Soạn bài Câu cảm thán- Ngắn gọn nhất

Phần I

ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG

   - Trong những đoạn trích trên, các câu sau là câu cảm thán:

   + Hỡi ơi lão Hạc! (đoạn a)

   + Than ôi!

 - Đặc điểm hình thức cho biết đó là câu cảm thán: có những từ ngữ cảm thán (Hỡi ơi, than ôi) và dấu chấm than khi viết.

- Câu cảm thán dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói/viết.

- Ngôn ngữ trong đơn từ, hợp đồng, không thích hợp với việc sử dụng những yếu tố ngôn ngữ biểu lộ rõ cảm xúc. 

Phần II

LUYỆN TẬP

Câu 1 => 2

Trả lời câu 1 (trang 44 SGK Ngữ văn 8, tập 2): Các câu cảm thán là: (a), (b), (c) 

Trả lời câu 2 (trang 44 SGK Ngữ văn 8, tập 2)

- Phân tích tình cảm, cảm xúc được biểu hiện trong các câu trên:

a) Lời than thở của người nông dân dưới chế độ cũ.

b) Lời than của người chinh phụ trước cảnh chiến tranh phong kiến chia cắt hạnh phúc của gia đình mình.

c) Tâm trạng bế tắc của người thi sĩ trước cuộc sống (khi đất nước còn chịu cảnh nô lệ lầm than).

d) Sự ân hận của Dế Mèn sau khi trót gây ra cái chết của Dế Choắt.

- Để biểu đạt tình cảm, cảm xúc, có thể dùng nhiều kiểu câu khác nhau (câu nghi vấn, câu trần thuật, câu cầu khiến) không nhất thiết phải dùng câu cảm thán. Các trường hợp nêu trên cũng vậy, tuy đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc thế nhưng không có câu nào là câu cảm thán (vì không có hình thức đặc trưng của kiểu câu này).

Câu 3 => 4

Trả lời câu 3 (trang 45 SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Đặt hai câu cảm thán:

a. Ôi, con cảm ơn bác!

b. Cảnh bình minh trên biển đẹp biết bao!

Trả lời câu 4 (trang 45 SGK Ngữ văn 8, tập 2)

- Câu nghi vấn dùng để hỏi, thường có dấu chấm hỏi ớ cuối câu và thường đi kèm với từ nghi vấn.

- Câu cầu khiến dùng để ra lệnh, yêu cầu, khuyên bảo... có các từ cầu khiến đi kèm, có ngữ điệu cầu khiến, thường kết thúc bằng dấu chấm than.

- Câu cảm thán dùng để bộc lộ trực tiếp tình cảm, cảm xúc; thường có các từ ngữ cảm thán đi kèm và kết thúc bằng dấu chấm than.