Giáo án Tiếng Việt 4 tuần 4: Tập làm văn - Cốt truyện

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

1. KTBC:

- Gọi HS lên bảng trả lời câu hỏi: Một bức thư thường gồm những phần nào? Hãy nêu nội dung của mỗi phần.

- Gọi HS đọc lại bức thư mà mình viết cho bạn.

- Nhận xét cho điểm từng HS.

2. Bài mới:

a. Giới thiệu bài

- Hỏi: Thế nào là kể chuyện?

- Trong chuỗi sự việc có đầu có cuối ấy có một nồng cốt trong mỗi câu chuyện. Nòng cốt ấy gọi là gì? Để trả lời câu hỏi đó các em học bài cốt truyện.

b . Tìm hiểu ví dụ

Bài 1

- Yêu cầu HS đọc đề bài.

- Hỏi: Theo em thế nào là sự việc chính?

- Phát giấy + bút dạ cho từng nhóm. Yêu cầu các nhóm đọc lại truyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu và tìm các sự việc chính.

- GV đi giúp đỡ từng nhóm. Nhắc nhở HS chỉ ghi một sự việc bằng một câu.

- Nhóm xong trước dán phiếu lên bảng, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- Kết luận về phiếu đúng.

+ Sự việc 1: Dế Mèn gặp Nhà Trò ngồi khóc bên tảng đá .

+ Sự việc 2: Dế Mèn gạn hỏi, Nhà Trò kể lại tình cảnh khốn khó bị bọn Nhện ức hiếp và đòi ăn hiếp.

+ Sư việc 3: Dế Mèn phẫn nộ cùng Nhà Trò đi đến chỗ mai phục của bọn nhện.

+ Sự việc 4: Gặp bọn nhện, Dế Mèn ra oai, lên án sự nhẫn tâm của chúng, bắt chúng phá vòng vây hãm Nhà Trò.

+ Sự việc 5: Bọn nhện sợ hãi phải nghe theo, Nhà Trò được tự do.

Bài 2

- 1 HS trả lời câu hỏi.

- 2 HS đọc.

- Kể chuyện là kể lại một chuỗi sự việc có đầu có cuối, liên quan đến một hay một số nhân vật.

- Lắng nghe.

- 1 HS đọc thành tiếng.

- Sự việc chính là những sự việc quan trọng, quyết định diễn biến cac câu chuyện mà khi thiếu nó câu chuyện không còn đúng nội dung và hấp dẫn nữa.

- Hoạt động trong nhóm.

- Nhận xét, bổ sung.

- 2 HS đọc lại phiếu đúng.

- Chuỗi các sự việc như bài 1 được gọi là cốt truyện của truyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu. Vậy cốt truyện là gì?

Bài 3

- Gọi HS đọc yêu cầu.

- Hỏi: + Sự việc 1 cho em biết điều gì?

+ Sự việc 2, 3, 4 kể lại những chuyện gì?

+ Sự việc 5 nói lên điều gì?

- Kết luận:

+ Sự việc khơi nguồn cho những sự việc khác là phần mở đầu của truyện.

+ Các sự việc chính kế tiếp theo nhau nói lên tính cách nhân vật, ý nghĩa của truyện là phần diễn biến của truyện.

+ Kết quả của các sự việc ở phần mở đầu và phần chính là phần kết thúc của truyện

- Hỏi: Cốt truyện thường có những phần nào?

c. Ghi nhớ

- Gọi HS đọc phần Ghi nhớ.

- Yêu cầu HS mở SGK trang 30 đọc câu chuyện Chiếc áo rách và tìm cốt truyện của câu chuyện.

- Nhận xét , khen những HS hiểu bài.

d. Luyện tập

Bài 1

- Gọi HS đọc yêu cầu và nội dung.

- Yêu cầu HS thảo luận cặp đôi và sắp xếp các sự việc bằng cách đánh dấu theo số thứ tự 1, 2, 3, 4, 5, 6.

- Gọi HS lên bảng xếp thứ tự các sự việc bằng băng giấy. Cả lớp nhận xét.

- Kết luận: 1b – 2d – 3a – 4c – 5e – 6g.

Bài 2

- Gọi HS đọc yêu cầu.

- Yêu cầu HS tập kể lại truyện trongnhóm

- Tổ chức cho HS thi kể.

+ Lần 1: GV tổ chức cho HS thi kể bằng cách kể lại đúng các sự việc đã sắp xếp.

+ Lần 2: GV tổ chức cho HS thi kể bằng cách thêm bớt một số câu văn, hình ảnh, lời nói để câu chuyện thêm hấp dẫn, sinh động.

- Nhận xét và cho điểm HS.

3.Củng cố – dặn dò:

- Hỏi: Câu chuyện Cây Khế khuyên chúng ta điều gì?

- Nhận xét tiết học.

- Dặn HS về nhà kể lại câu chuyện cho người thân nghe và chuẩn bị bài sau.

- Cốt truyện là một chuỗi sự việc làm nòng cốt cho diễn biến của truyện.

- 1 HS đọc thành tiếng yêu cầu.

+ Sự việc 1 nêu nguyên nhân Dế Mèn bênh vực Nhà Trò.

+ Sự việc 2, 3, 4 kể lại Dế Mèn đã bênh vực Nhà Trò như thế nào?

+ Sự việc 5 nói lên kết quả bọn nhện phải nghe theo Dế Mèn.

- Có 3 phần: phần mở đầu, phần diễn biến, phần kết thúc.

- 2 đến 3 HS đọc phần Ghi nhớ.

- 1 HS đọc thành tiếng.

+ Suy nghĩ tìm cốt truyện.

Mở đầu: Lan mặc áo rách đến lớp. Các bạn cười, Lan tủi thân ngồi khóc.

Diễn biến: Hôm sau Lan không đi học. Các bạn hiểu hoàn cảnh của Lan. Cô giáo và các bạn tặng Lan chiếc áo mới.

· Kết thúc: Lan rất xúc động và đi học lại.

- 1 HS đọc thành tiếng.

- Thảo luận và làm bài.

-2 HS lên bảng xếp, HS dưới lớp nhận xét.

- Đánh dấu bằng bút chì vào vở.

- 1 HS đọc thành tiếng yêu cầu trong SGK

- Tập kể trong nhóm.

- HS trả lời