Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự

Phần I

ĐỀ, TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ

Đề, tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự:

1. Đề văn tự sự

- Lời văn đề (1) nêu ra những yêu cầu:

+ Kể chuyện

+ Câu chuyện em thích

+ Bằng lời văn của em.

=> Chữ "kể" trong đề văn cho biết định hướng tự sự, cụm từ "bằng lời văn của em" cho biết yêu cầu về diễn đạt.

- Các đề (3), (4), (5), (6) không có từ kể nhưng vẫn là đề tự sự bởi nó vẫn yêu cầu có sự việc.

- Các từ trọng tâm của mỗi đề: câu chuyện em thích, chuyện một người bạn tốt, kỉ niệm ấu thơ, sinh nhật em, quê đổi mới, em đã lớn.

- Các đề yêu cầu làm nổi bật:

+ Câu chuyện từng làm cho em thích thú nhất.

+ Những việc làm, lời nói chứng tỏ bạn ấy là người bạn tốt.

+ Một câu chuyện khiến em không thể quên về kỉ niệm ấu thơ.

+ Những sự việc và tâm trạng của em trong ngày sinh nhật.

+ Sự đổi mới cụ thể trên quê hương em.

+ Những biểu hiện về sự lớn lên của em: thể chất, tinh thần…

- Các đề nghiêng về kể người: (2),(6).

- Các đề nghiêng về kể việc: (3),(4),(5).

- Các đề nghiêng về tường thuật: (3),(4),(5).

   Còn đề số 1 tùy vào người kể sẽ kể câu chuyện gì.

2. Cách làm bài văn tự sự

   Cho đề văn: “Kể một câu chuyện em thích bằng lời văn của em.”

a) Tìm hiểu đề: Yêu cầu kể lại một câu chuyện em thích.

   Kể bằng chính lời văn của mình (không sao chép của người khác).

b) Lập ý:

- Chọn chuyện nào?

- Thích nhân vật nào? Sự việc nào? Chủ đề gì?

c) Lập dàn ý:

- Mở đầu?

- Diễn biến câu chuyện?

- Kết thúc?

d) Viết bằng lời văn của em là suy nghĩ kĩ rồi mới viết, viết bằng lời văn của mình, không được sao chép của bất cứ ai. Nếu trích dẫn phải đặt trong dấu ngoặc kép.

đ) Các bước làm bài văn tự sự:

- Tìm hiểu đề

- Lập ý

- Lập dàn ý

- Viết thành 3 phần: Mở bài, thân bài và kết bài.

Phần II

LUYỆN TẬP

Dàn ý: “Kể một câu chuyện em thích bằng lời văn của em.”

a) Tìm hiểu đề:

- Yêu cầu kể lại một câu chuyện em thích.

- Kể bằng chính lời văn của mình.

b) Lập ý:

   VD: Em chọn truyện Thánh Gióng. Truyện Thánh Gióng là biểu tượng của sức mạnh bảo vệ đất nước đồng thời thể hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân trong thời kì đấu tranh bảo vệ đất nước.

c) Lập dàn ý:

- Mở bài:

   Giới thiệu nhân vật: “Đời Hùng Vương thứ 6, có hai vợ chồng ông lão sinh được một con trai nhưng lên ba vẫn không biết đi, biết nói, biết cười…”

- Thân bài:

+ Thánh Gióng bảo vua làm cho con ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt.

+ Thánh Gióng lớn nhanh như thổi.

+ Cầm vũ khí vua ban ra trận.

+ Thánh Gióng xông trận giết giặc.

+ Roi gãy lấy tre bên đường làm vũ khí.

+ Thắng giặc, Gióng bỏ lại áo giáp, cưỡi ngựa bay về trời.

- Kết bài: Vua nhớ công lao của Thánh Gióng, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ.