Viết báo cáo nghiên cứu về nhân vật Thánh Gióng lớp 10

Dàn ý chi tiết

1. Đặt vấn đề

- Thể loại văn học dân gian: là sản phẩm văn học được truyền miệng từ đời này qua đời khác nhằm phục vụ cho hoạt động sinh hoạt trong đời sống xã hội. 

2. Giải quyết vấn đề 

- Thánh Gióng là cậu bé khác với nhiều đứa trẻ được chào đời bình thường: người mẹ mang thai 12 tháng mới sinh ra Thánh Gióng. Khi nhiều đứa trẻ khác đến tuổi biết đi, không biết nói thì Gióng lại đặt đâu nằm đấy, cũng không thể nói.

- Nghe tin vua đang tìm người tài để giúp vua chiến đấu với giặc Ân đang xâm lược, cậu bé ngày nào không nói, không cười, không biết đi, đặt đâu nằm đấy bấy giờ lớn phổng, xin ra chiến trường chinh chiến.

- Thánh Gióng xông pha đánh tan giặc Ân, lấy lại nền hòa bình cho dân tộc. Sau chiến thắng, Thánh Gióng bay về trời.

- Khái quát ý nghĩa: Nhân vật Thánh Gióng thể hiện lòng yêu nước sâu sắc – đại diện cho ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất của người dân lúc bấy giờ, đồng thời còn thể hiện quan niệm chính nghĩa luôn thắng.

3. Kết luận

- Dân làng đã lập đền thờ và lấy ngày 08, 09/4 âm lịch hàng năm để tưởng nhớ công lao.

Mẫu 1

Truyện tích Thánh Gióng là truyền thuyết thời từ Hùng Vương, vốn được truyền trong văn hóa dân gian, sau đó được ghi chép vào sách Lĩnh Nam chích quái, truyện tiếp tục được truyền trong văn hóa dân gian và có xu hướng được thêm thắt và chi tiết hơn. Nhưng những ghi chép trong sách Lĩnh Nam chích quái chính là “hóa thạch", để từ đó, chúng ta có thể tìm hiểu một cách chân thực nhất về Thánh Gióng. Về nguồn gốc của truyện Thánh Gióng, đã có một số giả thuyết cho rằng Thánh Gióng, hay Phù Đổng Thiên Vương, chính là Tỳ Sa Môn Thiên Vương hay Sóc Thiên Vương, có nghĩa, Thánh Gióng là một câu chuyện được sáng tạo dựa trên hình tượng các nhân vật này. 

Nhân vật Thánh Gióng được xây dựng trong truyền thuyết với tư cách là một người anh hùng chống ngoại xâm. Có thể thấy, hình ảnh một con người oai phong, lẫm liệt, tràn đầy sức mạnh. Đúng với sự ra đời kì lạ đã dự báo trước về cuộc đời của một con người phi thường, chàng Gióng chính là biểu tượng cho sức mạnh của dân tộc Việt Nam.

Như vậy nhân vật Thánh Gióng được xây dựng lên với nhiều ý nghĩa vừa thể hiện truyền thống yêu nước, căm thù giặc ngoại xâm vừa thể hiện tinh thần đoàn kết của nhân dân, một lòng đánh đuổi quân thù. 

Mẫu 2

Truyền thuyết Thánh Gióng xuất hiện từ thời Hùng Vương dựng nước và được nhân dân ta lưu truyền từ đời này sang đời khác cho đến tận ngày nay. Đây là một truyền thuyết hay vào bậc nhất trong những truyền thuyết nói về truyền thống giữ nước của dân tộc ta.

Điều kì lạ nữa là Gióng lên ba vẫn không biết nói, biết cười, cũng chẳng biết đi, cứ đặt đâu thì nằm đấy. Những chi tiết kỳ ảo đó càng thu hút người nghe. Gióng không nói nhưng khi nghe sứ giả rao loa thì bỗng dưng cất tiếng nói. Tiếng nói đầu tiên của Gióng là tiếng nói tự nguyện đánh giặc. 

