Bài ca Côn Sơn (Côn Sơn ca - trích)

Câu 1

Bố cục: 2 đoạn

- Đoạn 1 (4 câu thơ đầu): Cảnh thiên nhiên Côn Sơn.

- Đoạn 2 (4 câu thơ cuối): Con người trong thiên nhiên Côn Sơn.

Nội dung chính: Bài thơ thể hiện sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên tươi đẹp, trong lành. Qua đó cho thấy tâm hồn ung dung, tự tại, phóng khoáng và nhàn tản của Nguyễn Trãi.

Trả lời câu 1 (trang 80, SGK Ngữ văn 7, tập 1):

- Thể thơ: lục bát (một câu 6 chữ và một câu 8 chữ, không giới hạn định số câu).

- Vần: Chữ cuối câu 6 vần với chữ thứ sáu của câu 8, chữ cuối câu 8 của cặp câu trên vần với chữ cuối câu 6 của cặp câu dưới và tính chung cứ hai câu thì đổi vần mà vần là vần bằng.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 80, SGK Ngữ văn 7, tập 1):

     Trong bài có tất cả 5 từ “ta”:

a) Nhân vật “ta” là: nhà thơ.

b) Hình ảnh và tâm hồn của nhân vật “ta” hiện lên trong đoạn thơ là một người yêu thiên nhiên, tâm hồn phóng khoáng, nhân cách thanh tao.

c) Cách ví von cho thấy tâm hồn yêu thiên nhiên của nhân vật “ta”, đồng thời thể hiện sự tinh tế, óc tưởng tượng của người thi sĩ.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 80, SGK Ngữ văn 7, tập 1):

- Cùng tượng Côn Sơn được gợi tả bằng những chi tiết:

+ Tiếng suối rì rầm

+ Đá rêu phơi

+ Thông mọc như nêm

+ Rừng trúc xanh

- Nhận xét: cảnh trí thiên nhiên Côn Sơn thật khoáng đạt, thanh tĩnh và nên thơ.

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 80, SGK Ngữ văn 7, tập 1):

- Hình ảnh nhân vật ta ngâm thơ nhàn trong màu xanh mát của trúc bóng râm: cho thấy sự gắn bó, hòa hợp của con người và thiên nhiên. Thiên nhiên là người bạn tâm giao, người bạn tri âm tri kỉ của nhà thơ.

- Nguyễn Trãi là con người có tình yêu thiên nhiên say đắm, có phong thái ung dung, nhân cách thanh cao, tao nhã.

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 81, SGK Ngữ văn 7, tập 1):

- Điệp từ ta, Côn Sơn, trong, có góp phần tích cực làm cho đoạn thơ có giọng điệu nhẹ nhàng, thảnh thơi, êm ái.