễ thì có thể đem theo kệ để bày đồ.

2. Văn khấn cúng Thanh Minh

Để đọc bài văn khấn cúng tiết Thanh minh mời các bạn tham khảo theo đường link bên dưới bao gồm đầy đủ các bài khấn Thanh minh tại gia, bài cúng thanh minh ngoài mộ, bài khấn vong linh người đã khuất:

3. Hành lễ cúng Thanh Minh

Việc cúng gia tiên trong tiết thanh minh cũng tuân theo thể thức cúng gia tiên thông thường. Thể thức này, theo sách Phong tục thờ cúng của người Việt thì có những nguyên tắc chung là: dâng hương lễ gia thần trước, gia tiên sau.

Bắt đầu vào lễ, gia chủ thắp hương, đèn và khấn theo bài cúng lễ tiết thanh minh. Sau đó, trong lúc chờ hương tàn thì gia chủ đi đến phần mộ của gia tiên thắp hương và khấn gia tiên để xin phép tu sửa, dọn dẹp cho phần mộ. Lưu ý là số nén hương thì thắp số lẻ (1 hoặc 3 nén) vì số lẻ tượng trưng cho cõi âm còn đèn thì mang theo hai đèn hoặc 2 cây nến vì thắp lên, 2 ngọn đèn tượng trưng cho 2 vầng nhật nguyệt.

Sau khi hoàn tất các việc, gia chủ chờ cho hương cháy được khoảng 2/3 thì lễ tạ , hóa vàng và xin lộc về nhà để làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà. Nếu gia chủ viết bài cúng ra giấy thì đọc xong đem hóa cùng tờ tiền giấy vàng.

Trong khi hành lễ cúng gia thần, gia tiên của ngày tiết thanh minh đều có hai hình thức là vái và lễ. Vái thì các ngón tay đan vào nhau còn lễ thì hai bàn tay áp vào nhau và đều đặt ở ngang trước ngực. Vái hay lễ đều chỉ được thực hiện sau khi lễ vật đã đặt lên bàn thờ và đèn nhang đã thắp. Người làm lễ sau khi đã châm lửa, kính cẩn dùng hai tay dâng các nén hương ở vị trí ngang chán, vái ba vái rồi mới cắm hương vào bát hương. Sau đó người lễ khấn theo bài cúng gia tiên. Khấn xong vái ba vái rồi chờ hương cháy gần hết mới hóa vàng.

4. Nên và không nên trong cúng tiết Thanh Minh

Theo ông Đặng Nam, Trung tâm UNESCO cổ học Phương Đông, trong cúng Thanh minh, các gia chủ lưu ý một số điều sau:

Nên:

Cúng ngày tiết thanh minh bằng lễ chay, không nên làm lễ mặn bởi quan niệm được ăn chay, niệm Phật mới dễ siêu thoát.

Nên sắm lễ chay với: Xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ, chén mật ong.

Khi tảo mộ, nếu là mộ xây thì xin phép được bao sái mộ chí, sơn vẽ, tu sửa phần bị hư hỏng.

Với mộ đất thì xin phép rẫy cỏ, đắp đất tôn cao…với tâm nguyện để mộ phát gia tộc mới thịnh vượng.

Lưu ý: sơn, giấy, hoa ở mộ thường chọn màu đỏ để khu mộ vượng khí, đẹp và có tài lộc.

Ngoài mộ phần thân quyến, nên thắp hương cả những ngôi mộ vô chủ, hoặc gần đó.

Không nên:

Tiết Thanh minh không nên mời thầy pháp, thầy chùa theo cúng lễ sinh tốn kém. Chỉ gia đình, họ tộc tự đi tảo mộ, tự khấn vái là được.

5. Những điều kiêng kỵ trong ngày Tết thanh minh

Ngày Tết thanh minh cũng được xem là ngày tảo mộ sau những ngày Xuân, nên cũng có một số điều kiêng kỵ mà bạn cần biết như sau:

  • Tránh thắp nhang, đi cúng ở những nơi heo hút vì những nơi này thường dễ bị nhiễm âm khí theo quan niệm phong thủy. Thay vào đó, nên đi đông người và đi trên những con người thường có người lui tới.
  • Không được phá hoại cây cảnh hoặc những cảnh quan xung quanh mộ, trên con đường tới mộ.
  • Tránh dẫm đạp lên phần mộ của người khác.
  • Không được phá hoại đồ thờ cúng ở mộ người khác.
  • Phụ nữ đang trong thời kỳ hành kinh, những ai đang có thai hoặc đau ốm không nên đi tảo mộ.
  • Hạn chế cười đùa, chụp ảnh trước mộ, nhất là những ngôi mộ khác xung quanh.
  • Tránh mua giày được vẽ bằng tiếng Trung, vì chữ giày và tà (tà khí) cũng có nét, phát âm giống.
  • Tránh đi tảo mộ vào chiều tối, nhất là không đi đêm.
  • Về nhà, bạn và người thân nên đốt giấy và bước qua đống giấy đang đốt hoặc đưa qua đưa lại quanh người để loại bớt âm khí.

Trên đây Tìm Đáp Án vừa gửi tới bạn đọc bài viết Cách sắp lễ và hành lễ trong ngày tiết Thanh Minh. Hi vọng qua bài viết này bạn đọc có thể biết rõ được cách sắp lễ và hành lễ trong ngày tiết Thanh Minh nhé. Mời các bạn cùng tham khảo thêm tại mục Tài liệu nhé.