Đánh tan giặc Ân, Gióng cưỡi ngựa lên đỉnh núi Soc, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời. Gióng ra đời đã khác thường thì ra đi cũng khác thường. Nhân dân trân trọng muốn giữ mãi hình ảnh người anh hùng nên đã để Gióng đi vào cõi bất tử.

Gióng là hình tượng tiêu biểu, rực rỡ của người anh hùng đánh giặc cứu nước. Trong văn học dân gian Việt Nam, đây là hình tượng người anh hùng đánh giặc đầu tiên, tiêu biểu cho lòng yêu nước của nhân dân ta. Gióng là người anh hùng mang trong mình sức mạnh của cả cộng đồng. Trong buổi đầu dựng nước, sức mạnh của thần thánh, tổ tiên thể hiện ở sự ra đời thần kì của chú bé làng Gióng. Sức mạnh của cộng đồng thể hiện ở việc bà con dân làng góp gạo nuôi Gióng.

Mẫu 3

Trong kho tàng truyền thuyết của dân tộc ta, Thánh Gióng là hình tượng tiêu biểu nhất của một người anh hùng cứu nước.

Từ khi sinh ra, xung quanh Thánh Gióng đã là những câu chuyện kì ảo, huyền bí. Rồi đến chuyện cả ba năm trời anh chỉ biết nằm yên một chỗ, không nói cũng chẳng cười. Thế mà vừa nghe tiếng sử giả đi tìm người tài cứu nước, thì lại nói chuyện lưu loát được ngay. Đặc biệt, sau khi phân phó sứ giả về tâu với nhà vua để chuẩn bị trang bị cho mình đánh giặc, Gióng mới bắt đầu trưởng thành với tốc độ chóng mặt. Cơm vừa ăn xong đã đói, áo vừa mặc chẳng mấy chốc liền sứt chỉ. Thế là, nhân dân cả làng đã góp sức, góp gạo cùng nuôi Gióng lớn. Chi tiết đó, đã lần đầu tiên trong lịch sử văn học dân gian Việt Nam, tạo ra một người anh hùng của nhân dân, vì nhân dân. Gióng ăn cơm của cả làng nấu, mặc áo của cả làng may, lớn lên vì muốn bảo vệ làng khỏi giặc Ân hung dữ. Những chi tiết đó, đều giúp người anh hùng thêm gắn bó với quê hương và nhân dân. Sau khi sứ giả mang ngựa sắt, giáp sắt và roi sắt đến, Gióng liền vươn vai thành một tráng sĩ cao lớn. Chàng mặc giáp, cưỡi ngựa lao thẳng ra trận, dũng mãnh như một mũi tên khổng lồ. Gióng đi đến đâu, giặc chết như ngả rạ đến đó, không thể nào chống lại được. Cứ thế, Gióng đánh đuổi giặc cho đến khi đuổi chúng ra khỏi biên giới nước ta. Sức mạnh tuyệt đối ấy của chàng cũng chính là ước mơ, khao khát của nhân dân về một người anh hùng dân tộc.

Chàng Thánh Gióng trong tiểu thuyết cùng tên là bức tượng đài đầu tiên và vững chãi nhất xuyên suốt lịch sử văn học dân gian Việt Nam. Chàng là người anh hùng lí tưởng về cả nguồn gốc và sức mạnh tuyệt đối, không gì cản nổi. Từ đó, thấy được tình yêu mến, kính ngưỡng mà nhân dân dành cho anh.

Mẫu 1

Văn học dân gian đã nuôi dưỡng tâm hồn biết bao thế hệ. Ngay từ thuở còn thơ, chúng ta được nghe vô vàn câu chuyện được lưu truyền từ đời này qua đời khác, từ hình thức truyền miệng về sau được lưu dấu trên những trang giấy trắng. Và chắc hẳn, ai trong chúng ta cũng ít nhất một lần được nghe câu chuyện “Thánh Gióng” – một câu chuyện để lại ấn tượng sâu sắc, khơi dậy tinh thần yêu nước mạnh mẽ, và lòng tự tôn dân tộc.

