Soạn bài Chọn sự việc chi, tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự - Ngắn gọn nhất

Phần II

II - CÁCH CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU BIỂU

1. Đọc lại Truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy, cho biết :

a. 

- Tác giả dân gian kể chuyện:

+ Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của ông cha ta xưa.

+ Chuyện về tình cha con: là câu chuyện về nỗi đau đớn của người cha khi phải tự tay giết chết con gái của mình bởi công chúa bị Rùa Vàng kết tội “bán nước”.

+ Chuyện về tình vợ chồng: là chuyện tình son sắt nhưng cũng chứa đầy trái ngang, đau khổ giữa Trọng Thủy - Mị Châu. Hai vợ chồng họ phải chịu sự chi phối của chiến tranh, dù rất yêu thương nhau.

b. 

- Chi tiết trên là những sự việc và chi tiết tiêu biểu trong “Truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy’’. Vì:

+ Theo dấu lông ngỗng do Mị Châu rắc, Trọng Thủy cùng quân lính đuổi theo hai cha con An Dương Vương.

+ Cha con An Dương Vương cùng đường.

=> Các sự việc trên nối tiếp nhau bằng quan hệ móc xích, nhân quả theo đúng cốt truyện. Nếu bỏ qua sự việc trên thì truyện không liền mạch, cốt truyện sẽ bị phá vỡ và đặc điểm tính cách nhân vật sẽ không nổi bật.

2.  

    Về tới đầu làng, thấy cảnh xóm làng tuy còn xơ xác, tiêu điều, nhưng khí thế cách mạng sôi nổi, anh bồi hồi nhớ lại những kỉ niệm xưa... Chạy nhanh về nhà, anh tìm bóng dáng người cha thân thương, anh chạy từ nhà ra vườn, đôi chân cuống quýt, miệng gọi “bố ơi” liên tục. Gọi mãi không có tiếng trả lời, thẫn thờ bước vào nhà bất chợt  nhìn lên bàn thờ anh thấy bát hương thờ bên cạnh bát hương của mẹ ngày nào, biết là của bố anh bật khóc nức nở. Khóc cho bao năm xa cách, khóc cho sự thương xót bao năm người cha già vắng sự chăm sóc của con trai. Cảm thấy có lỗi vô cùng, anh lang thang trong làng và gặp lại ông giáo. Hai người ngồi tâm tình và kể lại bao chuyện đã xảy ra.

3. 

Cách  chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự:

 - Xác định đề tài, chủ đề của bài văn.

- Dự kiến cốt truyện (gồm nhiều sự việc tiếp nhau).

- Triển khai các sự việc bằng một số chi tiết phù hợp.

Phần III

III. LUYỆN TẬP

Câu 1 (trang 63 SGK Ngữ văn 10)

a) Không thể bỏ qua sự việc “hòn đá xấu xí được xác định là rơi từ trên vũ trụ xuống’’ vì chi tiết này có vai trò chuẩn bị cho sự việc ở phần kết thúc đoạn. Nó cũng góp phần miêu tả diễn biến tâm trạng của nhân vật và làm sáng rõ chủ đề của văn bản .

b) Khi lựa chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu để viết bài văn tự sự (hoặc kể chuyện) cần cân nhắc sao cho chi tiết, sự việc ấy phải góp phần dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách nhân vật và tập trung làm nổi bật chủ đề, ý nghĩa của câu chuyện.

Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

- Đoạn trích Uy-lít-xơ trở về kể về cuộc gặp mặt của Uy-lít-xơ với người vợ sau hai mươi năm xa cách.

- Ở phần cuối đoạn trích, Hô-me-rơ đã chọn sự việc Pê-nê-lốp thử chồng bằng bí mật của chiếc giường.

-  Sự việc này có các chi tiết tiêu biểu : Pê-nê-lốp nhờ nhũ mẫu khiêng giường ra khỏi phòng. Uy-lít-xơ giật mình hỏi lại, sau đó nói rõ đặc điểm của chiếc giường mà chỉ có ha vợ chồng mới biết.

- Với cách chọn lựa trên, Hô-me-rơ đã thành công trong nghệ thuật kể chuyển. Tạo ra một tác phẩm vô cùng hấp dẫn, đầy kịch tính, cuốn hút với những nhân vật điển hình, mang đậm nét sử thi.