Bài 4: Bà tôi

Trao đổi với bạn về những điều em thấy trong bức tranh ở phần 1. đọc

- Bức tranh vẽ cảnh bà đang dắt tay cháu đi trên đường. Bà âu yếm nhìn cháu đầy yêu thương. Cháu cũng đang ngước lên nhìn bà bằng ánh mắt trong veo thương yêu.

Bà tôi

       Bà tôi đã ngoài sáu mươi tuổi. Mái tóc bà đã điểm bạc, luôn được búi cao gọn gàng. Mỗi khi gội đầu xong, bà thường xoã tóc để hong khô. Tôi rất thích lùa tay vào tóc bà, tìm những sợi tóc sâu.

      Ngày nào cũng vậy, vừa tan trường, tôi đã thấy bà đứng đợi ở cổng. Trông bà thật giản dị trong bộ bà ba và chiếc nón lá quen thuộc. Bà nở nụ cười hiền hậu, nheo đôi mắt đã có vết chân chim âu yếm nhìn tôi. Rồi hai bà cháu cùng đi về trên con đường làng quen thuộc. Bóng bà cao gầy, bóng tối nhỏ bé, thấp thoáng trong bóng lá và bóng nắng.

     Tối nào, bà cũng kể chuyện cho tôi nghe. Giọng bà ấm áp đưa tôi vào giấc ngủ. Trong lúc mơ màng, tôi vẫn cảm nhận được bàn tay ram ráp của bà xoa nhẹ trên lưng.

Thu Hà

* Giải nghĩa từ khó:

• Vết chân chim: Uết nhăn ở đuôi mắt, trông giống hình chân con chim.

• Ram ráp: không được mịn.

Câu 1: Tìm các câu văn nói về mái tóc của bà.

Các câu văn nói về mái tóc của bà đó là:

- Mái tóc bà đã điểm bạc, luôn được búi cao gọn gàng.

- Mỗi khi gội đầu xong, bà thường xõa tóc để hong khô.

- Tôi rất thích lùa tay vào tóc bà, tìm những sợi tóc sâu.

Câu 2: Chi tiết nào cho thấy bà rất yêu thương bạn nhỏ?

Chi tiết cho thấy bà rất yêu thương bạn nhỏ đó là:

- Nở nụ cười hiền hậu

- Âu yếm nhìn tôi

Câu 3: Điều gì đưa bạn nhỏ vào giấc ngủ?

Điều đưa bạn nhỏ vào giấc ngủ đó chính là giọng kể chuyện ấm áp của bà.

Câu 4: Em thích việc làm nào của bà với bạn nhỏ? Vì sao?

Tất cả những việc làm của bà đối với bạn nhỏ đều khiến em yêu thích nhưng yêu thích nhất chính là bà kể chuyện cho bạn nhỏ nghe mỗi đêm vì khiến em có cảm giác như khi bạn nhỏ đã ngủ rồi vẫn có bà ở bên cạnh chở che, chăm sóc cho bạn nhỏ trong giấc mơ.

a. Nghe – viết: Bà tôi (từ Tối nào đến hết)

Tối nào, bà cũng kể chuyện cho tôi nghe. Giọng bà ấm áp đưa tôi vào giấc ngủ. Trong lúc mơ màng, tôi vẫn cảm nhận được bàn tay ram ráp của bà xoa nhẹ trên lưng.

b. Viết tên người thân theo thứ tự bảng chữ cái

Ví dụ:

An – Bình – Cảnh – Duyên – Giang – Kiên – Toàn – Vân

c. Chọn chữ hoặc vần thích hợp với mỗi ô hoa

- Chữ l hoặc chữ n

Ngọt ngào lời ru của mẹ

Cánh cò cõng nắng lượn bay

Mênh mông đồng xanh sắc lúa

Ơi à... giấc ngủ thật say.