Lẽ bình thường, người mẹ mang thai 09 tháng 10 ngày, em bé sẽ chào đời, nhưng với Thánh Gióng lại khác, mẹ Thánh Gióng mang thai 12 tháng mới hạ sinh. Chưa dừng lại ở đó, đến tuổi, Thánh không biết đi, không biết nói, không biết cười, đặt đâu nằm đấy suốt 03 năm ròng. Một cậu bé khiến gia đình và những người láng giềng lo lắng, bàn tán xôn xao.

Để rồi, điều bất ngờ xảy ra khi một hôm, sứ giả truyền tin vua đang cần người tài để cứu nước. Giặc Ân hiện đang xâm chiếm bờ cõi nước ta. Bỗng, một cậu bé không biết đi, không biết nói gọi sứ giả vào thưa chuyện làm ai nấy trố mắt không thể tin. Trong mấy ngày, cậu lớn phổng lên trông thấy, ăn không biết no, quần áo mặc hôm nay vừa, ngày mai đã chật, sức khỏe phi thường. Dân làng góp gạo, góp đồ hỗ trợ Thánh Gióng.

Ngày Thánh Gióng lên đường chinh chiến, chàng oai phong lẫm liệt đến kinh hoàng. Lên con chiến mã, trong tay với thanh vũ khí được phát, Thánh Gióng đánh từng đoàn, từng đoàn giặc Ân. Thậm chí, ngay cả khi vũ khí đã bị bọn giặc làm hỏng, chàng nhổ bụi tre bên đường, đánh tới tấp. Kết quả là đám giặc Ân hoảng hồn mà rút chạy. Bình yên được trả về với đất nước ta. Thánh Gióng cũng từ đó mà cùng chiến mã bay về trời.

Có thể thấy, khi nghiên cứu văn học dân gian mang tên “Thánh Gióng”, chúng ta ấn tượng bởi tài năng, trí tưởng tượng phong phú của người xưa. Họ phóng bệ người bình thường ngỡ không có gì nổi trội, có phần khiếm khuyết thành một anh hùng của cả dân tộc thời bấy giờ. Không chỉ thế, nhân vật Thánh Gióng còn là hình tượng hóa về tình yêu quê hương da diết, sục sôi. Giặc đến nhà, đến đứa trẻ lên ba cũng cảm thấy bất bình. Câu chuyện vừa mang tính giáo dục bởi nó dễ đi trong tâm trí người đọc, đặc biệt là thế hệ trẻ, khơi dậy lòng yêu nước, truyền thống uống nước nhớ nguồn. Về sau, để tưởng nhớ công ơn của Thánh Gióng, dân làng đã lập thờ và lấy ngày 08, 09/4 âm lịch làm ngày giỗ.

Mỗi một câu chuyện được kể, được ghi chép lại bao giờ cũng mang những nội dung nhất định. Có câu chuyện răn dạy chúng ta bài học đạo đức phải yêu và đùm bọc lẫn nhau; có câu chuyện lại khuyên chúng ta không nên tham lam bởi tham thì thâm, hậu quả sẽ khôn lường; và có câu chuyện lại ánh lên niềm tự hào bởi tinh thần dân tộc quá đỗi hào hùng. Đến với văn học dân gian, chúng ta như bước vào thế giới đầy đủ gam màu, nhưng, suy cho cùng, tất cả, đều hướng chúng ta – độc giả trở thành những người tốt, người có ích cho xã hội.

Mẫu 2

Thánh Gióng - một trong những truyền thuyết tiêu biểu của văn học dân gian Việt Nam. Câu chuyện xảy ra vào thời Hùng Vương thứ sáu, kể về việc Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân. Nổi bật trong tác phẩm là nhân vật Thánh Gióng.

Vào đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức nhưng mãi vẫn chưa có nổi một mụn con. Một hôm, bà lão đi ra đồng trông thấy một vết chân rất to liền đặt bàn chân mình lên ướm thử, không ngờ về nhà liền mang thai.

Và sự ra đời và lớn lên kỳ lạ đó của Gióng được thể hiện qua các chi tiết:

Mười hai tháng sau, bà sinh ra được một cậu con trai. Cậu bé lên ba tuổi mà vẫn không biết nói biết cười.

