Bài 4: Mặt cắt và hình cắt

1. Khái niệm hình cắt và mặt cắt

1.1. Cách xây dựng

Giả sử dùng một mặt phẳng tưởng tượng song song với một mặt phẳng hình chiếu cắt vật thể ra làm hai phần. Chiếu vuông góc phần vật thể ở sau mặt phẳng cắt lên mặt phẳng hình chiếu song song với mặt phẳng cắt đó.

Hình 1. Xây dựng hình cắt và mặt cắt

1.2. Các khái niệm

Hình biểu diễn đường bao của vật thể trên mặt phẳng cắt gọi là mặt cắt

Hình 1.1. Mặt cắt

Hình biểu diễn mặt cắt và đường bao của vật thể sau mặt phẳng cắt gọi là hình cắt

Hình 1.2. Hình cắt

Lưu ý: Mặt cắt được thể hiện bằng đường kẻ gạch gạch.

2. Mặt cắt

Mặt cắt dùng để biểu diễn tiết diện vuông góc của vật thể. Dùng trong trường hợp vật thể có nhiều phần lỗ, rãnh.

2.1. Mặt cắt chập

Mặt cắt chập được vẽ ngay trên hình chiếu tương ứng, đường bao của mặt cắt được vẽ bằng nét liền mảnh
Mặt cắt chập dùng để biểu diễn vật thể có hình dạng đơn giản

Hình 2.1. Hình biểu diễn mặt cắt chập của vật thể

2.2. Mặt cắt rời

Mặt cắt rời được vẽ ở ngoài hình chiếu tương ứng, đường bao của mặt cắt được vẽ bằng nét liền đậm
Mặt cắt được vẽ gần hình chiếu và liên hệ với hình chiếu bằng nét gạch chấm mảnh

Hình 2.2. Hình biểu diễn mặt cắt rời của vật thể

3. Hình cắt

Tùy theo cấu tạo của vật thể mà dùng các loại hình cắt khác nhau.

3.1. Hình cắt toàn bộ

Hình 3.1. Hình cắt toàn bộ

Sử dụng một mặt phẳng cắt để chia vật thể thành hai phần
Dùng biểu diễn hình dạng bên trong của vật thể

3.2. Hình cắt một nửa: (bán phần)

Hình 3.2. Hình cắt một nửa

Hình cắt một nửa là hình biểu diến môt nửa hình cắt ghép với một nửa hình chiếu và được ngăn cách nhau bằng nét gạch chấm mảnh
Biểu diễn những vật thể có tính chất đối xứng
Chú ý: Các nét đứt ở nửa hình chiếu đã được thể hiện trên nửa hình cắt nên ta không cần vẽ

3.3. Hình cắt cục bộ: (riêng phần)

Là hình biểu diễn một phần vật thể dưới dạng hình cắt
Được ngăn cách với phần còn lại của vật thể bằng nét gạch chấm mảnh
Chú ý: Đường giới hạn của phần hình cắt vẽ bằng nét lượn sóng

Hình 3.3. Hình cắt cục bộ

Câu 1

So sánh mặt cắt rời và mặt cắt chập qua 3 đặc điểm (vị trí vẽ, nét vẽ của đường bao và ứng dụng)?

Gợi ý trả lời:

Câu 2

Nêu định nghĩa và ứng dụng các loại hình cắt.