Soạn bài Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn độc lập SGK Ngữ văn 6 tập 1 Cánh diều chi tiết

Phần I

CHUẨN BỊ

Trả lời câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Thời điểm và nơi xuất hiện của văn bản. Thời điểm đó có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

Chú ý mốc thời gian nêu ra ở đầu bài.

Lời giải chi tiết:

- Thời điểm: Thứ bảy 2/9/1945

- Địa điểm: Quảng trường Ba Đình

- Thời điểm đó có ý nghĩa tuyên bố và khẳng định quyền độc lập tự do của dân tộc sau khi Cách mạng tháng Tám thành công.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc, thông tin ấy được nêu ở phần nào của văn bản?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và rút ra câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc: Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình.

- Thông tin ấy được nêu ở phần (2) của văn bản.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Những mốc thời gian được nhắc đến trong văn bản. Tương ứng với mỗi mốc thời gian đó là sự việc gì?

Phương pháp giải:

Chú ý các mốc thời gian xuất hiện trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Những mốc thời gian, sự kiện được nhắc đến trong văn bản:

+ 4/5/1945: HCM rời Bác bó về Tân trào

+ 22/8/1945. Bác rời Tân Trào về Hà Nội

+ 25/8/1945: Bác vào ở nội thàng, ở tâng 2 nhà 48 Hàng Ngang

+ Sáng 26/8/1945: HCM triệu tập họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập

+ 27/8/2945: Bác tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ đưa ra đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, đọc Tuyên ngôn Độc lập mà Người đã chuẩn bị

+ Ngày 28 và 29/8/1945: Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập

+ 30/8/1945:  Bác mời mọi người tới trao đổi góp ý cho bản Tuyên ngôn độc lập

+ 31/8/1945: bổ sung một số điểm vào bảng Tuyên ngôn độc lập

+ 14 giờ ngày 2/9/1945, chủ tịch HCM đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Các yếu tố nhan đề, sa pô, đề mục, chữ đậm, số thứ tự dấu đầu dòng, hình ảnh âm thanh trong văn bản. Những yếu tố đó có tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Quan sát các yếu tố này xem chúng có vai trò gì.

Lời giải chi tiết:

Những yếu tố đó có tác dụng thuật lại, trình bày lạị sự kiện theo trật tự thời gian, theo thứ tự từ trước đến sau, từ mở đầu đến diễn biến và kết thúc, thu hút người đọc vào thông tin đưa ra.

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Sự kiện được thuật lại. Ý nghĩa của việc thuật lại sự kiện đó đối với người đọc?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản và tóm tắt sự việc được nhắc tới.

Lời giải chi tiết:

- Sự kiện được thuật lại: việc Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

- Ý nghĩa của việc thuật lại sự kiện đó để người đọc có thể hình dung, nắm bắt được trình tự lịch sử, thuật lại diễn biến từng sự kiện dẫn đến sự kiện lịch sử quan trọng: Bản tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945

Câu 6

Trả lời câu 6 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Đọc trước văn bản Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn độc lập, tìm hiểu về tác giả Bùi Đình Phong.

Phương pháp giải:

Các em có thể tìm kiếm thông tin tác giả trên sách báo, internet.

Lời giải chi tiết:

Tìm hiểu về tác giả Bùi Đình Phong: Là nhà nghiên cứu hàng đầu về lãnh tụ Hồ Chí Minh với hàng loạt công trình có giá trị cao, đặc biệt là về tư tưởng, đạo đức, tác phong của Người.

Câu 7

Trả lời câu 7 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tìm hiểu về sự kiện Chủ tích Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập ngày 2-9-1945 và ghi lại những thông tin cần thiết. Ghi rõ nguồn cung cấp các thông tin ấy.

Phương pháp giải:

Các em tìm kiếm thêm thông tin trên sách báo, internet.

Lời giải chi tiết:

- Tìm hiểu thêm về sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngộc Độc lập ngày 2-9-1945:

"nội dung Tuyên ngôn độc lập năm 1945, Hồ Chí Minh đã khẳng định quyền cơ bản của con người và quyền của các dân tộc. Đây là văn kiện lịch sử tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới về việc chấm dứt chế độ thực dân, phong kiến ở nước ta, đánh dấu kỉ nguyên độc lập, tự do của nước Việt Nam mới."

- Nguồn gốc thông tin: SGK Ngữ văn 12 tập 1.

Phần II

ĐỌC HIỂU

Câu hỏi giữa bài

Trả lời câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Chú ý ngày đăng tải bài viết.

Phương pháp giải:

Chú ý thông tin thời gian ở phần đầu văn bản.

Lời giải chi tiết:

Bài viết đăng tải trước 1 ngày nhân kỉ niệm 73 năm ngày Bác đọc Tuyên ngôn độc lập.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phần in đậm (sa pô của bài báo) có tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Chú ý từ ngữ trong phần in đậm.