Lúc bấy giờ, giặc Ân đến xâm lược nước ta, nhà vua muốn tìm người tài đánh giặc cứu nước. Sứ giả đi đến làng Gióng thì kì lạ thay, cậu bé bỗng cất tiếng nói: “Mẹ mời sứ giả vào đây”. Cậu bảo sứ giả về tâu với vua sắm cho một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt để đánh giặc.

Từ sau hôm đó, cậu bé lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo mặc mấy cũng không vừa. Giặc đến, vừa lúc sứ giả mang ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt đến, cậu bé vươn vai biến thành tráng sĩ đánh tan quân giặc.

Tráng sĩ đánh giặc xong cởi bỏ áo giáp sắt, cưỡi ngựa bay lên trời. Vua nhớ công ơn tôn là Phù Đổng Thiên Vương và cho lập đền thờ tại quê nhà.

Nhân vật Thánh Gióng được xây dựng trong truyền thuyết với tư cách là một người anh hùng chống ngoại xâm. Có thể thấy, hình ảnh một con người oai phong, lẫm liệt, tràn đầy sức mạnh. Đúng với sự ra đời kì lạ đã dự báo trước về cuộc đời của một con người phi thường, chàng Gióng chính là biểu tượng cho sức mạnh của dân tộc Việt Nam.

Chi tiết Thánh Gióng trở về với cõi bất tử. Đó cũng chính là lòng tôn kính mà nhân dân ta dành cho một con người có công với đất nước. Để tưởng nhớ công ơn, vua Hùng đã phong là Phù Đổng Thiên Vương, và lập đền thờ ở quê nhà, nay là làng Phù Đổng, tục gọi là làng Gióng. Câu chuyện ở cuối tác phẩm về những dấu tích còn lại ngày nay: những bụi tre ngà ở huyện Gia Bình vì ngựa phun mới vàng óng như thế, những vết chân ngựa thành những ao hồ liên tiếp, ngựa thét ra lửa thiêu cháy một làng gọi là làng Cháy… Với những dấu tích này cho thấy được niềm tin bất diệt của nhân dân vào sức mạnh thần kì của dân tộc.

Như vậy, hình tượng nhân vật Thánh Gióng trong truyền thuyết cùng tên hiện lên với nhiều ý nghĩa. Thánh Gióng chính là biểu tượng cho vẻ đẹp của người anh hùng dân tộc với trách nhiệm cứu nước cứu dân.

Mẫu 3

“Nhớ xưa đang thuở triều Hùng

Vũ Ninh nổi đám bụi hồng nẻo xa

Trời thương Bách Việt sơn hà

Trong nơi thảo mảng nẩy ra kỳ tài

Lên ba đang tuổi anh hài

Roi vàng ngựa sắt ra oai trận tiền

Một phen khói lửa dẹp yên

Sóc Sơn nhẹ bước thần tiên lên trời.”

Trong kho tàng văn học Việt Nam, có rất nhiều câu chuyện về hình tượng người anh hùng được ông cha ta lưu truyền từ đời này qua đời khác. Những câu chuyện ấy thể hiện niềm mong ước, niềm tin vào một cuộc sống tốt đẹp, chân lý cái thiện luôn chiến thắng cái ác, người tốt ắt được ông trời phù hộ. Và nhân vật chính luôn là những hình tượng tiêu biểu cho lòng yêu nước nên thường trở thành biểu tượng được nhân dân ca tụng. Thánh Gióng cũng là một trong những tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước.

Trong truyền thuyết Việt Nam thì  truyền thuyết Thánh Gióng được xếp vào một trong năm truyện cổ thuộc hạng đứng đầu trong hệ thống truyện kể dân gian người Việt. Từ khi được chính thức ghi chép trong sử sách đến nay đã gần một nghìn năm, truyền thuyết Thánh Gióng liên tục sống động trong lòng dân gắn liền với di tích, lễ hội…Không chỉ trong tâm thức nhân dân, có thể nói truyền thuyết Thánh Gióng tồn tại về mặt văn bản ghi chép như một phần của lịch sử ở các phương diện lịch sử, địa lý, văn học, văn hóa …Trong quá trình tồn tại Truyền thuyết Thánh Gióng luôn sáng tạo và có nhiều dị bản ở cá không gian, thời gian khác nhau. Truyền thuyết Thánh Gióng cũng đã được các độc giả trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứu với phương pháp tiếp cận khác nhau như Vũ Ngọc Phan, Nguyễn Đổng Chi, Nguyễn Văn Huyên, Đinh Gia Khánh,..

