Luyện tập lập luận chứng minh

Cho đề văn:  Chứng minh rằng nhân dân Việt Nam từ xưa đến nay luôn luôn sống theo đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”.

(trang 51, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

1. Tìm hiểu đề và tìm ý

a) 

- Đề yêu cầu chứng minh vấn đề: phải biết ơn những thế hệ đi trước vì họ đã cho ta thừa hưởng những thành quả như ngày hôm nay.

-  Để lập luận chứng minh cho hai đề văn trên, ta phải giải thích ngắn gọn hai câu tục ngữ, sau đó đưa ra các luận điểm và làm sáng tỏ bằng các dẫn chứng và lí lẽ. Cuối cùng đưa ra nhận xét, đánh giá và rút ra bài học về lòng biết ơn đối với các thế hệ đi trước.

b) Lập luận: Đạo lí Ăn quả nhớ kẻ trồng cây, Uống nước nhớ nguồn là biểu hiện của lòng biết ơn, ân tình thủy chung, giàu tình cảm của dân tộc ta. Được thừa hưởng những giá trị như ngày hôm nay, chúng ta phải biết ơn kính trọng thế hệ đi trước đã gây dựng, gìn giữ và phát triển những giá trị ấy.

c)

- Các lễ hội tưởng nhớ tổ tiên: Ngày giỗ tổ Hùng Vương 10 - 3 âm lịch. Giỗ Đức Thánh Trần Hưng Đạo.

- Ngày cúng giỗ trong gia đình có ý nghĩa nhớ tới công ơn sinh thành của nhừng người đã khuất (ông bà, cha mẹ..).

- Những ngày như:

+ Ngày thương binh liệt sĩ: tưởng nhớ những người đã hi sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

+ Ngày Nhà giáo Việt Nam: thể hiện lòng biết ơn với công lao dạy dỗ của các thầy, cô giáo.

 + Ngày Quốc tế Phụ nữ: biết ơn, tôn vinh giá trị của những người phụ nữ.

+ Ngày Thầy thuốc Việt Nam: biết ơn những người thầy thuốc đã có đóng góp to lớn cho xã hội.

d) Đạo lí Ăn quả nhớ kẻ trồng cây, Uống nước nhớ nguồn là một truyền thống cao đẹp của dân tộc Việt Nam. Vì thế chúng ta phải giữ gìn và phát huy truyền thống quý báu đó.

2. Lập dàn bài, viết đoạn văn

* Mở bài: Việt Nam là một dân tộc có bề dày văn hóa với những truyền thống đạo lí tốt đẹp. Một trong số đó phải kể tới đạo lí Uống nước nhớ nguồn , Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. Trong cuộc sống hôm nay, lời dạy đạo lí làm người này càng trở nên sâu sắc hơn bao giờ hết.

* Thân bài:

- Giải thích nội dung hai câu tục ngữ: “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

- Biểu hiện của : “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

+ Nhớ đến ngày giỗ tổ Hùng Vương 10/3

+ Các ngày cúng giỗ của gia đình.

+ Ngày nhà giáo Việt Nam.

…

- Suy nghĩ của em về các đạo lí đó và rút ra bài học.

* Kết bài: Khẳng định giá trị của câu tục ngữ trong tình hình thực tế đời sống hiện nay:

    Như vậy, có thể nói rằng: đạo lí sống Ăn quả nhớ kẻ trồng cây, Uống nước nhớ nguồn từ lâu đã thấm đượm trong mỗi con người Việt Nam. Lớp thế hệ trẻ chúng ta hôm nay cần giữ gìn và phát huy hơn nữa đạo lí sống cao đẹp ấy.