Lời giải chi tiết:

Tác dụng của phần sa pô:

+ Thu hút người đọc, xác định chủ đề của bài viết

+ Tóm tắt nội dung bài viết

+ Vừa thể hiện phong cách của tác giả vừa chứng minh tính thời sự

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Quan sát hai bức ảnh.

Phương pháp giải:

Quan sát hai bức ảnh có trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Ảnh 1: hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đang trịnh trọng tuyên bố với hàng triệu người dân Việt Nam về nền độc lập của dân tộc.

- Ảnh 2: hình ảnh trang nghiêm tại Quảng trương Ba Đình – nơi diễn ra ngày hội lớn.

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Phần 1 cung cấp thông tin gì? Tìm hiểu thêm bản Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn (1) và tìm hiểu thêm trên sách báo, internet về bản Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ.

Lời giải chi tiết:

- Phần 1 cung cấp thông tin: Bác đề nghị được có cuốn Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ.

- Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ tuyên bố: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”.

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Những thông tin cụ thể nào cần chú ý trong phần 2?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn, chú ý hoàn cảnh sống của nhà văn.

Lời giải chi tiết:

Những thông tin cụ thể cần chú ý trong phần 2:

- Cuộc họp trung ương Đảng sáng ngày 26-8-1945 và sự chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập

- Đưa ra đề nghẹ vào đầu tháng 9 ra mắt Chính phủ và đọc Tuyên ngôn độc lập.

- Ngày 28,29/8 Bác tự tay đánh máy soạn thảo bản Tuyên Ngôn độc lập.

- Ngày 30,31/8, Bác trao đổi và bổ sung một số điểm vào văn bản.

Câu 6

Trả lời câu 6 (trang 92 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Chú ý các mốc thời gian diễn ra các sự việc trong văn bản.

Phương pháp giải:

Các em xem lại câu 3 phần Chuẩn bị.

Lời giải chi tiết:

Các em xem lại câu 3 phần Chuẩn bị.

Câu 7

Trả lời câu 7 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Thông tin nào được nhắc đến ở phần 3?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần (3) và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Thông tin được nhắc đến ở phần 3: 14 giờ ngày 1945, tại quảng trường Ba đình, chủ tịch HCM đọc bảng tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

CH cuối bài

Trả lời câu 1 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Văn bản Hồ Chí Minh và "Tuyên ngôn Độc lập" thuật lại sự kiện gì, theo trình tự nào?

Phương pháp giải:

Nhớ lại nội dung của văn bản.

Lời giải chi tiết:

- Sự kiện thuật lại của văn bản: sự ra đời của bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta ngày 2/9/1945

- Các sự kiện được thuật lại theo trình tự thời gian.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nêu nội dung chính của từng phần trong văn bản.

Phương pháp giải:

Lọc ra nội dung bao quát của từng phần.

Lời giải chi tiết:

Nội dung chính của từng phần:

- Phần 1: Bác yêu cầu giao cho Bác cuốn Tuyên ngôn độc lập của Mĩ

- Phần 2: Qúa trình chuẩn bị, hoàn thiện bản Tuyên ngôn độc lập

- Phần 3: 2/9/1945 Bác đọc bảng Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Kẻ bảng sau vào vở và ghi lại mỗi thông tin cụ thể trong phần 2 của văn bản (tương ứng với từng mốc thời gian) bằng một câu:

Phương pháp giải:

Các em xem lại văn bản và tham khảo thêm câu 3 phần Chuẩn bị.

Lời giải chi tiết:

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm mục đích gì?

Phương pháp giải:

Thử bỏ các bức ảnh ấy đi và so sánh xem văn bản sẽ thế nào.

Lời giải chi tiết:

Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm minh họa và thu hút người đọc.

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em thấy thông tin nào trong văn bản cần chú ý nhất? Vì sao?

Phương pháp giải:

Trong các thông tin, em chọn thông tin mà mình cho rằng đáng chú ý nhất, bao quát toàn văn bản.

Lời giải chi tiết:

Em thấy thông tin về thời gian trong văn bản là cần phải chú ý nhất. Vì cần văn bản này cần có những yếu tố thời gian sự kiện chính xác để làm rõ nội dung sự ra đời của bản Tuyên ngôn.

Câu 6

Trả lời câu 6 (trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tờ lịch sau đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào và cho em biết những thông tin gì về sự kiện ấy? Cách trình bày thông tin về sự kiện lịch sử ở tờ lịch này có khác gì với văn bản Hồ Chí Minh và "Tuyên ngôn Độc lập".

Phương pháp giải:

Em quan sát thời gian và hình ảnh xuất hiện trong tờ lịch.

Lời giải chi tiết:

- Tờ lịch này nhắc tới sự kiện ngày quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam 1945

- Cách trình bày của tờ lịch khác ở chỗ: Tờ lịch chỉ có thời gian, nội dung tóm tắt của ngày quốc khánh này trong khi văn bản HCM và " Tuyên ngôn Độc lập" nêu rõ trình tự các sự việc quá trình, diễn biến lịch sử để bản Tuyên ngôn độc lập ra đời.