Thời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có cặp vợ chồng ông lão tuy chăm chỉ làm ăn và nổi tiếng là phúc đức nhưng không có con. Một hôm, bà vợ đang làm đồng thấy một vết chân to liền ướm chân vào. về nhà bà mang thai và sau mười hai tháng thì sinh ra một bé trai khôi ngô tuấn tú. Điều kì lạ là mãi lên ba tuổi, cậu bé vẫn chưa biết đi, chẳng biết nói, biết cười. Khi giặc Ân xâm phạm bờ cõi, vua Hùng cho người đi tìm nhân tài cứu nước. Cậu bé cất tiếng đầu tiên và cũng là lời xin được đi đánh giặc. Cậu bé yêu cầu sứ giả về tâu vua sắm cho cậu ngựa sắt, roi sắt Thời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có cặp vợ chồng ông lão tuy chăm chỉ làm ăn và nổi tiếng là phúc đức nhưng không có con. Một hôm, bà vợ đang làm đồng thấy một vết chân to liền ướm chân vào. về nhà bà mang thai và sau mười hai tháng thì sinh ra một bé trai khôi ngô tuấn tú. Điều kì lạ là mãi lên ba tuổi, cậu bé vẫn chưa biết đi, chẳng biết nói, biết cười. Khi giặc Ân xâm phạm bờ cõi, vua Hùng cho người đi tìm nhân tài cứu nước. Cậu bé cất tiếng đầu tiên và cũng là lời xin được đi đánh giặc. Cậu bé yêu cầu sứ giả về tâu vua sắm cho cậu ngựa sắt, roi sắt cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt xông ra trận diệt giặc. Trong lúc đánh giặc, roi sắt bị gãy, tráng sĩ nhổ những bụi tre ven đường làm vũ khí đánh giặc. Dẹp xong giặc Ân, tráng sĩ một mình một ngựa lên đỉnh núi rồi bay lên trời. Để tưởng nhớ công ơn tráng sĩ, nhân dân lập đền thờ, hàng năm tổ chức hội làng để tưởng nhớ. Những dấu tích của trận đánh năm xưa vẫn còn lưu lại trên mặt đất, trên những bụi tre nơi cậu bé diệt giặc. 

Ngày Thánh Gióng lên đường chinh chiến, chàng oai phong lẫm liệt đến kinh hoàng. Lên con chiến mã, trong tay với thanh vũ khí được phát, Thánh Gióng đánh từng đoàn, từng đoàn giặc Ân. Thậm chí, ngay cả khi vũ khí đã bị bọn giặc làm hỏng, chàng nhổ bụi tre bên đường, đánh tới tấp. Kết quả là đám giặc Ân hoảng hồn mà rút chạy. Bình yên được trả về với đất nước ta. Thánh Gióng cũng từ đó mà cùng chiến mã bay về trời.

      Có thể thấy, khi nghiên cứu văn học dân gian mang tên “Thánh Gióng”, chúng ta ấn tượng bởi tài năng, trí tưởng tượng phong phú của người xưa. Họ phóng bệ người bình thường ngỡ không có gì nổi trội, có phần khiếm khuyết thành một anh hùng của cả dân tộc thời bấy giờ. Không chỉ thế, nhân vật Thánh Gióng còn là hình tượng hóa về tình yêu quê hương da diết, sục sôi. Giặc đến nhà, đến đứa trẻ lên ba cũng cảm thấy bất bình. Câu chuyện vừa mang tính giáo dục bởi nó dễ đi trong tâm trí người đọc, đặc biệt là thế hệ trẻ, khơi dậy lòng yêu nước, truyền thống uống nước nhớ nguồn. Về sau, để tưởng nhớ công ơn của Thánh Gióng, dân làng đã lập thờ và lấy ngày 08, 09/4 âm lịch làm ngày giỗ.