Theo Phạm Hải Lê

- Vần uôn hoặc vần uông

Muôn vì sao còn ngủ

Chuông đồng hồ chưa rung

Nhưng bà luôn dậy sớm

Pha nước trà cho ông.

Theo Nguyễn Lãm Thắng

Tìm 2 – 3 từ ngữ:

a. Có tiếng chăm        M: chăm sóc

b. Có tiếng thương     M: thương yêu

Hướng dẫn trả lời:

a. Có tiếng chăm: chăm chỉ, chăm ngoan, chăm học,...

b. Có tiếng thương: thân thương, thương mến, thương xót,...

Thực hiện các yêu cầu dưới đây:

a. Chọn ở mỗi nhóm một từ để xếp thành câu.

M: Ông bà chăm sóc cháu.

b. Đặt 2 – 3 câu nói về tình cảm của các cháu đối với ông bà.

Hướng dẫn trả lời:

a. Cha mẹ chăm sóc con.

- Con giúp đỡ cha mẹ.

- Cháu yêu quý ông bà.

- Ông bà động viên cháu.

b. Cháu yêu thương ông bà.

- Cháu kính yêu ông bà.

- Cháu chăm sóc ông bà.

- Cháu vâng lời ông bà.

a. Xem tranh phần 5 SGK, nói 1 – 2 câu về nội dung của từng bức tranh

* Tranh 1:

Sau một chuyến đi chơi ông đem quà là 4 quả đào để tặng cho bà và ba đứa cháu nhỏ.

* Tranh 2:

Bữa cơm chiều hôm ấy, ông hỏi các cháu đào có ngon không. Xuân đáp rằng bạn ấy đã đem hạt đào đi trồng. Ông cười nói rằng Xuân sẽ làm vườn giỏi.

* Tranh 3:

Vân nói rằng sau khi ăn xong, bạn đã đem hạt đào bỏ vào thùng rác. Ông cười nói rằng Vân biết bảo vệ môi trường.

* Tranh 4:

Việt đã đem đào tặng cho Sơn vì bạn ấy bị ốm. Ông nói rằng Việt là người có tấm lòng nhân hậu.

b. Kể từng đoạn của câu chuyện theo các câu gọi ý trong tranh ở phần 5 SGK

* Tranh 1:

Sau một chuyến đi chơi ông đem quà là 4 quả đào để tặng cho bà và ba đứa cháu nhỏ.

* Tranh 2:

Bữa cơm chiều hôm ấy, ông hỏi các cháu đào có ngon không. Xuân vui vẻ đáp:

- Đào thơm và ngon lắm ông ạ. Ăn xong cháu đã đem hạt đào đi trồng. Sau này, từ hạt đào ấy sẽ cho ra những quả đào thơm ngon như thế!

Ông hài lòng cười đáp:

- Sau này, cháu sẽ làm vườn giỏi.

* Tranh 3:

Cô bé Vân hồn nhiên nói với ông:

- Đào ngon lắm ông ạ! Ăn xong cháu đã cẩn thận bỏ hạt đào vào thùng rác.

Ông cười xoa đầu Vân rồi nói:

- Ồ, cháu biết bảo vệ môi trường đấy!

* Tranh 4:

Thấy Việt im lặng hồi lâu mà không nói. Mắt cứ nhìn vào tấm khăn trải bàn mãi. Ông bèn hỏi:

- Còn Việt thì sao? Cháu thấy những quả đào như thế nào?

Việt rụt rè đáp:

- Ông ơi, cháu đã đem quả đào tặng cho Sơn. Bạn ấy bị ốm. Nhưng bạn ấy không muốn nhận. Cháu đã đặt quả đào ở đầu giường rồi trốn về.

Ông xoa đầu Việt rồi nói:

- Cháu là một cậu bé có tấm lòng nhân hậu.

c. Kể lại toàn bộ câu chuyện

Gợi ý:

1. Sau một chuyến đi xa, ông mang về bốn quả đào cho bà và ba cháu nhỏ.

2. Bữa cơm chiều hôm ấy, ông hỏi các cháu:

- Các cháu thấy đào có ngon không?

Cậu bé Xuân nói:

- Đào ngon và thật là thơm. Cháu đã đem hạt đi trồng. Chẳng bao lâu, nó sẽ mọc

thành một cây đào to, ông nhỉ?

- Mai sau, cháu sẽ làm vườn giỏi. - Ông hài lòng nhận xét.

3. Cô bé Vân thưa:

– Đào ngon quá, cháu cảm ơn ông. Ăn xong, cháu bỏ hạt vào thùng rác rồi ạ.

- Ồ, cháu biết bảo vệ môi trường đấy!

4. Thấy Việt chỉ chăm chú nhìn vào tấm khăn trải bàn, ông ngạc nhiên hỏi:

- Còn Việt, sao cháu chẳng nói gì?

- Dạ, cháu mang đào cho Sơn ạ. Bạn ấy bị ốm. Nhưng bạn ấy không muốn nhận.

Cháu đặt quả đào lên trên giường rồi trốn về.

- Cháu là người có tấm lòng nhân hậu!

Ông lão thốt lên và xoa đầu Việt.

Phỏng theo Lép Tôn-xtôi (Lev Tolstoy)

a. Đọc bưu thiếp trong bài tập 6 SGK và trả lời câu hỏi:

- Bạn Tùng viết bưu thiếp gửi cho ai?

- Bạn Tùng viết bưu thiếp nhân dịp gì?

- Bạn Tùng viết những nội dung gì trong bưu thiếp?

Hướng dẫn trả lời:

- Bạn Tùng viết bưu thiếp gửi cho bà.

- Bạn Tùng viết bưu thiếp nhân dịp lễ mừng thọ bà.

- Những nội dung mà bạn Tùng đã viết trong bưu thiếp đó là:

+ Người gửi: Bà kính yêu

+ Nhân dịp: lễ mừng thọ bà

+ Lời chúc: cháu kính chúc bà luôn mạnh khỏe và nhiều niềm vui.

+ Người gửi: cháu của bà – Nguyễn Việt Tùng

b. Viết bưu thiếp chúc mừng sinh nhật một người bạn thân

Mẹ thân yêu!

Hôm nay là sinh nhật mẹ yêu của con. Con chúc mẹ luôn xinh đẹp, hạnh phúc. Con hứa sẽ luôn ngoan ngoan và chăm học để mẹ vui lòng.

Con gái của mẹ

Nguyễn Minh Thư

Câu 1: Đọc một bài văn về gia đình

a. Chia sẻ về bài văn đã đọc.

b. Viết vào Phiếu đọc sách những điều em đã chia sẻ.

Gợi ý:

Một bài văn về gia đình mà gần đây em được đọc là “Cô chủ nhà tí hon” của tác giả Thu Hằng. Hình ảnh mà em yêu thích đó là nhờ sự động viên và chỉ dạy của ông ngoại mà cô bé Vân đã từng bước cố gắng để trở thành một cô chủ nhà tí hon.

Câu 2: Chơi trò chơi Ca sĩ nhí:

a. Hát bài hát về ông bà.

b. Nói 1 – 2 câu về bài hát.

Hướng dẫn giải

a. Lựa chọn bài “Bà ơi bà”

b. “Bà ơi bà” là một bài hát thiếu nhi về tình cảm bà cháu. Trong bài hát, bạn nhỏ đã bày tỏ tình yêu đối với bà của mình.

- Học xong bài này, các em cần nắm:

+ Đọc rõ ràng, rành mạch, lưu loát toàn bài Tập đọc.

+ Hiểu nội dung bài tập đọc đó là tình cảm, sự quan tâm, chăm sóc của bà đối với cháu qua những việc làm quen thuộc mỗi ngày.

+ Biết viết bưu thiếp